Kουλτουριάρηδες του Βορρά, φτωχαδάκια του Νότου
Του Δηµήτρη Δουλγερίδη
Οι Νορβηγοί παρακολουθούν θέατρο δύο φορές περισσότερο από τους Ελληνες µέσα σ' έναν χρόνο. Οι σουηδοί βιβλιοφάγοι είναι διπλάσιοι των Πολωνών. Και οι δανοί οικογενειάρχες ξοδεύουν διπλάσια χρήµατα για ψυχαγωγία σε σχέση µε τους Ιταλούς. Η Ευρώπη του πολιτισµού είναι µία ήπειρος ανισοτήτων, σύµφωνα µε την τελευταία έρευνα του Ευρωβαρόµετρου.
«Ωραίοι είµαστε αλλά πόσοι είµαστε;» ρωτούσε το σλόγκαντης προηγούµενης εθνικής απογραφής,µε τον Σπύρο Παπαδόπουλο σε πρώτο πλάνο. Ωραίοι είµαστε, για παράδειγµα, όταν σουλατσάρουµε στα multiplexτης επικράτειας αλλά πόσοι σουλατσάρουµε; Το 42% των Ελλήνων, σύµφωνα µε την πιο πρόσφατηέρευνα του Ευρωβαροµέτρου,µπήκε στη σκοτεινή αίθουσατου κινηµατογράφου 1 - 12 φορές τον τελευταίο χρόνο. Αντιθέτως,το 58% δεν θέλει ούτε ν' ακούσει για µεγάλη οθόνη. Εν µέσω κρίσης, τα greek statistics του πολιτισµού δεν θα µπορούσε να είναι περισσότερογενναιόδωρα. Ειδικά όταν έχεις να ανταγωνιστείς τους πρωταθλητές, την Ισλανδία και τις σκανδιναβικές χώρες, που χτυπάνε εβδοµηντάρια στις δικές τους υπερβόρειες κινηµατογραφικές εξόδους. Ακολουθούν η Νορβηγία (60%), η Σουηδία καιη Αγγλία µε ένα διόλου ευκαταφρόνητο 57%.Οι σινεφίλαντιθέσεις µέσα στην ίδια ήπειρο δεν σταµατούν εδώ. Στην Ισλανδία, για παράδειγµα, µία αίθουσα αντιστοιχεί σε 7.0
00 κατοίκους. Στο άλλο άκροτης λίστας µένει µόνη της, και µε διαφορά από τους υπολοίπους, η Ρουµανία µε την αντιστοιχία των 184.000 θεατών ανά κινηµατογράφο. ∆είγµα ότι στο 27ο µέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, µε την κοµµουνιστική κληρονοµιά, τα κινηµατογραφικά στέκια αποτελούν ακόµη είδος εν ανεπαρκεία.
Ολη η Ευρώπη σε µια σκηνή
Η πατρίδα του Ιψεν στέκεται στο ύψος τηςκαι στον πίνακα µε τις «live παραστάσεις» (λέγε µε θέατρο). Μετά την πρωτοπόρο Ισλανδία, όπου το 76% των κατοίκων έχει επισκεφθεί τουλάχιστον µία φορά θεατρική ή µουσική σκηνή τον τελευταίο χρόνο, η Νορβηγία επιβεβαιώνει την καλή της φήµη µε 68%. Ενας στουςδύο Λονδρέζους χάνεται γιατί ρεµβάζεικάπου µεταξύ Γουέστ και Ιστ Εντ, το Βερολίνουπολείπεται ελάχιστα µε 45% και οιθεατρόφιλοι Γάλλοι ακολουθούν µε 43%. Οσο για την Ελλάδα, η ποσότητα των θεατρικών σκηνών στην πρωτεύουσα δεν µεταφράζεται αυτοµάτως σεποιότητα. Ενας στους τρεις συµπατριώτες µας (34%) δελεάστηκε, σύµφωνα µε την πρόσφατη έρευνα, να παρακολουθήσει θεατρικό έργο, συναυλία, όπερα, µπαλέτο ή σύγχρονο χορό. Εστω και µε µικρή διαφορά, οι γυναίκες το ρίχνουν έξωπερισσότερο (37%) από τους άνδρες (33%), ενώ µπροστάρηδες αναδεικνύονται όσοιανήκουν στην ηλικιακή οµάδα των 25 - 34 ετών (44%) και έχουν ανώτερη εκπαίδευση (63%). Για την ιστορία, οι γείτονές µας Ιταλοί, µυηµένοι από κούνια