Ολες οι τέχνες κάτω από την ίδια στέγη

Της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΜΠΑΡΚΑ
Ορισμένοι θα ζήλεψαν λίγο. Στην εποχή των σκληρών περικοπών μια ολοκαίνουργια και υπερσύγχρονη «Στέγη» για όλες τις τέχνες συστήνεται. Να που δεν «κλείνουν» όλα σ' αυτή τη χώρα. Η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση δέχθηκε χθες για πρώτη φορά κοινό στο νέο της κτίριο στη λεωφόρο Συγγρού.
Οι διευθυντές των σημαντικότερων πολιτιστικών φορέων της χώρας (Μουσείο Ακρόπολης, Μουσείο Μπενάκη, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Μέγαρο Μουσικής, Εθνική Πινακοθήκη κ.ά.) ήταν εκεί. Και είδαν για πρώτη φορά από μέσα το κτίριο που έχτισε το γαλλικό αρχιτεκτονικό γραφείο Architecture Studio του Ζαν Νουβέλ. Είδαν την εντυπωσιακή κεντρική σκηνή των 900 θέσεων, αλλά και τη μικρή σκηνή των 220 θέσεων -ικανές και οι δύο να ανταποκριθούν σε απαιτητικά θεάματα πολυμέσων, ακόμη και εικονικής πραγματικότητας. Στο εντυπωσιακό φουαγέ του ισογείου κυριαρχεί ο «Υγρός Ουρανός», το μπαρ-εγκατάσταση της γνωστής εικαστικού Αιμιλίας Παπαφιλίππου.
Ο υπόγειος εκθεσιακός χώρος των 600 τ.μ. δεν μας αποκαλύφθηκε. Θα πρέπει να περιμένουμε έως τον Φεβρουάριο, οπότε και θα εγκαινιαστεί με την πρώτη μεγάλη διεθνή έκθεση, «Πολυγλωσσία». Θα παρουσιάζει καλλιτέχνες ελληνικής καταγωγής (από τον Νάσο Δάφνη μέχρι τον Μίλτο Μανέτα) που έχουν γεννηθεί ή ζουν και δημιουργούν εκτός Ελλάδας, υπό την επιμέλεια της Μαριλένας Καρρά, υπεύθυνης των εικαστικών στη «Στέγη».
Το κτίριο, με τις οριζόντιες μαρμάρινες λευκές περσίδες στο κέλυφός του, αντανακλά και «παίζει» με το έντονο αττικό φως, όταν τη νύχτα αποκαλύπτει το εσωτερικό του. Χάρη στον εξωτερικό φωτισμό της Ελευθερίας Ντεκώ «μεταμορφώνεται» χρωματικά. Αργότερα, στον τελευταίο όροφο, θα «ανοίξει» εστιατόριο, με υπέροχη θέα στην Ακρόπολη, στου Φιλοπάππου, στον Λυκαβηττό και τον Σαρωνικό. Ολόκληρο το κτίριο καλύπτει ένα οικοδομικό τετράγωνο και διαθέτει εσωτερικούς χώρους συνολικού εμβαδού 18.000 τ.μ.
Παραγωγή, όχι μόνο φιλοξενία
Το ίδιο τολμηρό είναι και στις προθέσεις του. «Η Στέγη απορρίπτει τον παθητικό ρόλο της φιλοξενίας πολιτιστικών γεγονότων και γίνεται ένας δυναμικός, συγκροτημένος μηχανισμός παραγωγής και προαγωγής του σύγχρονου πολιτισμού», τονίζει ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, Αντώνης Παπαδημητρίου. Εμφαση θα δοθεί στο έργο Ελλήνων δημιουργών, στις νέες δυνάμεις που αναδύονται. Και ήδη αποδεικνύεται. Στο θεατρικό ρεπερτόριό του, υπό την ευθύνη της Κάτιας Αρφαρά, θα δούμε τρεις νέες παραγωγές της «Στέγης» αφιερωμένες στη γερμανόφωνη δραματουργία:
* Η νεοσύστατη ομάδα Bijoux de Kant του σκηνοθέτη και εικαστικού Γιάννη Σκουρλέτη και του συνθέτη Κώστα Δαλακούρα «ανεβάζει» «Βέρθερο».
