Αρχαίο μυαλό, σύγχρονα ερωτήματα

Η δρ Sonia O Connor (Πανεπιστήμιο Bradford) εξετάζει το κρανίο του Heslington.
Ερωτηματικά δημιουργεί στους επιστήμονες το φαινόμενο της διατήρησης τμημάτων από το μυαλό ενός άνδρα της Εποχής του Σιδήρου, τα λείψανα του οποίου βρέθηκαν στο Heslington της Αγγλίας.

Το κρανίο του άνδρα, ο οποίος έζησε μεταξύ του 674 και του 482 π.Χ., είχε βρεθεί στα τέλη της χρονιάς που μας πέρασε κατά τη διάρκεια σωστικής ανασκαφής σε λάκκο, σε θέση όπου θα επεκτεινόταν χώρος του Πανεπιστημίου του Γιορκ. Σύμφωνα με την ανθρωπολογική εξέταση που ακολούθησε, ο νεκρός είχε ηλικία από 25 μέχρι 45 ετών. Εκτός από το κρανίο, τη σιαγόνα και δύο οστά από τον λαιμό, στον λάκκο δεν βρέθηκαν άλλα κατάλοιπα από το σώμα του, γεγονός που κάνει τους επιστήμονες να υποστηρίζουν ότι ο νεκρός πέθανε βίαια: κρεμάστηκε και στη συνέχεια αποκεφαλίστηκε. Το ισχυρότερο ερώτημα όμως ήταν ο λόγος διατήρησης του μυαλού του, που εντοπίστηκε ως μια συρρικνωμένη μάζα στο εσωτερικό του κρανίου, τη στιγμή που δεν υπήρχε ίχνος από άλλους μαλακούς ιστούς.

Το μυαλό θεωρείται ως ένα από τα πιο ευπαθή σημεία του σώματος, καθώς η σήψη επέρχεται εκεί γρηγορότερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τα έθιμα ταρίχευσης στην Αίγυπτο, αφαιρούνταν από τη μούμια. Παρά το γεγονός αυτό, στην Αγγλία έχουν εντοπιστεί παράλληλα του φαινομένου διατήρησης του μυαλού: στη θέση Kingston-upon-Hull, εντοπίστηκαν πριν από μερικά χρόνια 25 φυσικά διατηρημένα κατάλοιπα μυαλού ανθρώπων που έζησαν τον Μεσαίωνα. Σε καμία περίπτωση δεν είχε προηγηθεί διαδικασία ηθελημένης διατήρησης του σώματος ή μέρους του.

Κοινός τόπος και στις δύο περιπτώσεις, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ο γρήγορος ενταφιασμός σε ένα υγρό περιβάλλον όπου το οξυγόνο απουσίαζε. Υπό εξέταση είναι επίσης άλλοι παράγοντες που ίσως προκάλεσαν χημικές μεταβολές, όπως πιθανές ασθένειες ή διατροφικές συνήθειες.
Πηγή: Live Science