στην αναγεννησιακή κουλτούρα και ex officio στα θεατράλε καπρίτσια του µπερλουσκονισµού , εκπροσωπούνται µε 30%, οι Πολωνοίακολουθούν µε 23%, η Μάλταµε 19% και η Βουλγαρία µε 14%. Η Σκανδιναβίαπαίρνεικεφάλι αφούεπτά στουςδέκα Φινλανδούς επισκέπτονται µουσεία, αρχαιολογικούςχώρους καιιστορικάµνηµεία. ΑκολουθούνΣουηδοί, ∆ανοί, Γερµανοί και Αγγλοι(έξι στους δέκα). Αντο ενδιαφέρον των Βορείων γιατους θησαυρούς της αρχαιότητας είναι κάτι αναµενόµενο, η αποχή των Νοτίων θεωρείται εδώ και χρόνια δεδοµέν η. Οι Ιταλοίµπαίνουν στην πανευρωπαϊκή κατάταξη µε 27% και η αφεντιά µαςσυνωστίζεται πίσω από το ισχνό 15%. Μόλις µία θέση πριν από τη Βουλγαρία.
Μ' ένα βιβλίο ξεχνιέµαι
Βελτιωµένες είναι οι επιδόσεις µας στην ανάγνωση βιβλίων και εφηµερίδων, αν και σ' αυτήν την περίπτωση η σύγκριση µε τις χώρες της Βόρειας Ευρώπης γεννά και πάλι αξεπέραστες ανισότητες. Το 48% είναι η απάντηση στην ερώτηση «Πόσοι Ελληνες έχουνδιαβάσει τουλάχιστον ένα βιβλίοτον τελευταίο χρόνο;», µε τις αναγνώστριες να σώζουν τηνκατάστασηαυξάνοντας τον µέσον όρο (58% γυναίκες, 42 άνδρες). Είναι µια τάση που ισχύει για όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Ετσι, οι βιβλιοφάγοι Σουηδοί είναι ένας µύθος, αφού οι Σουηδέζες κρατούν τα ηνία µε 90%. Ακολουθούν οι Φινλανδέζες µε 88% και οι αναγνώστριες της Τσεχίας µε 82%. Στα καθ' ηµάς, ένας στους δέκα Ελληνεςέχει διαβάσει πάνω από 12 βιβλία τον τελευταίο χρόνο (η πιο σηµαντική ερώτηση, µεταξύ µας, λείπει: τι είδους βιβλία διαβάζουνόσοιαπαντούν). Οσον αφορά τον εγχώριο Τύπο, 32% των συµπατριωτών µας διαβάζει µία εφηµερίδα καθηµερινά, 35% τουλάχιστον µία φορά τηνεβδοµάδα, 10% µία φορά τον µήνα και 12% ποτέ. Με άλλα λόγια, οι πρωταθλητές Φινλανδοί είναι σχεδόν τρεις φορές περισσότεροι (το 88% διαβάζειεφηµερίδακαθηµερινά) και οι µόνοι που µας ακολουθούν είναι οι Ιταλοί (25%).
Το Ιντερνετ ήρθε για να µείνει, αποκαλύπτει το Ευρωβαρόµετρο µε ντοκουµέντακαι στοιχεία για τα νοικοκυριά «στην πρίζα» που αυξάνονται και πληθύνονται τηντελευταίαπενταετία. Από το 23% του 2006, η Ελλάδα έφτασε πέρσι στο38%, στην ίδια - καιπροτελευταίαθέση - µε τη Ρουµανία. Υπερδιπλάσια είναιτα νοικοκυριάστις δύο πρωτοπόρους της τεχνολογίας Ισλανδία και Ολλανδία, όπου 9 στους 10 κλικάρουν από το δωµάτιό τους όποιαώρα και στιγµή το επιθυµούν. Στηναγορά πολιτιστικών προϊόντων η εικόνα αλλάζει στα βόρεια της Ευρώπης. Το Ηνωµένο Βασίλειο έρχεται πρώτο (57%),µε τη Νορβηγία,το Λουξεµβούργο και τη Γερµανία να ακολουθούν. Αντιθέτως, µένει ίδια στα νότια: µόλις 9 στους 100 Ελληνες χρησιµοποιούν το Ιντερνετ για αγορά ταινιών,µουσικής, βιβλίων και λογισµικών ηλεκτρονικού υπολογιστή. Πρόκειται για το χαµηλότερο ποσοστό,αν εξαιρέσο υµετηΒουλγαρία,τη Ρουµανία και τη Λετονία.
