ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΗΛΙΑ ΒΕΝΕΖΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΔΕΛΦΗ ΤΟΥ, ΑΓΑΠΗ
Απόδραση από το Αϊβαλί
Hταν ένας από τους 3.000 άνδρες που συνέλαβαν οι Τούρκοι στο Αϊβαλί το 1922 και τους έστειλαν στα τάγματα εργασίας στα βάθη της Ανατολής. Hταν ένας από τους 24 που κατάφερε να επιζήσει ύστερα από 14 μήνες αιχμαλωσίας. Η οδυνηρή περιπέτεια του μετέπειτα ακαδημαϊκού Ηλία Βενέζη έγινε ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα μυθιστορήματα: «Το νούμερο 31328». Πόσοι όμως γνωρίζουν τον σκληρό αγώνα που έδωσε η αδελφή του, η Αγάπη, με τη συμπαράσταση ενός τούρκου αξιωματικού, για να τον σώσει από την εξορία;
Δέκα ημέρες γεμάτες αγωνία, εξευτελισμούς, εικόνες καταστροφής, πόνο και απογοήτευση χώρεσαν στα χειρόγραφα της Αγάπης Μολυβιάτη-Βενέζη που αποφάσισε να καταγράψει όσα έζησε μένοντας στο Αϊβαλί, με συντροφιά μόνο τον πατέρα της, επτά χρόνια μετά τον θάνατο του αδελφού της τηρώντας την υπόσχεση που του έδωσε. Μνήμες μιας τραγωδίας που μετατράπηκαν στην αρχή σε βιβλίο, «Το χρονικό των δέκα ημερών», και εν συνεχεία σε ιστορικό ντοκιμαντέρ, «Γράμματα χωρίς παραλήπτη», και τα οποία επανακυκλοφορούν σε νέες βελτιωμένες εκδόσεις από το Ιδρυμα Ιστορικών Μελετών με αφορμή τη συμπλήρωση 90 ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή.
«Θρήνος γενικός και συμφορά ολοκληρωτική. Απ' όλες τις πόρτες και τα παράθυρα ξεχύνονταν φωνές σπαραγμού, κλάματα παιδιών, λυγμοί γερόντων. Ολη η πόλη είχε μεταβληθεί σε μια κόλαση φωτιάς, από την οποία δεν επρόκειτο να βγει κανείς ζωντανός. Είχε επέλθει το τέλος. Τέλος οριστικό, βέβαιο και κατάπικρο», γράφει η Αγάπη Μολυβιάτη-Βενέζη. Την ίδια ώρα «η διαταγή για παράδοση του άρρενος πληθυσμού από 18 έως 50 ετών για εκπλήρωση δήθεν στρατιωτικών υποχρεώσεων σκέπασε με την απειλή της και το δικό μας σπιτικό», καθώς ο μεγάλος αδελφός της Ηλίας είχε μόλις συμπληρώσει τα 17 του χρόνια.
Ο νεαρός Ηλίας επιχείρησε να διαφύγει, αλλά δεν τα κατάφερε. Η Αγάπη με το που μαθαίνει ότι ο αδελφός της συνελήφθη αρπάζει το μαύρο σάλι της γιαγιάς και τυλίγεται από την κορυφή έως τα νύχια για να φαίνεται ηλικιωμένη. «Ανοιξα την πόρτα χωρίς να με δει κανείς και αλλόφρονη από την απελπισία και τον πόνο ρίχτηκα στους δρόμους, με κυρίαρχη σκέψη να τρέξω, να παρακαλέσω, να σώσω τον αδελφό μου. Κι αν ήταν να χαθεί να χαθώ κι εγώ μαζί του».
Στους δρόμους του Αϊβαλιού οι τούρκοι στρατιώτες αρπάζουν μωρά από τις αγκαλιές των μανάδων τους, κακοποιούν μέχρι θανάτου τους άνδρες, σκυλιά ουρλιάζουν, γυναίκες βιάζονται καταμεσής του δρόμου. Εκείνη γλιτώνει χάρη στο σάλι της γιαγιάς, καθώς οι στρατιώτες τη θεωρούν γριά. Νηστική, διψασμένη, με τον πυρετό να την ψήνει και τον φόβο να την τρομοκρατεί περνά πάνω από ένα εικοσιτετράωρο στους δρόμους. Ωσπου καταρρέει σε μια γωνιά.
