Ο ΤΣΙΤΣΑΝΗΣ ΣΥΝΑΝΤΑΕΙ ΤΟΝ ΜΠΑΧ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΜETALLICA

Του Δηµήτρη Ν. Μανιάτη

Τι κοινό έχουν τα τραγούδια «Νothing Εlse Μatters» των Μettalica, «Βοσκοπούλα», «Κεµάλ» και «Μπαξέ Τσιφλίκι» του Τσιτσάνη; Ο Μανώλης Μητσιάς και ο διεθνούς φήµης πιανίστας Γιάννης Βακαρέλης, σε µιαν απρόσµενη συνάντηση, δίνουν την απάντηση
«So close no matter how far»... Ο στίχος της εµβληµατικής µπαλάντας των Μetallica σού έρχεται στα χείλη στην αίθουσα πρόβας. Το πιάνο πιάνει δουλειά αν και στα πλήκτρα δεν κάθεται κάποιος οργισµένος νέος µουσικός της γενιάς του ‘90, αλλά ο λεπτός διοπτροφόρος Γιάννης Βακαρέλης, που φέτος συµπληρώνει στο κλασικό πιάνο 40 χρόνια µε εµφανίσεις στις µεγαλύτερες αίθουσες του κόσµου και µε συνεργασίες που κόβουν την ανάσα (Μστισλάβ Ροστροπόβιτς, Γιεχούντι Μενούχιν, Κουρτ Μαζούρ, κ.ά.).

Για τη συνέχεια το «Μπαχτσέ Τσιφλίκι» του Βασίλη Τσιτσάνη, χωρίς λόγια, και ο γνώριµος και δοκιµασµένος βάρδος κάθεται όρθιος πλάι του. Η «Πιρόγα» του Θάνου Μικρούτσικου γεµίζει τον χώρο και µια απρόσµενη συνάντηση παίρνει σάρκα και οστά στις 5 και 6 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, αντίστοιχα.

Μανώλης Μητσιάς και Γιάννης Βακαρέλης, ή αλλιώς 40 + 40 χρόνια καριέρας ο καθείς στο είδος του, ή δύο παράλληλες πορείες που τέµνονται σ’ ένα απρόσµενο πρόγραµµα µε πιάνο και φωνή. Οι δύο καλλιτέχνες βρέθηκαν πριν από δύο χρόνια στο φεστιβάλ της Σύρου, τα µιλήσανε και τα συµφωνήσανε. Και η ώρα έφτασε. «Ηθελα να κάνω κάτι που θα ξεφεύγει απ’ την πεπατηµένη, µ’ αρέσει να µη µένω στα ίδια. Το πρόγραµµα ετούτο είναι βαθιά ελληνικό και καλλιτεχνικό ενώ αυτή η ωραία έντεχνη και λαϊκή µουσική (όπως ο Βασίλης Τσιτσάνης) είναι ισάξια των καλύτερων της Ευρώπης, ενός Μπραµς, ενός Σούµπερτ», πιάνει το νήµα της κουβέντας ο Γιάννης Βακαρέλης.

«Για µένα είναι σηµαντικό που δέχθηκε να συνεργαστούµε ο Γιάννης. Θα δώσει άλλη διάσταση σε γνώριµα τραγούδια αλλά και σε απρόβλεπτα (εδώ εντάσσεται το «Νothing Εlse Μatters» των Μetallica)», αναφέρει ο Μανώλης Μητσιάς, άρτι αφιχθείς από ένα γεµάτο καλοκαίρι µε συναυλίες και χειροκρότηµα.

«Για µένα, το πιάνο καλείται να συνδυάσει όλα τα ηχοχρώµατα µιας (συµφωνικής ή λαϊκής) ορχήστρας ή απλώς θέτω ένα στοίχηµα: να αποδείξω ότι το πιάνο µπορεί να βγάλει τέτοια ηχοχρώµατα, τέτοιους ήχους», συµπληρώνει ο πιανίστας που τα τελευταία χρόνια διευθύνει το Φεστιβάλ Ναυπλίου.

Και οι εκπλήξεις για τις µοναδικές εµφανίσεις των καλλιτεχνών συνεχίζονται. Στο ίδιο µουσικό δοχείο χωρούν βυζαντινοί ύµνοι, η «Μικρή Ραλλού», οι «7 νάνοι στο S/S Κυρήνεια», ένα πρελούδιο του Μπαχ και ο «Κεµάλ».

