«Τα εύρετρα», το νέο βιβλίο της Κικής Δημουλά
«Τα εύρετρα», το νέο βιβλίο της ποιήτριας και ακαδημαϊκού Κικής Δημουλά «ταξιδεύει» από τις εκδόσεις ΙΚΑΡΟΣ.
Πρόκειται για 41 ποιήματα με το γνώριμο πια ύφος, που έχει κερδίσει το σύγχρονο ελληνικό κοινό και ιδιαίτερα το θηλυκό νεανικό, αλλά και πολλούς κριτικούς της μοντέρνας ποίησης.
Ελεύθερος στίχος, πολύστιχος ή ολιγόστιχος, προσωποποίηση αφηρημένων εννοιών, ανάδειξη του καθημερινού γεγονότος σε αλληγορία, πρωτότυπο επίθετο, φιλοπαίγμων τόνος, αυτό-ειρωνεία, χρήση λόγιων εκφράσεων, το ρήμα στο τέλος της φράσης, αιφνιδιαστική κατάληξη, ακκισμοί στη γλώσσα. Όλα αυτά ενυπάρχουν και στο 16ο, κατά σειρά, βιβλίο της ποιήτριας, που έφερε ένα νέο κοινό στο πλέον απαιτητικό είδος γραφής, την ποίηση.
Μακριά από το ιστορικό και ηρωικό στοιχείο, σε μια εποχή που βομβαρδίζεται από ειδήσεις για αίματα, εθνικισμούς, πολέμους, συμφέροντα, φτώχεια, πείνες, θανάτους, η Κική Δημουλά δείχνει να εμπνέεται από το ιδιωτικό, από το υπαρξιακό, από το ερωτικό, τελικά, από το δωμάτιό της… Και αυτό να περνάει στον κόσμο. Στον κόσμο της. Γοητεύοντας μέσω της τεχνικής και του επιγράμματος:
«Ανάγκη τον έρωτα τον έπλασε ο θάνατος
από άγρια περιέργεια
να εννοήσει
τι είναι ζωή».
Και παρακάτω αποφαίνεται: «ένας υπναράς είναι ο θάνατος».
Για να μας δηλώσει:
«Ο, τι κλειδί και να΄ναι αυτό
και άλλης πόρτας, ξένης να ΄ναι
το αρπάζω
παρά να μείνω έξω».
Κάτι σαν… αυτοκριτική η παραδοχή:
«Η πιο ασφαλής κρυψώνα
είναι η ασάφεια».
«Τα εύρετρα» στο εξώφυλλο έχουν ένα κοσμητικό σχεδίασμα του εγγονού της ποιήτριας και είναι γραμμένα με το τονικό σύστημα. Αν και, πέραν της εικαστικής νοσταλγίας, οι ψιλές και οι δασείες ουδέν προσφέρουν στην «απόλαυση του κειμένου».
Η Κική Δημουλά, δηλαδή η Βασιλική Ράδου, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 6 Ιουνίου του 1931. Πρώτη κόρη του υπαλλήλου της Τράπεζας Ελλάδας Χρήστου Ράδου από την Καλαμάτα και της Ελένης Καλαμαριώτη από τη Μεσσηνία. Μετά την αποφοίτησή της από το εξατάξιο Γυμνασίου προσλήφθηκε στην τράπεζα. Πρωτοδημοσίευσε πεζά κείμενα στο περιοδικό «Κύκλος», που κυκλοφορούσε η Τράπεζα Ελλάδας. Το 1950 δημοσίευσε στο περιοδικό «Νέα Εστία» τα πρώτα της ποιήματα. Το πρώτο της ποιητικό βιβλίο εξέδωσε το 1952 ο θείος της, Παναγιώτης Καλαμαριώτης, για να της το παρουσιάσει ως έκπληξη την ημέρα της ονομαστικής της εορτής. Όμως εκείνη, χρόνια μετά, το «αποκήρυξε».
Παντρεύτηκε τον ποιητή και απόφοιτο του Πολυτεχνείου Άθω Δημουλά, τον οποίο είχε γνωρίσει από τα μαθητικά της χρόνια, γιο της φιλολόγου της, ο οποίος την ενθάρρυνε στην ποίηση. Έκαναν δύο παιδιά, τον Δημήτρη και την Έλση.
Τα έργα της:
1952, Ποιήματα
1956, Έρεβος (εκδόσεις Στιγμή)
1958, Ερήμην (Στιγμή)
1963, Επί τα ίχνη (Φέξης)
1971, Το λίγο του κόσμου (Νεφέλη)
1981, Το τελευταίο σώμα μου (Κείμενα)
1988, Χαίρε ποτέ, (Στιγμή)
1994, Η εφηβεία της λήθης (Στιγμή)
1998, Ενός λεπτού μαζί (Ίκαρος)
1998, Ποιήματα (Ίκαρος)
2001, Ήχος απομακρύνσεων (Ίκαρος)
2003, Ο φιλοπαίγμων μύθος (Ίκαρος)
2004, Εκτός σχεδίου (Ίκαρος)
2005, Χλόη θερμοκηπίου (Ίκαρος)
2007, Μεταφερθήκαμε παραπλεύρως (Ίκαρος)
2009, Έρανος σκέψεων (Ίκαρος)
Οι άλλες μεγάλες χρονολογίες της ζωής της:
1972. Πήρε το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης.
1974. Συνταξιοδοτήθηκε από την Τράπεζα Ελλάδας.
1985. Ο θάνατος του συζύγου και μέντορά της στην ποίηση.