Το Βήμα,Μαίρη Αδαμοπούλου
Hταν ένας από τους 3.000 άνδρες που συνέλαβαν οι Τούρκοι στο Αϊβαλί το 1922 και τους έστειλαν στα τάγματα εργασίας στα βάθη της Ανατολής. Hταν ένας από τους 24 που κατάφερε να επιζήσει ύστερα από 14 μήνες αιχμαλωσίας. Η οδυνηρή περιπέτεια του μετέπειτα ακαδημαϊκού Ηλία Βενέζη έγινε ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα μυθιστορήματα: «Το νούμερο 31328». Πόσοι όμως γνωρίζουν τον σκληρό αγώνα που έδωσε η αδελφή του, η Αγάπη, με τη συμπαράσταση ενός τούρκου αξιωματικού, για να τον σώσει από την εξορία;
Δέκα ημέρες γεμάτες αγωνία, εξευτελισμούς, εικόνες καταστροφής, πόνο και απογοήτευση χώρεσαν στα χειρόγραφα της Αγάπης Μολυβιάτη-Βενέζη που αποφάσισε να καταγράψει όσα έζησε μένοντας στο Αϊβαλί, με συντροφιά μόνο τον πατέρα της, επτά χρόνια μετά τον θάνατο του αδελφού της τηρώντας την υπόσχεση που του έδωσε. Μνήμες μιας τραγωδίας που μετατράπηκαν στην αρχή σε βιβλίο, «Το χρονικό των δέκα ημερών», και εν συνεχεία σε ιστορικό ντοκιμαντέρ, «Γράμματα χωρίς παραλήπτη», και τα οποία επανακυκλοφορούν σε νέες βελτιωμένες εκδόσεις από το Ιδρυμα Ιστορικών Μελετών με αφορμή τη συμπλήρωση 90 ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή.
«Θρήνος γενικός και συμφορά ολοκληρωτική. Απ' όλες τις πόρτες και τα παράθυρα ξεχύνονταν φωνές σπαραγμού, κλάματα παιδιών, λυγμοί γερόντων. Ολη η πόλη είχε μεταβληθεί σε μια κόλαση φωτιάς, από την οποία δεν επρόκειτο να βγει κανείς ζωντανός. Είχε επέλθει το τέλος. Τέλος οριστικό, βέβαιο και κατάπικρο», γράφει η Αγάπη Μολυβιάτη-Βενέζη. Την ίδια ώρα «η διαταγή για παράδοση του άρρενος πληθυσμού από 18 έως 50 ετών για εκπλήρωση δήθεν στρατιωτικών υποχρεώσεων σκέπασε με την απειλή της και το δικό μας σπιτικό», καθώς ο μεγάλος αδελφός της Ηλίας είχε μόλις συμπληρώσει τα 17 του χρόνια.
Ο νεαρός Ηλίας επιχείρησε να διαφύγει, αλλά δεν τα κατάφερε. Η Αγάπη με το που μαθαίνει ότι ο αδελφός της συνελήφθη αρπάζει το μαύρο σάλι της γιαγιάς και τυλίγεται από την κορυφή έως τα νύχια για να φαίνεται ηλικιωμένη. «Ανοιξα την πόρτα χωρίς να με δει κανείς και αλλόφρονη από την απελπισία και τον πόνο ρίχτηκα στους δρόμους, με κυρίαρχη σκέψη να τρέξω, να παρακαλέσω, να σώσω τον αδελφό μου. Κι αν ήταν να χαθεί να χαθώ κι εγώ μαζί του».
Στους δρόμους του Αϊβαλιού οι τούρκοι στρατιώτες αρπάζουν μωρά από τις αγκαλιές των μανάδων τους, κακοποιούν μέχρι θανάτου τους άνδρες, σκυλιά ουρλιάζουν, γυναίκες βιάζονται καταμεσής του δρόμου. Εκείνη γλιτώνει χάρη στο σάλι της γιαγιάς, καθώς οι στρατιώτες τη θεωρούν γριά. Νηστική, διψασμένη, με τον πυρετό να την ψήνει και τον φόβο να την τρομοκρατεί περνά πάνω από ένα εικοσιτετράωρο στους δρόμους. Ωσπου καταρρέει σε μια γωνιά.
Το Βήμα,Μαίρη Αδαμοπούλου
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου