Ενεπίγραφοι λίθοι από τους Δελφούς βρήκαν τη θέση τους στο Μουσείο

Βάση του Αμφικτύονα Μ. Ούλπιου Δοκητίου Λουκίου από τη Νικόπολη, η οποία είχε ανατεθεί στο ιερό των Δελφών.


Περισσότεροι από σαράντα ενεπίγραφοι λίθοι από το ιερό των Δελφών βρήκαν τη θέση τους στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών, όπου μόλις ολοκληρώθηκε η έκθεσή τους.

Αφιερώσεις πόλεων, βασιλέων και αυτοκρατόρων, αγωνιστικές και οικοδομικές επιγραφές και φυσικά αποφάσεις της Αμφικτυονίας, όλα ευρήματα των ανασκαφών που έχουν διεξαχθεί στον χώρο είναι πλέον τοποθετημένα στην επιμήκη, ημιυπαίθρια αίθουσα στον ισόγειο χώρο του μουσείου.

Αλλωστε αυτοί οι λίθοι αποτελούν ένα μικρό μόνο τμήμα του τεράστιου επιγραφικού πλούτου – αρκετές χιλιάδες επιγραφές για την ακρίβεια – που έχει έρθει στο φως.

Από τους Αρχαϊκούς έως και τους πρώιμους Χριστιανικούς χρόνους χρονολογούνται αυτά τα λίθινα ενεπίγραφα μνημεία των Δελφών και η επιλογή των σαράντα που τελικώς παρουσιάζονται, έγινε ύστερα από πρόταση του τέως διευθυντή της Γαλλικής Σχολής Αθηνών και νυν καθηγητή Ελληνικού Πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο Paris-Sorbonne, κ. Dominique Mulliez.

Ο ίδιος μάλιστα ανέλαβε και τη σύνταξη των εποπτικών κειμένων. Ανάμεσα στις επιγραφές που εκτίθενται, περιλαμβάνονται ψηφίσματα, που αποτελούν τις σημαντικότερες καταγραφές των αποφάσεων των ιερομνημόνων, οι οποίοι αποστέλλονταν στο δελφικό ιερό ως εκπρόσωποι των δώδεκα φυλών των γύρω περιοχών στις συνελεύσεις που γίνονταν κατά τους εαρινούς και φθινοπωρινούς μήνες.

Οι φυλές σχημάτιζαν μια ομοσπονδία, την Αμφικτυονία, η οποία είχε την ευθύνη της διαχείρισης του ιερού του Απόλλωνα, όπως και του ιερού της Δήμητρας στην Ανθήλη. Στους οικοδομικούς λογαριασμούς καταγράφονται οι πόροι για την ανοικοδόμηση του σημαντικότερου οικοδομήματος του ιερού, δηλαδή του ναού του Απόλλωνα (δεύτερο μισό του 6ου αι. π.Χ.), ο οποίος χρειάστηκε να ξανακτισθεί ύστερα από την καταστροφή του, ενδεχομένως λόγω βροχοπτώσεων, λίγο προ του 371 π.Χ.

Στις επιγραφές οι λογαριασμοί δείχνουν τις καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του έργου λόγω του τρίτου ιερού πολέμου (356-346 π.Χ.) και ως το 330 π.Χ., καθώς και τις πηγές χρηματοδότησης. Επρόκειτο για εθελούσιες προσφορές χρημάτων από κράτη και πρόσωπα, εισφορές από τα μέλη της Αμφικτυονίας, ένα δάνειο από την πόλη των Δελφών, η οποία επιθυμούσε την ομαλή λειτουργία του ιερού, καθώς και _μετά τον τρίτο ιερό πόλεμο_ το πρόστιμο που είχε επιβληθεί στους Φωκείς για τη διαρπαγή των θησαυρών του ιερού κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Υπάρχουν όμως και οι λεγόμενες αγωνιστικές επιγραφές, οι οποίες αναφέρονται στην περιοδική διοργάνωση των αγώνων: Αρχικά των Πυθίων, από το 278 π.Χ. των αμφικτυονικών Σωτηρίων και στη συνέχεια, μετά μέσα του 3ου αι. π.Χ. των αιτωλικών Σωτηρίων. Στις επιγραφές αυτές είναι καταγραμμένα τα ονόματα των ιερών πρέσβεων που μετέβαιναν στις ελληνικές πόλεις για να αναγγείλουν τους αγώνες, αλλού υπάρχουν οι εργασίες για την ετοιμασία τους καθώς και κατάλογοι συμμετεχόντων και νικητών.

Όπως για παράδειγμα η βάση προς τιμήν του Δημόστρατου από τη Δαμασκό, πολίτη των Σάρδεων, ο οποίος κέρδισε δύο φορές στους μεγάλους αγώνες σε Ολυμπία, Δελφούς, Ισθμία και Νεμέα (τελευταίο τέταρτο του 2ου αι. – αρχές του 3ου αι. μ.Χ.)

Οι αναθηματικές επιγραφές τέλος, συνόδευαν συνήθως κάποιο γλυπτό έργο ή οικοδόμημα, το οποίο αφιέρωναν οι αναθέτες στο ιερό. Εκατοντάδες όμως είναι και οι πράξεις απελευθέρωσης δούλων. Και βέβαια ιδιαίτερης σημασίας είναι το επίγραμμα του Αχιλλέα από την Τρωάδα, όπως αναγράφεται στην επιτύμβια στήλη του, που στήθηκε στους Δελφούς στον 3ο αι. μ.Χ. :«Τρωάδα είναι η πατρίδα μου, Αχιλλέας ονομάστηκα/στα δεκαοκτώ μου έφτασα στο τέλος της ζωής μου».

Την έκθεση διαμόρφωσε η Ι΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και με την ευκαιρία αυτή πραγματοποιείται σήμερα στις 6 το απόγευμα στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών εκδήλωση κατά την οποία ο κ . Mulliez θα μιλήσει με θέμα« Δελφικά γράμματα: Περιήγηση στις αρχαίες επιγραφές του πανελλήνιου ιερού».

Θα ακολουθήσει ξενάγηση στην έκθεση επιγραφών στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών ενώ παράλληλα θα παρουσιαστεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Εφορείας με τίτλο: «Ιστορίες πίσω από τα γράμματα– μελετώντας τις επιγραφές των Δελφών» το οποίο σχεδιάστηκε με σκοπό την εξοικείωση των μαθητών του Γυμνασίου με την αρχαία επιγραφική και την κατανόηση της συμβολής της στη γνώση της Ιστορίας.
Πηγή: Το Βήμα,Μαρία Θερμού