«Στο φως» όλη η αρχαία Φενεός

Μετά από εκτεταμένες αποψιλώσεις, αναδύθηκαν τα μεγαλοπρεπή τείχη και τα κτίρια που είχαν καλυφθεί από τη βλάστηση. Ακολουθούν γεωφυσικές έρευνες και συστηματική ανασκαφική έρευνα στην περιοχή της Πύλης

Οι πλημμύρες στην αρχαία Φενεό ήταν τόσο έντονες όσο, περίπου, και οι σημερινές στην Αυστραλία. Κάλυπταν όχι απλώς μεγάλο μέρος της πόλης, αλλά και σπουδαία ιερά, όπως του Ασκληπιού. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να γίνει, αφού ο ίδιος ο Ηρακλής, σύμφωνα με τον μύθο, είχε δημιουργήσει τους ηθμούς (βάραθρα) που, όπως πίστευαν οι Φενεάτες, ήταν τεχνητά; Οταν τα βάραθρα φράζονταν, ολόκληρη η πεδιάδα μετατρεπόταν σε λίμνη.
Ετσι, λοιπόν, ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας, ερχόμενος από τον Ορχομενό, κατευθύνθηκε προς την πόλη της Φενεού περνώντας από τις καταβόθρες στα ριζά του Μαυροβουνίου και προχωρώντας κατά μήκος των δυτικών κρασπέδων τής κατακλυσμένης με νερά φενεατικής πεδιάδας. Δεν αναφέρει το συγκρότημα του Ασκληπιείου οδηγώντας τους αρχαιολόγους στο συμπέρασμα πως αυτά είχαν κατακλυστεί από νερά.


Αν το πρόβλημα παλιά ήταν το νερό, τώρα είναι ο χρόνος, με ό,τι συνεπάγεται το πέρασμά του: βλάστηση, επικαθίσεις χωμάτων κ.ά. Ετσι, ο χώρος, που έχει κηρυχθεί από το 1969 αρχαιολογικός και περιλαμβάνει την Ακρόπολη με τις υπώρειές της, αρχαία κρήνη, τα τείχη και το συγκρότημα Ασκληπιείου ελληνιστικών χρόνων ήταν κατά μεγάλα τμήματα αόρατος. Οι ανασκαφές της Ευαγγελίας Πρωτονοταρίου - Δεϊλάκη, μεταξύ 1958 και 1964, είχαν καλυφθεί σε μεγάλη έκταση.
Η Αρχαιολογική Υπηρεσία επανήλθε στην περιοχή το 2008, ξεκινώντας εκτεταμένους καθαρισμούς. «Η αυτοφυής βλάστηση είχε καλύψει όλη σχεδόν την έκταση στη βόρεια πλευρά της Ακροπόλεως και ιδιαίτερα στις βορειοανατολικές και βορειοδυτικές παρειές του λοφίσκου που υψώνεται το παρεκκλήσι του Αγίου Κωνσταντίνου» λέει στο «Εθνος» ο Κωνσταντίνος Κίσσας, έφορος αρχαιοτήτων Κορινθίας. Εγιναν εκτεταμένες και συστηματικές αποψιλώσεις καθώς και καθαρισμοί και η αρχαία πόλη αναδύθηκε και πάλι στο φως με τα μεγαλοπρεπή της τείχη και τα κτίριά της.
Η ΛΖ' ΕΠΚΑ πρότεινε στο Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο την από κοινού διενέργεια ερευνητικού προγράμματος πενταετούς διάρκειας.
Επικεφαλής της ελληνικής πλευράς θα είναι ο δρ Κίσσας και από την αυστριακή πλευρά ο δρ P. Scherrer, καθηγητής Αρχαιολογίας και επί σειρά ετών αναπληρωτής διευθυντής των ανασκαφών του Αυστριακού Ινστιτούτου στην Εφεσο.
Το πενταετές πρόγραμμα συνεργασίας θα περιλαμβάνει γεωφυσικές έρευνες, μικρές δοκιμαστικές τομές και συστηματική ανασκαφική έρευνα κατά μήκος του αρχαίου Τείχους και ιδιαίτερα στην περιοχή της Πύλης. Προβλέπεται επίσης η στερέωση και αναστήλωση των τμημάτων εκείνων του Τείχους που κινδυνεύουν με κατάρρευση.
Τα κινητά ευρήματα θα μεταφέρονται στο Μουσείο Φενεού, που βρίσκεται μόλις 800 μ. από τον χώρο της ανασκαφής, στο χωριό Καλύβια.
Εκεί άλλωστε φυλάσσονται η κεφαλή Υγείας, που εντοπίστηκε στο Ασκληπιείο, μαρμάρινη τράπεζα προσφορών, ψηφιδωτό δάπεδο, σφόνδυλοι και κιονόκρανα κιόνων.
Μουσείο στο σχολείο
Το μουσείο θα μεταφερθεί σύντομα. Η τοπική κοινωνία δέχθηκε με χαρά το αίτημα της Εφορείας για παραχώρηση του Δημοτικού Σχολείου Καλυβίων με σκοπό τη δημιουργία ενός αξιόλογου Μουσείου. Υπήρχαν πολλές αντιδράσεις στο ενδεχόμενο της μεταφοράς των ευρημάτων και της φύλαξής τους σε άλλο μουσείο του Νομού. Ο κ. Κίσσας σημειώνει: «Με τη μεταστέγαση στις αρχές του 2010 του Δημοτικού Σχολείου στο νέο σχολικό συγκρότημα, θα ξεκινήσουν σύντομα οι διαδικασίες αποδοχής της παραχώρησης του κτιρίου με σκοπό την έκθεση των αρχαιοτήτων της Αρχαίας Φενεού και της ευρύτερης περιοχής». Αρωγός της προσπάθειας αυτής είναι το Club Hotel Casino Loutraki, που διαθέτει 130.000 ευρώ για τη μετατροπή του Σχολείου σε μουσείο. Η εταιρεία χρηματοδοτεί και την ανασκαφή για την ελληνική πλευρά, χορηγώντας 20.000 ευρώ ανά έτος για μία πενταετία.
Ο τοπικός ήρωας
Η πόλη Φενεός, που το όνομά της πήρε από τον τοπικό ήρωα-οικιστή της, Φενεό, κατά τα αρχαία χρόνια ήταν αρκαδική πόλη, όπως αναφέρουν ο περιηγητής Παυσανίας και ο γεωγράφος Στράβωνας. Το όνομα Φενεός σήμερα είναι συνηθέστερα αρσενικού γένους, στον Παυσανία όμως είναι θηλυκού
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ
akotti@pegasus.gr
ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