ΤΙ ΕΤΡΩΓΑΝ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΗΣ ΠΟΜΠΗΙΑΣ
Τα ευρήματα των τελευταίων ετών και ιδίως η ανακάλυψη ενός αρχαίου βόθρου ρίχνουν φως στη διατροφή του πληθυσμού την περίοδο που εξερράγη ο Βεζούβιος
Οι κάτοικοι, όπως αποδεικνύεται από την έρευνα των περιττωμάτων τους, έτρωγαν μικρά τρωκτικά. Μάλιστα, έχουν βρεθεί ειδικά αγγεία-κλουβιά στα οποία τα μεγάλωναν
Αχινούς και σύκα, όσπρια, κρεατικά, αλλά και τρωκτικά, "φαστ φουντ" και "κέτσαπ" έτρωγαν οι κάτοικοι της αρχαίας Πομπηίας και του γειτονικού Ερκουλάνου (Ηράκλεια). Τα αρχαιολογικά ευρήματα των τελευταίων ετών, και ιδίως η τυχαία ανακάλυψη ενός αρχαίου βόθρου, ρίχνουν φως στη διατροφή του πληθυσμού κατά την περίοδο που εξερράγη ο Βεζούβιος.
Αλλωστε, η ακριβής χρονολόγηση της έκρηξης του ηφαιστείου έγινε από υπολείμματα τροφών. Εντόσθια ψαριών εξετάστηκαν με τη μέθοδο του ραδιενεργού άνθρακα και δείχνουν πως η επεξεργασία τους είχε γίνει κατά το έτος 79 μ.Χ., και μάλιστα καλοκαίρι. Οντως, οι πηγές συμπίπτουν και δίνουν ως ημερομηνία έκρηξης την 24η Αυγούστου.
Τι έτρωγαν λοιπόν οι αρχαίοι Ρωμαίοι στις παραθαλάσσιες αυτές πόλεις; Το "καλάθι της νοικοκυράς" στην Πομπηία θα παρουσιαστεί σε μεγάλη έκθεση που θα γίνει τον Μάρτιο το 2013 στο Βρετανικό Μουσείο. Οπως λένε οι διοργανωτές, η έκθεση δεν θα έχει ομοιότητες με άλλες που έχουν ταξιδέψει ανά την υφήλιο. Στο επίκεντρό της θα βρίσκεται ο απλός, μέσος πολίτης και οι συνήθειές του. Από αυτές λίγες γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, αφού οι έρευνες των ειδικών επιστημόνων δεν έχουν εκλαϊκευθεί.
Στον τομέα της διατροφής παρουσιάζονται ομοιότητες με το σήμερα. Το πιο κοινό στοιχείο είναι το "φαστ φουντ", το γρήγορο φαγητό που αγοράζει κάποιος σε κεντρικά καταστήματα. Η Πομπηία ήταν γεμάτη από φουφούδες, για ψήσιμο σαν "μπάρμπεκιου" που πουλούσαν φαγητό στις άκριες των δρόμων. Είναι τόσα ώστε να υποδηλώνουν μαζικότατη χρήση. Οι κάτοικοι, όπως αποδεικνύεται από την έρευνα των περιττωμάτων τους, έτρωγαν μικρά τρωκτικά. Μάλιστα, έχουν βρεθεί και ειδικά αγγεία-κλουβιά μέσα στα οποία τα μεγάλωναν και τα πάχαιναν.
Οι αρχαίοι είχαν το δικό τους "κέτσαπ" ή τέλος πάντων τη δική τους "σος" που χρησιμοποιούνταν ευρύτατα και στο Βυζάντιο. Μικρά ψαράκια, κατά προτίμηση γαύρος, σαρδέλα, μαρίδα κ.λπ. έμεναν μέσα σε βάζα με θαλασσινό νερό αρκετές ημέρες. Κατόπιν, αυτό το παρασκεύασμα, που σήμερα δεν το θεωρούμε και τόσο ορεκτικό αλλά τότε ήταν λαχταριστό, χρησιμοποιούνταν για να παίρνουν γεύση τα διάφορα φαγητά. Ενδεχομένως έβαζαν και μπαχαρικά ή κρασί. Το όνομα του παρασκευάσματος είναι γάρος.