* Ο Ανέστης Αζάς και μια ομάδα νέων ηθοποιών θα παρουσιάσουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα την «Αποστολή» (1979) του Χ. Μίλερ.
* Ο Στάθης Λιβαθινός τον «Θάνατο του Δαντόν» του Μπίχνερ.
* Η ομάδα Κανιγκούντα ένα διαφορετικό πορτρέτο της Αθήνας: «Πόλη-Κράτος».
Κασίερς, Βαρλικόφσκι, Νατζ
Από τις προσκεκλημένες παραστάσεις ξεχωρίζουν τα ονόματα: της γνωστής κολεκτίβας ηθοποιών TgStan, ο Βέλγος Γκι Κασίερς, ο ελληνικής καταγωγής αστέρας της «Κομεντί Φρανσέζ» Ντενί Πονταλιντές, ο Κριστόφ Βαρλικόφσκι (σε συνεργασία με το Ελληνικό Φεστιβάλ του Γιώργου Λούκου, ο οποίος είναι και μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Ωνάση).
Ομοίως η «Στέγη» στον χορό στηρίζει τις παραγωγές χορογράφων όπως οι Μαριέλα Νέστορα, Λίντα Καπετανέα, Γιάννης Μανταφούνης, Κατερίνα Παπαγεωργίου, Αγγελική Στελλάτου, ενώ μετακαλείται ο περίφημος Ούγγρος χορογράφος Γιόζεφ Νατζ με το «Cherry-Brandy», βασισμένο σε κείμενα του Τσέχοφ, που παρουσιάστηκε τον περασμένο Ιούλιο στη Μόσχα, αλλά και το Εθνικό Μπαλέτο της Ισπανίας με τρεις χορογραφίες του Νάτσο Ντουάτο.
Τους θεατές κάθε ηλικίας θα ψυχαγωγήσουν μέσα από παραστάσεις και εργαστήρια το περίφημο «Αόρατο Τσίρκο» της Βικτόρια Τσάπλιν και του Ζαν-Μπατίστ Τιερέ (αμέσως μετά τα Χριστούγεννα), καθώς και οι Εμμανουέλα Καποκάκη («Πράσσειν άλογα») και Κατερίνα Αντωνακάκη.
Μέσα και η Καμεράτα
Από την ύστερη Αναγέννηση και το μπαρόκ μέχρι το ελληνικό λαϊκό τραγούδι και τη σύγχρονη ηλεκτρονική μουσική καλύπτουν οι μουσικές εκδηλώσεις που επέλεξε ο εκτελεστικός διευθυντής της «Στέγης», Χρήστος Καρράς. Το Ιδρυμα Ωνάση αναλαμβάνει την οικονομική στήριξη της Καμεράτας αλλά και της Ορχήστρας των Χρωμάτων. Η πρώτη δεν αποκηρύσσει τη σχέση της με το Μέγαρο, αλλά σηματοδοτεί με τη «Στέγη» μια νέα προγραμματική ανεξαρτησία, βασισμένη στη δουλειά που έχει ήδη κάνει με τα όργανα εποχής υπό την καλλιτεχνική καθοδήγηση του Γιώργου Πέτρου. Ετσι θα παρουσιάσει διαμάντια της μπαρόκ και πρώιμης κλασικής περιόδου, μετακαλώντας σημαντικούς ερμηνευτές όπως τον βιολονίστα Φάμπιο Μπιόντι.
Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, διευθυντής της ΕΡΑ, επιμελείται τον κύκλο «Ο άγνωστος Ελληνισμός» συστήνοντάς μας δημιουργούς όπως ο Παναΐτ Ιστράτι ή ακόμη και ο Σταύρος Κουγιουμτζής. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το πολυήμερο αφιέρωμα στον συνθέτη Γιώργο Απέργη, αλλά και το τριήμερο φεστιβάλ Borderline για τον μη ακαδημαϊκό ηλεκτρονικό πειραματισμό.