Ενα πιάνο, µια φωνή. Σχεδόν σαράντα χρόνια µετά τα «Λειτουργικά» όπου ο Μάνος Χατζιδάκις έπραξε το ίδιο µε τη Φλέρυ Νταντωνάκη σε γνωστά ρεµπέτικα, τα ερωτήµατα µπαίνουν µε τον ίδιο τρόπο (ακόµη κι αν το ρεπερτόριο τούτης της σύµπραξης είναι πολύ ευρύτερο). Το «Μπαξέ Τσιφλίκι» παίζοντάς το µόνο µε πιάνο µήπως αφυδατώνεται ή αποκόβεται απ’ τον φυσικό του χώρο, δηλαδή τη λαϊκή ορχήστρα;

Γιάννης Βακαρέλης: Αυτό το παίζω στο πιάνο χωρίς φωνή. Το «Ενα σφάλµα έκανα» όµως, το τραγουδάει για πρώτη φορά και ο Μανώλης, και υπήρξε πρόκληση και για µένα. Μιλάµε για µια άλλη προσέγγιση.

Τι σας δυσκόλεψε και τους δύο; Γ.Β.: Εµένα µε δυσκόλεψαν αυτά του Τσιτσάνη. Ο τρόπος του είναι ξένος για µένα. Τα τριηµιτόνια (ανατολική έκφραση που δεν υπάρχει στη δυτική) που έχει ο Τσιτσάνης τα εκτίµησα πολύ και ήταν κάτι καινούργιο! Μανώλης Μητσιάς: Λίγο το «Querer» (Να κλαις) και το «Vai Vedrai» (Πάει, µετράει) των Cirque du Soleil.

Από πού έρχεστε γι’ αυτή τη συνεργασία; Γ.Β.: Εγώ έπαιξα µε τον µαέστρο Ζούµπιν Μέτα στην Ιταλία. Αυτός ο άνθρωπος είναι αλη θινός µουσικός και για µ’ ένα ήταν απ’ τις κορυφαίες στιγµές της καριέρας µου. Παίξαµε Τσαϊκόφσκι και αισθανθήκαµε το ίδιο.

Μ.Μ.: Ερχοµαι απ’ τις καλοκαιρινές συναυλίες και απ’ τον πρόσφατο δίσκο µου «Από τον Τσιτσάνη στον Χατζιδάκι».

Είναι περίεργο, αλλά νιώθω πως η σύµπραξή σας εποπτεύεται από τον Μάνο Χατζιδάκι… Γ.Β.: Ο Μάνος µού είχε δώσει τη «Ρυθµολογία» του, που ήθελε τότε να ξαναγραφεί και ήθελε να το παίξω εγώ. Είχαµε γνωριστεί από παλιά στον «Μαγεµένο αυλό». Αυτή η δουλειά βγήκε στον Σείριο όπου έβαλα τα παιδικά κοµµάτια του Κωνσταντινίδη και τη «Σονάτα» του Σκαλκώτα.

Μ.Μ.: Οταν γράψαµε µε τον Μάνο τον δίσκο «Της γης το χρυσάφι», εκείνος ήταν στην Αµερική και το ενορχήστρωσε ο Γιάννης Σπανός.

Οταν γύρισε, µου τηλεφώνησε ο Γκάτσος και συναντηθήκαµε σε ένα καφενείο πίσω απ’ την Ευελπίδων. Εκεί γνώρισα τον Μάνο που µετά συνεργαστήκαµε πολύ.

(Στη φαρέτρα και των δύο, βέβαια, υπάρχει η συνεργασία και µε τον έτερο µεγάλο, τον Μίκη, σε µια συζήτηση που θυµίζει περίληψη της Ιστορίας της σύγχρονης ελληνικής µουσικής).

Πού πιστεύετε πως πάει η Ελλάδα; Γ.Β.: Απ’ τις δυσκολίες βγαίνουν τα καλά πράγµατα.

Εχουµε τεράστια αποθέµατα κουράγιου και θέλησης ενώ µεγαλουργήσαµε όταν ήµασταν στριµωγµένοι.

Μ.Μ.: Η Ελλάδα (κατά τον Νίκο Γκάτσο) θα πορευθεί διά µέσου των αιώνων ποντάροντας πάνω στις εξαιρέσεις της!
ΙΝFΟ
«Λόγος και µέλος, Μανώλης Μητσιάς - Γιάννης Βακαρέλης», στις 5 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και την Τετάρτη 6 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Εισιτήρια (για την Αθήνα): 20, 30, 40, 50, 60, 70 ευρώ και 20 (φοιτητικά). Προπώληση:
Στα ταµεία του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και στην Οµήρου 8. Τηλεφωνικά:
210-7282.333.
Πληροφορίες: τηλ. 210-
7258.510

ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