Η έρευνα του Ευρωβαρόµετρου δηµοσιεύεται σεπερίοδο ύφεσης γιατα περισσότερα κράτη, οπότε λίγη σηµασίαέχουν οι πολιτιστικές µας συνήθειες, αν δεν λογαριάσει κανείς την ταµπακέρα.Ερώτηση πρώτη, λοιπόν:Ποιοι Ευρωπαίοι βάζουν πιο βαθιά τοχέρι στον οικογενειακόπροϋπολογισµό για ναικανοποιήσουν τις πολιτιστι κές τους αναζητήσεις; Απάντηση: οι ∆ανοί, εκτός συναγωνι σµού,µε 5,7%(ακολουθούν οι Φινλανδοί µε 5,1% και οι Τσέχοι µε 5%). Ερώτηση δεύτερη: Γιανα έχουµε ένα µέτρο σύγκρισης, ποιοι ξοδεύουν τα λιγότερα; Απάντηση: οι «συνήθεις ύποπτοι» Ελληνες (2,3%) καιΒούλγαροι (2%). Εκπλήξεις έχουµε; Ναι, αν θεωρήσο υµεότιτο τσιγκούνικο 2,6% του Λουξεµβούργου προέρχεται από την έδρα του Ευρωπαϊκού∆ικαστηρίουκαι τηςΕυρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
info
Η έρευνα του Ευρωβαροµέτρου (Cultural statistics) δηµοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2011 και προέρχεται από επεξεργασία δεδοµένων των ετών 2006, 2007 και 2009.
ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ
Οι Νορβηγοί παρακολουθούν θέατρο δύο φορές περισσότερο από τους Ελληνες µέσα σ' έναν χρόνο. Οι σουηδοί βιβλιοφάγοι είναι διπλάσιοι των Πολωνών. Και οι δανοί οικογενειάρχες ξοδεύουν διπλάσια χρήµατα για ψυχαγωγία σε σχέση µε τους Ιταλούς. Η Ευρώπη του πολιτισµού είναι µία ήπειρος ανισοτήτων, σύµφωνα µε την τελευταία έρευνα του Ευρωβαρόµετρου.
«Ωραίοι είµαστε αλλά πόσοι είµαστε;» ρωτούσε το σλόγκαντης προηγούµενης εθνικής απογραφής,µε τον Σπύρο Παπαδόπουλο σε πρώτο πλάνο. Ωραίοι είµαστε, για παράδειγµα, όταν σουλατσάρουµε στα multiplexτης επικράτειας αλλά πόσοι σουλατσάρουµε; Το 42% των Ελλήνων, σύµφωνα µε την πιο πρόσφατηέρευνα του Ευρωβαροµέτρου,µπήκε στη σκοτεινή αίθουσατου κινηµατογράφου 1 - 12 φορές τον τελευταίο χρόνο. Αντιθέτως,το 58% δεν θέλει ούτε ν' ακούσει για µεγάλη οθόνη. Εν µέσω κρίσης, τα greek statistics του πολιτισµού δεν θα µπορούσε να είναι περισσότερογενναιόδωρα. Ειδικά όταν έχεις να ανταγωνιστείς τους πρωταθλητές, την Ισλανδία και τις σκανδιναβικές χώρες, που χτυπάνε εβδοµηντάρια στις δικές τους υπερβόρειες κινηµατογραφικές εξόδους. Ακολουθούν η Νορβηγία (60%), η Σουηδία καιη Αγγλία µε ένα διόλου ευκαταφρόνητο 57%.Οι σινεφίλαντιθέσεις µέσα στην ίδια ήπειρο δεν σταµατούν εδώ. Στην Ισλανδία, για παράδειγµα, µία αίθουσα αντιστοιχεί σε 7.0
00 κατοίκους. Στο άλλο άκροτης λίστας µένει µόνη της, και µε διαφορά από τους υπολοίπους, η Ρουµανία µε την αντιστοιχία των 184.000 θεατών ανά κινηµατογράφο. ∆είγµα ότι στο 27ο µέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, µε την κοµµουνιστική κληρονοµιά, τα κινηµατογραφικά στέκια αποτελούν ακόµη είδος εν ανεπαρκεία.
Ολη η Ευρώπη σε µια σκηνή
Η πατρίδα του Ιψεν στέκεται στο ύψος τηςκαι στον πίνακα µε τις «live παραστάσεις» (λέγε µε θέατρο). Μετά την πρωτοπόρο Ισλανδία, όπου το 76% των κατοίκων έχει επισκεφθεί τουλάχιστον µία φορά θεατρική ή µουσική σκηνή τον τελευταίο χρόνο, η Νορβηγία επιβεβαιώνει την καλή της φήµη µε 68%. Ενας στουςδύο Λονδρέζους χάνεται γιατί ρεµβάζεικάπου µεταξύ Γουέστ και Ιστ Εντ, το Βερολίνουπολείπεται ελάχιστα µε 45% και οιθεατρόφιλοι Γάλλοι ακολουθούν µε 43%. Οσο για την Ελλάδα, η ποσότητα των θεατρικών σκηνών στην πρωτεύουσα δεν µεταφράζεται αυτοµάτως σεποιότητα. Ενας στους τρεις συµπατριώτες µας (34%) δελεάστηκε, σύµφωνα µε την πρόσφατη έρευνα, να παρακολουθήσει θεατρικό έργο, συναυλία, όπερα, µπαλέτο ή σύγχρονο χορό. Εστω και µε µικρή διαφορά, οι γυναίκες το ρίχνουν έξωπερισσότερο (37%) από τους άνδρες (33%), ενώ µπροστάρηδες αναδεικνύονται όσοιανήκουν στην ηλικιακή οµάδα των 25 - 34 ετών (44%) και έχουν ανώτερη εκπαίδευση (63%). Για την ιστορία, οι γείτονές µας Ιταλοί, µυηµένοι από κούνια στην αναγεννησιακή κουλτούρα και ex officio στα θεατράλε καπρίτσια του µπερλουσκονισµού , εκπροσωπούνται µε 30%, οι Πολωνοίακολουθούν µε 23%, η Μάλταµε 19% και η Βουλγαρία µε 14%. Η Σκανδιναβίαπαίρνεικεφάλι αφούεπτά στουςδέκα Φινλανδούς επισκέπτονται µουσεία, αρχαιολογικούςχώρους καιιστορικάµνηµεία. ΑκολουθούνΣουηδοί, ∆ανοί, Γερµανοί και Αγγλοι(έξι στους δέκα). Αντο ενδιαφέρον των Βορείων γιατους θησαυρούς της αρχαιότητας είναι κάτι αναµενόµενο, η αποχή των Νοτίων θεωρείται εδώ και χρόνια δεδοµέν η. Οι Ιταλοίµπαίνουν στην πανευρωπαϊκή κατάταξη µε 27% και η αφεντιά µαςσυνωστίζεται πίσω από το ισχνό 15%. Μόλις µία θέση πριν από τη Βουλγαρία.
