Λαϊκισμός / του Δημήτρη Αγγελή

Από -

Το πανεπιστήμιο του Πρίνστον  διοργάνωσε στις 17-18 Φεβρουαρίου 2012 ένα σεμινάριο για τον λαϊκισμό, υπό την εποπτεία του καθηγητήΓιαν Βέρνερ Μίλερ (Jan-Werner Müller). Επειδή υπήρξε το φαινόμενο που κατ' εξοχήν κυριάρχησε στιςδ'υο πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις , σταχυολογούμε μέ κάποια δόση αυθαιρεσίας ορισμένα συμπεράσματα από τιςεισηγήσεις του σεμιναρίου , μέρος των οποίων δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "λέτρας λίμπρες".

  1. Ο λαϊκισμός δεν έχει χρώμα: διατρέχει όλο το πολιτικό φάσμα από τον  Hugo Chávez ως το αμερικανικό "κόμμα του τσαγιού" , χαρακτηρίζεται από σωτηριολογική ρητορική, προτείνει «διακυβεύματα» και καλεί συμβολικά τον δημόσιο χώρο στα όπλα για την αντιμετώπιση ενός «θανάσιμου», εσωτερικού ή εξωτερικού, εχθρού.
  2. Δεν υπάρχει λαϊκισμός «από τα κάτω». Ο λαϊκισμός ξεκινά πάντοτε από τις πολιτικές ηγεσίες, οι οποίες παρουσιάζουν με χονδροειδή και απλουστευτικό τρόπο τις διαφορές μεταξύ των αντιπάλων στρατοπέδων, θέτοντας από τη μια μεριά τον «απλό λαό» κι από την άλλη τη «διεφθαρμένη ελίτ», η οποία και φέρει αποκλειστικά την ευθύνη για ό,τι κακό συμβαίνει στη χώρα. Εννοείται πως ο λαϊκιστής ηγέτης εκφράζει πάντα τη vox populi.
  3. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ερώτημα που θέτει ο Cas Mudde αν ο λαϊκισμός αποτελεί ένα στρατήγημα, μια τεχνική σαγήνευσης των μαζών ή αν ο λαϊκιστής πιστεύει πραγματικά αυτά που λέει. Ανάλογο ενδιαφέρον έχει η σχέση του με τη δημοκρατία: ενώ οι Ευρωπαίοι μελετητές κατά κανόνα θεωρούν τον λαϊκισμό αντιδημοκρατικό φαινόμενο -και το ερμηνεύουν με όρους ψυχολογικούς ως ένδειξη παθολογίας του πολιτεύματος- στις ΗΠΑ θεωρείται γέννημα του πολιτεύματος, μια όψη του καθ' υπερβολήν. Γι' αυτό, άλλωστε, πολλοί πιστεύουν ότι ο λαϊκισμός είναι γνώρισμα καθαρά της νεωτερικότητας και δεν ταυτίζεται με την κυρίαρχη στην αρχαία Αθήνα δημαγωγία –Enrique Krauz), κας Μούντε, John P. Mccormick- γιατί στη δεύτερη η άμεση συμμετοχή στις διαδικασίες και η εύκολη πρόσβαση στην εξουσία δεν ευνοούσε την ανεδαφική κι ανορθολογική προσφορά μαγικών συνταγών και εύκολων, μες στην προχειρότητά τους, λύσεων που χαρακτηρίζουν τη σημερινή του άποψη.
  4. Ο λαϊκισμός συνδέεται επίσης με την επιστροφή στο προσκήνιο του πειρασμού του αυταρχισμού, ο οποίος εμφανίζεται εξίσου ισχυρός στα ακροδεξιά και τα ακροαριστερά κόμματα, οδηγώντας στη διατύπωση απόλυτων θέσεων και καταργώντας ουσιαστικά τον δημόσιο διάλογο. Ο σύγχρονος λαϊκισμός τρέφεται από τα αδιέξοδα της κρίσης, προϋποθέτει τους «αγανακτισμένους», βασίζεται στη λήθη: οι νεότεροι ψηφοφόροι, που κατεξοχήν στρέφονται σε λύσεις ριζοσπαστικές, δεν έχουν ζήσει ούτε τον ναζισμό ούτε τον σταλινισμό Guy Sorman. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει κάτι χειρότερο: ότι επιλέγουμε τη δημοκρατία μόνο για τη διοικητική αποτελεσματικότητά της (εργαλειακή αντιμετώπιση) κι όχι επειδή πιστεύουμε αληθινά στις αρετές της.