1989. Το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης.
1995. Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών.
2002. Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Η Κική Δημουλά, μια ποιήτρια με «εύρετρα».
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Πρόκειται για 41 ποιήματα με το γνώριμο πια ύφος, που έχει κερδίσει το σύγχρονο ελληνικό κοινό και ιδιαίτερα το θηλυκό νεανικό, αλλά και πολλούς κριτικούς της μοντέρνας ποίησης.
Ελεύθερος στίχος, πολύστιχος ή ολιγόστιχος, προσωποποίηση αφηρημένων εννοιών, ανάδειξη του καθημερινού γεγονότος σε αλληγορία, πρωτότυπο επίθετο, φιλοπαίγμων τόνος, αυτό-ειρωνεία, χρήση λόγιων εκφράσεων, το ρήμα στο τέλος της φράσης, αιφνιδιαστική κατάληξη, ακκισμοί στη γλώσσα. Όλα αυτά ενυπάρχουν και στο 16ο, κατά σειρά, βιβλίο της ποιήτριας, που έφερε ένα νέο κοινό στο πλέον απαιτητικό είδος γραφής, την ποίηση.
Μακριά από το ιστορικό και ηρωικό στοιχείο, σε μια εποχή που βομβαρδίζεται από ειδήσεις για αίματα, εθνικισμούς, πολέμους, συμφέροντα, φτώχεια, πείνες, θανάτους, η Κική Δημουλά δείχνει να εμπνέεται από το ιδιωτικό, από το υπαρξιακό, από το ερωτικό, τελικά, από το δωμάτιό της… Και αυτό να περνάει στον κόσμο. Στον κόσμο της. Γοητεύοντας μέσω της τεχνικής και του επιγράμματος:
«Ανάγκη τον έρωτα τον έπλασε ο θάνατος
από άγρια περιέργεια
να εννοήσει
τι είναι ζωή».
Και παρακάτω αποφαίνεται: «ένας υπναράς είναι ο θάνατος».
Για να μας δηλώσει:
«Ο, τι κλειδί και να΄ναι αυτό
και άλλης πόρτας, ξένης να ΄ναι
το αρπάζω
παρά να μείνω έξω».
Κάτι σαν… αυτοκριτική η παραδοχή:
«Η πιο ασφαλής κρυψώνα
είναι η ασάφεια».
«Τα εύρετρα» στο εξώφυλλο έχουν ένα κοσμητικό σχεδίασμα του εγγονού της ποιήτριας και είναι γραμμένα με το τονικό σύστημα. Αν και, πέραν της εικαστικής νοσταλγίας, οι ψιλές και οι δασείες ουδέν προσφέρουν στην «απόλαυση του κειμένου».
Η Κική Δημουλά, δηλαδή η Βασιλική Ράδου, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 6 Ιουνίου του 1931. Πρώτη κόρη του υπαλλήλου της Τράπεζας Ελλάδας Χρήστου Ράδου από την Καλαμάτα και της Ελένης Καλαμαριώτη από τη Μεσσηνία. Μετά την αποφοίτησή της από το εξατάξιο Γυμνασίου προσλήφθηκε στην τράπεζα. Πρωτοδημοσίευσε πεζά κείμενα στο περιοδικό «Κύκλος», που κυκλοφορούσε η Τράπεζα Ελλάδας. Το 1950 δημοσίευσε στο περιοδικό «Νέα Εστία» τα πρώτα της ποιήματα. Το πρώτο της ποιητικό βιβλίο εξέδωσε το 1952 ο θείος της, Παναγιώτης Καλαμαριώτης, για να της το παρουσιάσει ως έκπληξη την ημέρα της ονομαστικής της εορτής. Όμως εκείνη, χρόνια μετά, το «αποκήρυξε».
Παντρεύτηκε τον ποιητή και απόφοιτο του Πολυτεχνείου Άθω Δημουλά, τον οποίο είχε γνωρίσει από τα μαθητικά της χρόνια, γιο της φιλολόγου της, ο οποίος την ενθάρρυνε στην ποίηση. Έκαναν δύο παιδιά, τον Δημήτρη και την Έλση.
Τα έργα της:
1952, Ποιήματα
1956, Έρεβος (εκδόσεις Στιγμή)
1958, Ερήμην (Στιγμή)
1963, Επί τα ίχνη (Φέξης)
1971, Το λίγο του κόσμου (Νεφέλη)
1981, Το τελευταίο σώμα μου (Κείμενα)
1988, Χαίρε ποτέ, (Στιγμή)
1994, Η εφηβεία της λήθης (Στιγμή)
1998, Ενός λεπτού μαζί (Ίκαρος)
1998, Ποιήματα (Ίκαρος)
2001, Ήχος απομακρύνσεων (Ίκαρος)
2003, Ο φιλοπαίγμων μύθος (Ίκαρος)
2004, Εκτός σχεδίου (Ίκαρος)
2005, Χλόη θερμοκηπίου (Ίκαρος)
2007, Μεταφερθήκαμε παραπλεύρως (Ίκαρος)
2009, Έρανος σκέψεων (Ίκαρος)
Οι άλλες μεγάλες χρονολογίες της ζωής της:
1972. Πήρε το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης.
1974. Συνταξιοδοτήθηκε από την Τράπεζα Ελλάδας.
1985. Ο θάνατος του συζύγου και μέντορά της στην ποίηση.
1989. Το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης.
1995. Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών.
2002. Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Η Κική Δημουλά, μια ποιήτρια με «εύρετρα».
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου