Life of Brian (1979)

ΚΛΙΚ ΕΔΩ Η ΤΑΙΝΙΑ Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΜΠΡΑΙΑΝ Δεν ήταν ο Μεσσίας, ήταν ένα πολύ άτακτο αγόρι...

O Mπράιαν γεννήθηκε σε ένα στάβλο την ημέρα των Χριστουγέννων, ακριβώς δίπλα στο στάβλο που γεννήθηκε... ξέρετε ποιος. Οι Τρεις Μάγοι με τα Δώρα φτάνουν στο στάβλο του και τα αποθέτουν στην ποδιά του, όταν, όμως, το αστέρι προχωρά, καταλαβαίνουν το λάθος τους και παραδίδουν τα δώρα τους στον διπλανό στάβλο. Αυτή είναι η ιστορία της ζωής του Μπράιαν: πάντα κατά λάθος, όλοι νομίζουν πως είναι ο Μεσσίας. Το πρόβλημα είναι πως εκείνος δεν μπορεί να κάνει τίποτε για να τους πείσει πως δεν πρέπει και να... σταυρωθεί κατά λάθος!

Υπάρχει όριο στην σάτιρα; Μπορούν όλες ανεξαιρέτως οι ιδέες να αποτελέσουν αντικείμενο κριτικής και διακωμώδησης; Αντί να απαντήσουμε ευθύς αμέσως αυτά τα ερωτήματα προτείνουμε να δείτε την ταινία “The life of Brian”. Γυρισμένη το 1979, δυο μόλις χρόνια μετά την υπερπαραγωγή του Franco Zeffirelli “Jesus of Nazareth”, η ταινία θα μιλήσει για έναν συμπατριώτη του Χριστού. Ο Brian Cohen είναι ένας Εβραίος που έχει την ατυχία να γεννηθεί την ίδια μέρα με τον Χριστό. Στην διάρκεια της ζωής του τα μπερδέματα που προκύπτουν από αυτήν την παράξενη σύμπτωση δεν θα τον αφήσουν να ησυχάσει. Η ομάδα των “Monty Python” στην τρίτη της ταινία επιχειρεί να δει με μια ανατρεπτική ματιά τα γεγονότα που αποτέλεσαν την βάση του χριστιανισμού. Παρόλη την ανεκτικότητα της Δύσης και την κατοχύρωση ήδη από την εποχή του Διαφωτισμού της ανεξιθρησκίας και της ελευθερίας του λόγου, η ταινία συνάντησε δυσκολίες. Τόσο στην εύρεση παραγωγού που θα την χρηματοδοτούσε όσο και από την καθολική εκκλησία και άλλες εκκλησιαστικές οργανώσεις που την κατήγγειλαν ανοιχτά και συνέστησαν στους πιστούς να απέχουν από τις αίθουσες. Παραγωγός της ταινίας τελικά βρέθηκε στο πρόσωπο ενός “σκαθαριού”, του George Harrison. Έχοντας στην παραγωγή τους ένα μέλος από το συγκρότημα που ισχυρίστηκε στο απόγειο της δόξας του πως είναι διασημότερο από τον Χριστό, δεν θα μπορούσαν να είναι λιγότερο ασεβείς με το χιούμορ τους. “Η ζωή του Μπράιαν”, παρ’ όλες τις αντιξοότητες, κατάφερε να γίνει η βρετανική ταινία που έκοψε τα πιο πολλά εισιτήρια στην άλλη όχθη του Ατλαντικού την χρονιά που προβλήθηκε. Κεντρικό θέμα της ταινίας είναι η διακωμώδηση της θρησκευτικής μισαλλοδοξίας, της τάσης των ανθρώπων να μπερδεύουν το μέσο με το σκοπό και τελικά της εκμετάλλευσης της ανάγκης των ανθρώπων να ανήκουν σε ένα σύνολο. Είτε αυτό το σύνολο είναι μια πολιτική οργάνωση είτε μια θρησκεία, στην ταινία διαπιστώνουμε μια κοινή οπτική. Ο Brian είναι αυτό που λέμε ο λάθος άνθρωπος στην λάθος στιγμή. Σε αντίθεση με τον Χριστό, εκείνος το μόνο που θέλει είναι η απελευθέρωση της Ιουδαίας από τους Ρωμαίους. Στην προσπάθεια του αυτή θα μπλέξει με επαναστατικές οργανώσεις, οι οποίες αποτελούν γραφειοκρατικές καρικατούρες, που δεν κάνουν τίποτα για να αποτινάξουν τον ρωμαϊκό ζυγό. Στην συνέχεια, θα ερωτευτεί μια γυναίκα που και αυτή τελικά θα δει στο πρόσωπο του τον ήρωα και τελικά θα βρεθεί, μετά από πάρα πολλές παρεξηγήσεις, πάνω στον σταυρό του μαρτυρίου. Νομίζουμε πως είναι μια κατάκτηση του δυτικού πολιτισμού να δίνει, όχι πάντα στην ολότητα του, την ευκαιρία στην τέχνη να δημιουργεί εκτός ορισμένου πλαισίου. Για το θέμα έχουν γραφτεί αρκετά κείμενα υπεράσπισης της ελευθερίας της τέχνης κάθε φορά που η λογοκρισία έπαιρνε την πρωτοβουλία των κινήσεων. Από τον κατάλογο βιβλίων της ιεράς εξέτασης, τον λεγόμενο Index, ως το κάψιμο βιβλίων από παραθρησκευτικές οργανώσεις στην Αθήνα πριν κάποια χρόνια έχει χυθεί πολύ μελάνι. Προσωπική άποψη είναι πως στην τέχνη δεν πρέπει να υπάρχουν όρια, ούτε να λογοκρίνονται οι καλλιτέχνες για τις ιδέες τους. Η κωμωδία ειδικά, ανέκαθεν ήταν συνυφασμένη με την ιδέα της ανατροπής των παραδοτέων ηθών και αξιών, έτσι αν μπει σε καλούπια χάνει την ίδια της την ουσία. Και αυτός είναι ένας λόγος παραπάνω για να δείτε αυτήν την ταινία των Monty Pythons. Στην ζωή του Μπράιαν δεν μένει τίποτα όρθιο. Του Δημήτρη Πετιμεζά, sevenart.gr Σκηνοθεσία: Terry Jones Σενάριο: Graham Chapman, John Cleese, Terry Gilliam, Eric Idle, Terry Jones, Michael Palin Παίζουν: Graham Chapman (Wise Man #2 / Brian Cohen / Biggus Dickus), John Cleese (Wise Man #1 / Reg / Jewish Official / Centurion /), Terry Gilliam (Man Even Further Forward / Revolutionary / Jailer ), Eric Idle (Mr. Cheeky / Stan (Loretta) / Harry the Haggler), Terry Jones (Mandy Cohen / Colin / Simon the Holy Man), Michael Palin (Wise Man #3 / Mr. Big Nose / Francis / Mrs. A)