«Η Στέγη ήρθε να συμπληρώσει ένα κενό κι όχι να δράσει ανταγωνιστικά προς τα άλλα σημαντικά ιδρύματα», τόνισε εξ αρχής ο Αντώνης Παπαδημητρίου. Κάτι μας λέει όμως ότι θα ταρακουνήσει τα νερά με τις επιλογές του. Πανευτυχή τα ξένα ινστιτούτα στην Ελλάδα (Γαλλικό, Γκέτε, Θερβάντες) βρήκαν έναν πολύτιμο σύμμαχο... *
Φτηνά εισιτήρια
Η «Στέγη» κρατάει για τις υψηλού επιπέδου εκδηλώσεις της πολύ προσιτά εισιτήρια - από 7 ευρώ μέχρι (σε σπάνιες περιπτώσεις) 60 ευρώ.
Ανοίγει στις 24 Νοεμβρίου με τους «Διαλόγους των Αθηνών», ενώ τα επίσημα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν στις 7 Δεκεμβρίου. Περισσότερα στο www.sgt.gr
Πρόγραμμα
ΘΕΑΤΡΟ
* «Ο ήχος της σιωπής» του Λετονού Αλβις Χερμάνις (16-19/12)
**«Οι Αντιγόνες» από τη φλαμανδική ομάδα Tg Stan (7-9/1)
* «Βέρθερος» από τους Bijoux de Kant (14-30/1)
* «Ο θάνατος του Δαντόν» του Μπίχνερ από τον Στάθη Λιβαθινό (Ιανουάριος/Φεβρουάριος)
* «Κάτω από το ηφαίστειο» του Γκι Κασίερς (24-26/2)
* «Η αποστολή» του Χ. Μίλερ σε α' πανελλήνια παρουσίαση από τον Ανέστη Αζά (3-19/3)
* «Πόλη-κράτος» από το θίασο Κανιγκούντα 26-30/4 & 2-13/5)
* «Σκηνές από ένα γάμο» του Μπέργκμαν από το θέατρο Τονίλγκρουπ του Αμστερνταμ (27-30/4)
* «Υπόθεση Τζέκιλ» με τον αστέρα της Κομεντί Φρανσέζ, Ντενί Πονταλιντές (24-26/5)
* «(Α)pollonia» του Κριστόφ Βαρλικόφσκι (7-10/6)
ΜΟΥΣΙΚΗ
**Αφιέρωμα στον Ελληνορουμάνο λογοτέχνη Παναΐτ Ιστράτι σε σκηνοθεσία-ερμηνεία Δ. Αβδελιώδη (22/12)
* Εργα του Σταύρου Κουγιουμτζή σε πρώτη πανελλήνια εκτέλεση (24/1)
* Ο Τυνήσιος Ανουάρ Μπράχεμ (1/2)
* Λορέντα Ράμου και Medea Electronique (5-6/2)
* Πάολο Παντόλφο (13/2)
* Αφιέρωμα στον Δημήτρη Λάγιο (22/2)
* «Σινεποίημα» του Σάκη Παπαδημητρίου (24-25/2)
* Σαβίνα Γιαννάτου, Γιώτα Φέστα και το ανσάμπλ Constantinople (10/3)
* Αφιέρωμα στον Σωκράτη Σινόπουλο (29/3)
* Φεστιβάλ Borderline για το μουσικό ηλεκτρονικό πειραματισμό (31/3, 1-2/4)
* Στέφαν Μίκους (3/4)
* Το πορτρέτο του συνθέτη Γιώργου Απέργη (8-17/4)
* Kronos Quartet (5/5)
* Ορχήστρα δωματίου Wiener Concert-Verein (7/5)
* Ο Τζακ ντε Τζονέτ με το συγκρότημά του (17/5)
ΧΟΡΟΣ
* Yelp Dance Company (18-20/12)
* Γιόζεφ Νατζ «Cherry-Brandy» (6-9/1)
* Rootlessroot της Λίντας Καπετανέα (11-20/2)
* Ομάδα Υψιλον της Αγγελικής Στελλάτου (19-31/3, 1-2/4)
* Γιάννης Μανταφούνης (23-26/3)
* Εθνικό Μπαλέτο Ισπανίας (11-15/5)
* Adlibdances Κατερίνα Παπαγεωργίου (18-20/5)
ΓΡΑΜΜΑΤΑ
* Συναντήσεις με διεθνείς προσωπικότητες τεσσάρων θεματικών: «Μεσόγειος», «Η ελληνική κοινωνία σε αναστοχασμό», «Η ιστορία με το φακό του παρόντος», «Επιστήμη και τεχνολογία στον 21ο αιώνα».
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