Η ιστορία πίσω από το Νούμερο «31328»

Στην προσπάθεια της Αγάπης Μολυβιάτη-Βενέζη να βρει τον αδελφό της (συγγραφέα και μετέπειτα ακαδημαϊκό) Ηλία Βενέζη στο φλεγόμενο Αϊβαλί, το 1922, ένας τούρκος αξιωματικός θα της τείνει χείρα βοηθείας. Ο Κεμαλετίν τη βοηθά να σηκωθεί, να βρει το βήμα της, το σπίτι της, την οικογένειά της. Είναι εκείνος που θα την οδηγήσει έως τον αιχμάλωτο Ηλία. Θα την κρύψει μαζί με τον πατέρα της στο σπίτι του, θα τη βοηθήσει να αναρρώσει και θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να απελευθερώσει τον αδελφό της, με κίνδυνο να κατηγορηθεί για προδοσία.

Κρατά κι ένα μυστικό, που δεν θα το αποκαλύψει παρά τη στιγμή του αποχωρισμού. Ο Κεμαλετίν έχει χάσει τους γονείς και τις τρεις αδελφές του από τον ελληνικό Στρατό. Εχει υποσχεθεί ότι θα κάνει τα ίδια στους Ελληνες. Οταν όμως συναντά στον δρόμο του την Αγάπη, διαπιστώνει ότι μοιάζει πολύ στη μικρή του αδελφή Ζεχρά και δεν αντέχει να τραβήξει το σπαθί του για να τη σκοτώσει. Ολα τούτα είχαν μείνει για δεκαετίες σφαλισμένα στο κουτί των αναμνήσεων της Αγάπης Μολυβιάτη-Βενέζη, ώσπου ο αδελφός της λίγο προτού πεθάνει τής ζήτησε να τα καταγράψει. Κι εκείνη, που κινδύνευσε να χάσει πολλές φορές τη ζωή της μέσα σε εκείνες της δέκα ημέρες στο Αϊβαλί, δεν μπορούσε να μην κρατήσει την υπόσχεσή της. Μόνο που στο τέλος της αφήγησής της προσέθεσε και τις επιστολές που δεν κατάφερε να στείλει ποτέ στον τούρκο σωτήρα της διότι δεν είχε τη διεύθυνσή του.

Η περιπέτεια της Αγάπης Μολυβιάτη-Βενέζη δεν χώρεσε μόνο σε ένα βιβλίο, το οποίο έχει μεταφραστεί στα τουρκικά και έχει τιμηθεί με το βραβείο Ειρήνης και Φιλίας Ιπεκτσί. Μεταφέρθηκε και στη μεγάλη οθόνη μέσω του 42λεπτου ντοκιμαντέρ «Γράμματα χωρίς παραλήπτη» που σκηνοθέτησε ο Ηλίας Δημητρίου πάνω σε μια ιδέα της ιστορικού Ειρήνης Σαρίογλου (επιμελήτρια και του βιβλίου), με πρωτότυπη μουσική της Ευανθίας Ρεμπούτσικα, έργο που διακρίθηκε στο Φεστιβάλ Αρχαιολογικών Ταινιών «Αγών».

Ο γιος της συγγραφέως, πρέσβης επί τιμή, Πέτρος Μολυβιάτης, καταθέτει τη μαρτυρία του ότι ο Ηλίας μέσω γραπτών σημειωμάτων (έπασχε από καρκίνο στο λάρυγγα) στο τέλος της ζωής του ζήτησε από την Αγάπη να καταγράψει το χρονικό εκείνων των δέκα ημερών. Η κόρη τού Ηλία Βενέζη, Αννα, αναφέρει ότι ο πατέρας της είχε στο γραφείο του το τσίγκινο βραχιολάκι με το νούμερο 31328. Ο τούρκος ιστορικός Αϊχάν Ακτάρ, υποστηρίζει ότι η ανταλλαγή των πληθυσμών άφησε ανεπούλωτες πληγές. Μιλούν ακόμη ο σημερινός ένοικος της οικίας Βενέζη στο Αϊβαλί, ο Σουλεϊμάν Σαϊράτς, και ο αρχισυντάκτης του περιοδικού «Economist» Μπρουκς Κλαρκ (που έχει συμπεριλάβει στο βιβλίο του «Δύο φορές ξένος» υλικό από το «Χρονικό των δέκα ημερών»). Δεν λείπει όμως και ο Κεμαλετίν, καθώς οι ερευνητές του ΙΔΙΣΜΕ κατάφεραν να εντοπίσουν το μνήμα του στην Κωνσταντινούπολη.
ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