Ο γάρος αποτελούσε δημοφιλέστατο άρτυμα για όλες τις τάξεις. Να σημειώσουμε πως τότε το αλάτι ήταν πανάκριβο, το λεμόνι σχεδόν ανύπαρκτο και οι ντομάτες παντελώς άγνωστες στην Ευρώπη. Επομένως, το φαγητό νοστίμιζε με όποιον τρόπο ήταν δυνατόν, και δεν είναι παράξενο που ο γάρος χρησιμοποιούνταν επί αιώνες.
Χωρίς τραπεζαρίες
Από τα σπίτια λείπουν έπιπλα που θα μαρτυρούσαν πως ολόκληρη η οικογένεια έτρωγε μαζί. Δεν έχουν βρεθεί μακριά τραπέζια συνεστιάσεων στα αίθρια ή σε δωμάτια που χρησιμοποιούσε ολόκληρη η οικογένεια.
Οι αρχαιολόγοι πιθανολογούν πως ειδικά τα νεαρότερα μέλη της οικογένειας έπαιρναν τα πιάτα τους και έτρωγαν στα δωμάτιά τους. Εκεί οπωσδήποτε εύρισκαν δραστηριότητες με τις οποίες ασχολούνταν, μια και δεν υπήρχαν τηλεόραση και παιχνιδομηχανές.
Και "Τουίτερ" στην καθημερινότητα τους
Στην Πομπηία τα γκράφιτι στους τοίχους ήταν μια καθημερινότητα. Μεγάλοι και μικροί άφηναν τα "ραβασάκια" τους σε ιδιωτικούς και δημόσιους χώρους (σαν το τουίτερ). Εγραφαν τα πάντα, ακόμη και υπέρ ή κατά αυτοκρατόρων στη Ρώμη.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ
akotti@pegasus.gr
ΕΘΝΟΣ gr
Οι κάτοικοι, όπως αποδεικνύεται από την έρευνα των περιττωμάτων τους, έτρωγαν μικρά τρωκτικά. Μάλιστα, έχουν βρεθεί ειδικά αγγεία-κλουβιά στα οποία τα μεγάλωναν
Αχινούς και σύκα, όσπρια, κρεατικά, αλλά και τρωκτικά, "φαστ φουντ" και "κέτσαπ" έτρωγαν οι κάτοικοι της αρχαίας Πομπηίας και του γειτονικού Ερκουλάνου (Ηράκλεια). Τα αρχαιολογικά ευρήματα των τελευταίων ετών, και ιδίως η τυχαία ανακάλυψη ενός αρχαίου βόθρου, ρίχνουν φως στη διατροφή του πληθυσμού κατά την περίοδο που εξερράγη ο Βεζούβιος.
Αλλωστε, η ακριβής χρονολόγηση της έκρηξης του ηφαιστείου έγινε από υπολείμματα τροφών. Εντόσθια ψαριών εξετάστηκαν με τη μέθοδο του ραδιενεργού άνθρακα και δείχνουν πως η επεξεργασία τους είχε γίνει κατά το έτος 79 μ.Χ., και μάλιστα καλοκαίρι. Οντως, οι πηγές συμπίπτουν και δίνουν ως ημερομηνία έκρηξης την 24η Αυγούστου.
Τι έτρωγαν λοιπόν οι αρχαίοι Ρωμαίοι στις παραθαλάσσιες αυτές πόλεις; Το "καλάθι της νοικοκυράς" στην Πομπηία θα παρουσιαστεί σε μεγάλη έκθεση που θα γίνει τον Μάρτιο το 2013 στο Βρετανικό Μουσείο. Οπως λένε οι διοργανωτές, η έκθεση δεν θα έχει ομοιότητες με άλλες που έχουν ταξιδέψει ανά την υφήλιο. Στο επίκεντρό της θα βρίσκεται ο απλός, μέσος πολίτης και οι συνήθειές του. Από αυτές λίγες γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, αφού οι έρευνες των ειδικών επιστημόνων δεν έχουν εκλαϊκευθεί.
