Κύπρος: Επιστρέφουν κλεμμένα κειμήλια από τα κατεχόμενα

Μία μεγάλη νίκη, δυστυχώς όμως μόνον σε πολιτιστικό πλαίσιο είχε η Κύπρος ύστερα από την απόφαση του Εφετείου του Μονάχου να επιστραφούν στην Εκκλησία της Κύπρου 173 εκκλησιαστικά κειμήλια, όπως εικόνες, ψηφιδωτά, τοιχογραφίες κ. α. που είχαν συλληθεί από ναούς και μονές στα κατεχόμενα, από τον τούρκο αρχαιοκάπηλο Αϊντίν Ντικμέν.

Πρόκειται για μία υπόθεση που εκκρεμούσε επί μια δεκαπενταετία καθώς ο Ντικμέν είχε κατορθώσει με νομικά τεχνάσματα να πείσει _μερικώς βέβαια_ ότι τα κειμήλια του ανήκαν (!), έτσι ζητούσε ως αντίτιμο 6 εκατ. ευρώ. Καθοριστική όμως, ήταν η γνωμάτευση του γερμανού καθηγητή βυζαντινολογίας κ. Γιοχάνες Ντέκερ, ο οποίος απέδειξε ότι τα κειμήλια είναι έργα κυπρίων αγιογράφων.

Να σημειωθεί ωστόσο, ότι το σύνολο των έργων που κατασχέθηκαν από τα χέρια του τούρκου αρχαιοκάπηλου ήταν 232 αλλά τα 60 θα παραμείνουν ακόμη στη Γερμανία, καθώς τα περισσότερα είναι αρχαιότητες, για τις οποίες ο κ. Ντέκερ δεν μπορεί να γνωματεύσει.

Οι μεγαλύτερες λεηλασίες του Ντικμέν έγιναν στις τοιχογραφίες του ναού του Αγίου Ευφημιανού στη Λύση, οι οποίες αγοράστηκαν από το ίδρυμα Μενίλ στο Τέξας αλλά πέρυσι κατέση δυνατό να εοπιστραφούν στην Κύπρο αλλά και στα επιτοίχια ψηφιδωτά του 6ου αιώνα από τον ναό της Παναγίας Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη.

Μεταξύ των έργων που θα επιστραφούν πάντως είναι τεμάχια ψηφιδωτών από την Παναγία Κανακαριά, σπαράγματα τοιχογραφιών από την Παναγία Αψινθιώτισσα στο Συγχαρί, όπως το κεφάλι του αγίου Ιγνατίου, σπαράγματα επίσης, τοιχογραφιών από το ναό της Παναγίας Περγαμηνιώτισσας στην Ακανθού, που χρονολογούνται στο 12ο αιώνα, τοιχογραφιών από το ναό Αγίας Σολομονής του 9ου αιώνα και από το ναό του Αντιφωνητή (περ. 1200 και τέλη 15ου αι.) καθώς επίσης ένας μεγάλος αριθμός εικόνων και παλαιά χειρόγραφα.

«Πρόκειται για έργα που προέρχονται από πενήντα περίπου διαφορετικούς λεηλατημένους ναούς στην τουρκοκρατούμενη Κύπρο, που έχουν πλήρως ταυτιστεί, ενώ δυστυχώς μεγάλο μέρος τους δεν έχει πλήρως ταυτολογηθεί λόγω ελλιπών αρχείων», αναφέρεται από την Αντιπροσωπεία της Εκκλησίας της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Με την ίδια απόφαση του Εφετείου εξάλλου ο Ντικμέν πρέπει να επιστρέψει στην Εκκλησία της Κύπρου περίπου 90 χιλιάδες ευρώ, που είχαν κατασχεθεί μαζί με τα κειμήλια στο διαμέρισμά του στο Μόναχο από την Βαυαρική Αστυνομία το 1997.

ΠΗΓΗ: ΤΟ ΒΗΜΑ, ΜΑΡΙΑ ΘΕΡΜΟΥ