Χρήσιμο υλικό για σκέψη και προβληματισμό...



Ο Δμήτρης Αγγελής είναι θεολόγος και δρ. φιλοσοφίας, διευθυντής του «φρέατος»
ppol.gr 

 

 

Σχόλια

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ξέρεται ότι: Το χαγιάτι στον ελλαδικό χώρο δεν είναι τούρκικο

Από -
Εικόνα
ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ Η λέξη χαγιάτι προέρχεται από την περσική και τουρκική λέξη hayat, όμως η συνήθεια των κατοίκων των ελληνικών περιοχών να κατασκευάζουν χαγιάτια δεν είναι επηρεασμένη από τους τούρκους, όπως και οι αρχιτεκτονική τους. Ο Νικόλαος Μουτσόπουλος υποστηρίζει ότι οι ανασκαφές που έχει πραγματοποιήσει στη Ρεντίνα έδειξαν ότι το χαγιάτι εμφανίζεται από τον 9ο αιώνα, περίοδος προγενέστερη της εμφάνισης των Οθωμανών στον ελλαδικό χώρο. Το χαγιάτι είναι ο σκεπαστός εξώστης, στον όροφο του σπιτιού, που αποτελεί προέκταση του εσωτερικού χώρου. Χαρακτηρίζει τα περισσότερα σπίτια του Βαρουσίου και αποτελεί στοιχείο πολλών βορειοελλαδίτικων αρχοντικών, με άλλη ίσως ονομασία, όπως “ηλιακός “ ή “κρεββάτα” στα Γιάννενα, ή “λιακωτό” στη Βέροια. Πολλές φορές προεξείχε από τον τοίχο είναι ανοιχτό, και στηρίζονταν με αντηρίδες ξύλινες με προσκέφαλα., που κρατάνε τα δοκάρια της στέγης. Συχνά επίσης διαμορφώνεται ένα είδος τοξοστοιχίας με τόξα από μπαγδατί, που παλιότερα ...
Διαβάστε περισσότερα

Το άλογο κοιμάται όρθιο!

Από -
Εικόνα
Από την απώτατη αρχαιότητα το άλογο συνεισέφερε στον άνθρωπο, πρώτα ως τροφή, κατόπιν στις μεταφορές του, στον πόλεμο και τέλος, ως σήμερα, στη διασκέδαση. Το άλογο, είναι κοινωνικό ζώο που ζει άγριο σε αγέλες. Δεν έχει δυνατές άμυνες κατά των σαρκοβόρων, εκτός από τις κλοτσιές που δίνει και το γρήγορο τρέξιμό του, γι’ αυτό και η φύση το προίκισε με το χάρισμα να κοιμάται ελάχιστα, ξαπλωμένο στο έδαφος. Όταν συμβαίνει αυτό, ποτέ δεν ξαπλώνει όλη η αγέλη. Μερικά άλογα μένουν ξάγρυπνα και φρουρούν εκείνα που κοιμούνται με βαθύ ύπνο. Όμως, το άλογο χρειάζεται μόνο 15 λεπτά βαθύ ύπνου. Μετά ξυπνάει και σηκώνεται με αρκετά αργές κινήσεις. Τον υπόλοιπο χρόνο παίρνει υπνάκους όρθιο! Αυτό το κάνει για να βρίσκεται συνεχώς σε εγρήγορση, έτσι, τόσο στην άγρια φύση όσο και στην υπηρεσία του ανθρώπου, το άλογο είναι πάντοτε έτοιμο να δράσει. Πώς όμως κατορθώνει να στέκεται όρθιο ενώ κοιμάται; Αυτό είναι δυνατό γιατί τα μπροστινά του πόδια ακινητοποιούνται με το βάρος του σώματός του που πέφτε...
Διαβάστε περισσότερα