«Κοίτα, ο Χριστός κρατάει τσιγάρο!»

Της Δάφνης Κοντοδήμα
ΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ «ΧΡΟΝΟ» ΑΝΟΙΓΕΙ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ

Με φόντο τις πολυκατοικίες της Αθήνας τελείται µια σύγχρονη σταύρωση. Μόνο που ο Ιησούς µπαίνει στη σηµερινή εποχή... µε τσιγάρο στο χέρι. Είναι ένα βίντεο που θα προβάλλεται δίπλα σε βυζαντινές εικόνες της Παναγίας. «Προκλητικό; Ενδεχοµένως. Αλλά όχι και βλάσφηµο» λέει ο καλλιτέχνης, ο Νίκος Καναρέλης, για το βίντεό του που αποτελεί κοµµάτι της έκθεσης «Ο χρόνος.

Οι άνθρωποι. Οι ιστορίες τους» στο Μουσείο Μπενάκη.

Γυµνή η Τζούλια Αλεξανδράτου, µπροστά στον επιτύµβιο θριγκό από τον τάφο µιας κοπέλας µε το όνοµα «Παρθένα» που έζησε τον 3ο αι. π.Χ. Και πιο πέρα ο πρόεδρος των ΗΠΑ πλάι σε µια παλιά κασέλα, ίσως από την Αρκαδία. «Οι εικόνες µού δηµιουργούν µια ανησυχία, µια ένταση. Αλλά µέχρι εκεί» σχολιάζει ο καλλιτέχνης Παναγιώτης Κουλουράς που ζωγράφισε µε λάδι την Τζούλια και τον Μπαράκ Οµπάµα επάνω σε µάρµαρο.Κάτι συµβαίνει, λοιπόν, στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου Μπενάκη. Κάτι που µοιάζει «βλάσφηµο» αλλά που στην πραγµατικότητα ανοίγει τη συζήτηση για το θέµα της πρόκλησης στην τέχνη και τα όριά της. Είναι τελικά πράγµατι «βλάσφηµος» ένας Ιησούς που καπνίζει; «Ηταν άποψη η τοποθέτηση σε ένα θρησκευτικό περιβάλλον αυτών τα “βλάσφηµων” έργων. Κάποιοι θα το δουν ως προκλητικό. Αν και δεν είχα σκοπό να προκαλέσω... Και µόνο που βάζεις πλάι στη βυζαντινή τέχνη, η οποία θεωρείται ιερή και απαραβίαστη, ένα σύγχρονο έργο θεωρείται προκλητικό γεγονός. Σέβοµαι την ιερότητα του χώρου και θεωρώ τα έργα ως συµβατά µε το κύρος του µουσείου» υποστηρίζει, µιλώντας στα «ΝΕΑ» ο επιµελητής της έκθεσης Μάνος Στεφανίδης.

«Μόνο το κοινό µπορεί να κρίνει αν είναι προκλητικό κάποιο έργο τέχνης, σύµφωνα πάντα µε την ηθική της εποχής» είναι η άποψη του Αλέκου Φασιανού. Που από τη µια βάζει την «ηθική της εποχής» στην κουβέντα και από την άλλη συµφωνεί πως κάποια έργα τέχνης ξεπερνούν την εποχή τους: «Κάποιες φορές», σηµειώνει στα «ΝΕΑ», «απορρίπτουµε καλλιτέχνες επειδή δεν συµβαδίζουν µε τα πρότυπα της εποχής τους». Το βίντεο, πάντως, του Νίκου Καναρέλη (ένα κολάζ εικόνων από την καθηµερινότητα και τους ανθρώπους του περιβάλλοντος του καλλιτέχνη που ως ψηφίδες «χτίζουν» έναν Ιησού που, εσταυρωµένος, καπνίζει) ο Μάνος Στεφανίδης το θεωρεί, όπως λέει, «έργο θρησκευτικό. Είναι η αντιµετώπιση ενός θρησκευτικού θέµατος από έναν σύγχρονο καλλιτέχνη. Γιατί να µην καπνίζει ο Ιησούς; Αν ζούσε σήµερα, ίσως και να το έκανε».

Στην έκθεση – όπου συνολικά συµµετέχουν 24 καλλιτέχνες – το ίδιο µότο ακολουθείται παντού, αν και δεν ενυπάρχει πάντα το στοιχείο της πρόκλησης: σύγχρονα έργα τοποθετούνται πλάι σε εκθέµατα της µόνιµης συλλογής του και «παρεµβαίνουν» στον χώρο. Το µέλλον συναντά το παρελθόν µε σκοπό να βρεθούν σε διάλογο για την έννοια της θεατρικότητας εκτός σκηνής και χωρόχρονου.
INFO
«Ο χρόνος.
Οι άνθρωποι.
Οι ιστορίες τους» στο Μουσείο Μπενάκη (Κουµπάρη 1, τηλ.
210-3671.000) από αύριο στις 20.00.
Εως 31 Ιανουαρίου

TA NEA