Στον τομέα της διατροφής παρουσιάζονται ομοιότητες με το σήμερα. Το πιο κοινό στοιχείο είναι το "φαστ φουντ", το γρήγορο φαγητό που αγοράζει κάποιος σε κεντρικά καταστήματα. Η Πομπηία ήταν γεμάτη από φουφούδες, για ψήσιμο σαν "μπάρμπεκιου" που πουλούσαν φαγητό στις άκριες των δρόμων. Είναι τόσα ώστε να υποδηλώνουν μαζικότατη χρήση. Οι κάτοικοι, όπως αποδεικνύεται από την έρευνα των περιττωμάτων τους, έτρωγαν μικρά τρωκτικά. Μάλιστα, έχουν βρεθεί και ειδικά αγγεία-κλουβιά μέσα στα οποία τα μεγάλωναν και τα πάχαιναν.
Οι αρχαίοι είχαν το δικό τους "κέτσαπ" ή τέλος πάντων τη δική τους "σος" που χρησιμοποιούνταν ευρύτατα και στο Βυζάντιο. Μικρά ψαράκια, κατά προτίμηση γαύρος, σαρδέλα, μαρίδα κ.λπ. έμεναν μέσα σε βάζα με θαλασσινό νερό αρκετές ημέρες. Κατόπιν, αυτό το παρασκεύασμα, που σήμερα δεν το θεωρούμε και τόσο ορεκτικό αλλά τότε ήταν λαχταριστό, χρησιμοποιούνταν για να παίρνουν γεύση τα διάφορα φαγητά. Ενδεχομένως έβαζαν και μπαχαρικά ή κρασί. Το όνομα του παρασκευάσματος είναι γάρος.
Ο γάρος αποτελούσε δημοφιλέστατο άρτυμα για όλες τις τάξεις. Να σημειώσουμε πως τότε το αλάτι ήταν πανάκριβο, το λεμόνι σχεδόν ανύπαρκτο και οι ντομάτες παντελώς άγνωστες στην Ευρώπη. Επομένως, το φαγητό νοστίμιζε με όποιον τρόπο ήταν δυνατόν, και δεν είναι παράξενο που ο γάρος χρησιμοποιούνταν επί αιώνες.
Χωρίς τραπεζαρίες
Από τα σπίτια λείπουν έπιπλα που θα μαρτυρούσαν πως ολόκληρη η οικογένεια έτρωγε μαζί. Δεν έχουν βρεθεί μακριά τραπέζια συνεστιάσεων στα αίθρια ή σε δωμάτια που χρησιμοποιούσε ολόκληρη η οικογένεια.
Οι αρχαιολόγοι πιθανολογούν πως ειδικά τα νεαρότερα μέλη της οικογένειας έπαιρναν τα πιάτα τους και έτρωγαν στα δωμάτιά τους. Εκεί οπωσδήποτε εύρισκαν δραστηριότητες με τις οποίες ασχολούνταν, μια και δεν υπήρχαν τηλεόραση και παιχνιδομηχανές.
Και "Τουίτερ" στην καθημερινότητα τους
Στην Πομπηία τα γκράφιτι στους τοίχους ήταν μια καθημερινότητα. Μεγάλοι και μικροί άφηναν τα "ραβασάκια" τους σε ιδιωτικούς και δημόσιους χώρους (σαν το τουίτερ). Εγραφαν τα πάντα, ακόμη και υπέρ ή κατά αυτοκρατόρων στη Ρώμη.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ
akotti@pegasus.gr
ΕΘΝΟΣ gr
ΜΕ ΒΟΗΘΗΣΕ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΟΥ
ΑπάντησηΔιαγραφή