Μ' ένα βιβλίο ξεχνιέµαι
Βελτιωµένες είναι οι επιδόσεις µας στην ανάγνωση βιβλίων και εφηµερίδων, αν και σ' αυτήν την περίπτωση η σύγκριση µε τις χώρες της Βόρειας Ευρώπης γεννά και πάλι αξεπέραστες ανισότητες. Το 48% είναι η απάντηση στην ερώτηση «Πόσοι Ελληνες έχουνδιαβάσει τουλάχιστον ένα βιβλίοτον τελευταίο χρόνο;», µε τις αναγνώστριες να σώζουν τηνκατάστασηαυξάνοντας τον µέσον όρο (58% γυναίκες, 42 άνδρες). Είναι µια τάση που ισχύει για όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Ετσι, οι βιβλιοφάγοι Σουηδοί είναι ένας µύθος, αφού οι Σουηδέζες κρατούν τα ηνία µε 90%. Ακολουθούν οι Φινλανδέζες µε 88% και οι αναγνώστριες της Τσεχίας µε 82%. Στα καθ' ηµάς, ένας στους δέκα Ελληνεςέχει διαβάσει πάνω από 12 βιβλία τον τελευταίο χρόνο (η πιο σηµαντική ερώτηση, µεταξύ µας, λείπει: τι είδους βιβλία διαβάζουνόσοιαπαντούν). Οσον αφορά τον εγχώριο Τύπο, 32% των συµπατριωτών µας διαβάζει µία εφηµερίδα καθηµερινά, 35% τουλάχιστον µία φορά τηνεβδοµάδα, 10% µία φορά τον µήνα και 12% ποτέ. Με άλλα λόγια, οι πρωταθλητές Φινλανδοί είναι σχεδόν τρεις φορές περισσότεροι (το 88% διαβάζειεφηµερίδακαθηµερινά) και οι µόνοι που µας ακολουθούν είναι οι Ιταλοί (25%).
Το Ιντερνετ ήρθε για να µείνει, αποκαλύπτει το Ευρωβαρόµετρο µε ντοκουµέντακαι στοιχεία για τα νοικοκυριά «στην πρίζα» που αυξάνονται και πληθύνονται τηντελευταίαπενταετία. Από το 23% του 2006, η Ελλάδα έφτασε πέρσι στο38%, στην ίδια - καιπροτελευταίαθέση - µε τη Ρουµανία. Υπερδιπλάσια είναιτα νοικοκυριάστις δύο πρωτοπόρους της τεχνολογίας Ισλανδία και Ολλανδία, όπου 9 στους 10 κλικάρουν από το δωµάτιό τους όποιαώρα και στιγµή το επιθυµούν. Στηναγορά πολιτιστικών προϊόντων η εικόνα αλλάζει στα βόρεια της Ευρώπης. Το Ηνωµένο Βασίλειο έρχεται πρώτο (57%),µε τη Νορβηγία,το Λουξεµβούργο και τη Γερµανία να ακολουθούν. Αντιθέτως, µένει ίδια στα νότια: µόλις 9 στους 100 Ελληνες χρησιµοποιούν το Ιντερνετ για αγορά ταινιών,µουσικής, βιβλίων και λογισµικών ηλεκτρονικού υπολογιστή. Πρόκειται για το χαµηλότερο ποσοστό,αν εξαιρέσο υµετηΒουλγαρία,τη Ρουµανία και τη Λετονία.
Η έρευνα του Ευρωβαρόµετρου δηµοσιεύεται σεπερίοδο ύφεσης γιατα περισσότερα κράτη, οπότε λίγη σηµασίαέχουν οι πολιτιστικές µας συνήθειες, αν δεν λογαριάσει κανείς την ταµπακέρα.Ερώτηση πρώτη, λοιπόν:Ποιοι Ευρωπαίοι βάζουν πιο βαθιά τοχέρι στον οικογενειακόπροϋπολογισµό για ναικανοποιήσουν τις πολιτιστι κές τους αναζητήσεις; Απάντηση: οι ∆ανοί, εκτός συναγωνι σµού,µε 5,7%(ακολουθούν οι Φινλανδοί µε 5,1% και οι Τσέχοι µε 5%). Ερώτηση δεύτερη: Γιανα έχουµε ένα µέτρο σύγκρισης, ποιοι ξοδεύουν τα λιγότερα; Απάντηση: οι «συνήθεις ύποπτοι» Ελληνες (2,3%) καιΒούλγαροι (2%). Εκπλήξεις έχουµε; Ναι, αν θεωρήσο υµεότιτο τσιγκούνικο 2,6% του Λουξεµβούργου προέρχεται από την έδρα του Ευρωπαϊκού∆ικαστηρίουκαι τηςΕυρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
info
Η έρευνα του Ευρωβαροµέτρου (Cultural statistics) δηµοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2011 και προέρχεται από επεξεργασία δεδοµένων των ετών 2006, 2007 και 2009.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου