ΕΚΘΕΣΗ THE MALL ATHENS: «ΔΕΙΝΟΣΑΥΡΟΙ» ΕΙΚΟΝΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΦΑΚΟ
ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ
Οι δεινόσαυροι ήταν τεράστια ερπετά που έζησαν πριν από 230 εκατομμύρια χρόνια έως 65 εκατομμύρια χρόνια πριν. Οι δεινόσαυροι έχουν γίνει μέρος του παγκόσμιου πολιτισμού και παραμένουν σταθερά δημοφιλείς, ειδικά στα παιδιά.
Στα πλαίσια γνωριμίας με ένα κόσμο που κυριάρχησε για 160 εκατομμύρια χρόνια και χάθηκε πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια, πραγματοποιείται η έκθεση με τίτλο «Δεινόσαυροι» του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, στον 4ο όροφο του The Mall Athens, η οποία θα διαρκέσει μέχρι της 4 Μαρτίου 2012.
Ένα πρωινό περιηγηθήκαμε στην έκθεση, και μαζί με εμάς και παιδιά από διάφορα σχολεία που τα ξεναγούσαν άνθρωποι της έκθεσης, σε έναν κόσμο πολύ μεγαλύτερο από τον δικό μας.
Μέσα από τον φωτογραφικό φακό σας παρουσιάζουμε εικόνες ενός κόσμου που ήταν μεγάλος και μίκρυνε (προσαρμόστηκε) για να υπάρξει .
Ο χώρος διαμορφωμένος με σκοτεινές λίμνες, μυστηριώδη δάση και με 9 τεράστιους δεινόσαυρους (σε κίνηση με τους περισσότερους σε φυσικό μέγεθος) που κυριαρχούν, μεταφέροντας τον επισκέπτη σε ένα κόσμο πριν 250 εκατομμύρια χρόνια, παρέχοντας πληροφορίες, με σύγχρονο τρόπο, για αυτά τα παράξενα πλάσμα, αλλά και τις μεθόδους των επιστημόνων που χρησιμοποιούν για την εξερεύνηση – ανακάλυψη - ανάγνωση όλων των στοιχείων που συνθέτουν αυτόν τον κόσμο.
Οι Δεινόσαυροι ήταν σπονδυλωτά ζώα που κυριάρχησαν στο γήινο οικοσύστημα για πάνω από 160 εκατομμύρια χρόνια. Πρωτοεμφανίστηκαν πριν 230 εκατομμύρια χρόνια. Στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου πριν 65 εκατομμύρια χρόνια, οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν, πράγμα που σήμανε το τέλος της κυριαρχίας τους στον πλανήτη. Τα σημερινά πτηνά είναι άμεσοι απόγονοι των θηριόποδων δεινοσαύρων, και κατά συνέπεια θεωρούνται ως η μόνη ομάδα δεινοσαύρων που επέζησε.
Από τότε που ανακαλύφθηκε ο πρώτος δεινόσαυρος, τον 19ο αιώνα, απολιθωμένοι σκελετοί δεινοσαύρων έχουν γίνει σημαντικό θέαμα σε μουσεία όλου του κόσμου, ενώ συνολικά οι παλαιοντολόγοι έχουν ανακαλύψει περισσότερα από 500 διαφορετικά γένη δεινοσαύρων.
Ο όρος δεινόσαυρος χρησιμοποιείται μερικές φορές ανεπίσημα για να περιγράψει άλλα προϊστορικά ερπετά, όπως τον πελικόσαυρο διμετρόδοντα, τον φτερωτό πτερόσαυρο και τον υδρόβιο ιχθυόσαυρο, τους πλησιόσαυρους και τους μοσάσαυρους, αν και πρακτικά κανένας από αυτούς δεν ήταν δεινόσαυρος.
Η τάξη των δεινοσαύρων πήρε το όνομά της επίσημα από τον Άγγλο παλαιοντολόγο Ρίτσαρντ Όουεν το 1842 σαν μία «ευδιάκριτη φυλή ή υποομάδα των Σαυροειδών ερπετών». Ο όρος προέρχεται από τις Ελληνικές λέξεις δεινός και σαύρα (δηλαδή οι «φοβερές σαύρες»).
Σήμερα, με βάση τη φυλογενετική, ως δεινόσαυροι ορίζονται ως μία ομάδα που αποτελείται από τον τρικεράτοπα, τα πτηνά, τους πιο πρόσφατους κοινούς τους προγόνους και όλους τους απογόνους. Ένας άλλος ορισμός είναι πως στους δεινοσαύρους ανήκουν οι πιο πρόσφατοι κοινοί απόγονοι του Ιγουανόδοντα και του Μεγαλόσαυρου. Άρα και από τους δύο ορισμούς συνάγεται το συμπέρασμα ότι Δινοσαύρια = Ορνιθόποδα + Σαυρίσχια, που συμπεριλαμβάνει τα θηριόποδα (δίποδα σαρκοφάγα, πτηνά), αγκυλόσαυρους, ορνιθόποδα και τα σαυροποδόμορφα.
Οι δεινόσαυροι ήταν εξαιρετικά πολυποίκιλοι. Αυτή η ποικιλία συνίσταται στο γεγονός ότι έχουν ανακαλυφθεί 500 γένη δεινοσαύρων, με τον αριθμό αυτών που αναμένεται να ανακαλυφθούν στα πετρώματα να είναι περίπου 1850 γένη και το συνολικό αριθμό γενών να είναι 3400. Μέχρι το Σεπτέμβριο του 2008 είχαν αναγνωριστεί 1050 διαφορετικά είδη. Υπήρχαν χορτοφάγοι σαρκοφάγοι και λίγοι παμφάγοι. Κάποιοι δεινόσαυροι ήταν δίποδοι ενώ άλλοι τετράποδοι, και άλλοι, όπως ο Αμμόσαυρος και ο Ιγουανόδοντας, αν και τετράποδοι κατά βάση, μπορούσαν να περπατήσουν εύκολα στα δύο πόδια σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Ανεξάρτητα από τον τύπο σώματος, σχεδόν όλοι οι γνωστοί δεινόσαυροι προσαρμόστηκαν καλά κυρίως σε χερσαίους αλλά και σε υδρόβιους βιότοπους.
Υπάρχει γενική συμφωνία ότι μερικές συμπεριφορές που είναι κοινές στους κροκόδειλους και τα πουλιά (τους πιο στενούς ζωντανούς συγγενείς των δεινοσαύρων), είναι επίσης κοινές μεταξύ των δεινοσαύρων.
Η ξαφνική μαζική εξαφάνιση των μη ιπταμένων δεινοσαύρων, που συνέβη πριν 65 εκατομμύρια έτη, είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μυστήρια της Παλαιοντολογίας. Πολλές άλλες ομάδες ζώων εξαφανίστηκαν επίσης εκείνη την περίοδο, συμπεριλαμβανομένων των αμμωνιτών (είδος μαλακίων), των μοσάσαυρων, πληριόσαυρων, πτερόσαυρων, των χορτοφάγων χελωνών και των κροκοδείλων, των περισσότερων πουλιών, και πολλές ομάδες των θηλαστικών. Η φύση του γεγονότος που προκάλεσε αυτήν την μαζική εξάλειψη έχει μελετηθεί εκτενώς από τη δεκαετία του 1970. Αυτή τη στιγμή, διάφορες σχετικές θεωρίες υποστηρίζονται ευρέως από παλαιοντολόγους.
Σύγκρουση με Αστεροειδή: Η θεωρία σύγκρουσης με αστεροειδή, που προτάθηκε αρχικά από τον Γουόλτερ Αλβάρεζ προς το τέλος της δεκαετίας του 1970, συνδέει το γεγονός εξάλειψης στο τέλος της κρητιδικής περιόδου με μία σύγκρουση που συνέβη 65,5 εκατομμύριο έτη πριν. Μερικοί επιστήμονες προτείνουν ότι ο μετεωρίτης προκάλεσε μία μακροχρόνια και αφύσικη πτώση στην ατμοσφαιρική θερμοκρασία της γης, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι θα είχε δημιουργήσει αντ' αυτού ένα ασυνήθιστο κύμα θερμότητας.
Πολλαπλές συγκρούσεις - Το Νέφος του Όορτ: Ενώ παρόμοια με τη θεωρία σύγκρουσης του Αλβάρεζ (που περιελάμβανε έναν αστεροειδή ή κομήτη), αυτή η θεωρία προτείνει ότι ένα ρεύμα κομητών απομακρύνθηκε από το Νέφος του Όορτ λόγω της βαρυτικής διάσπασης που προκλήθηκε από ένα διαπερνών αστέρι. Ένα ή περισσότερα από αυτά τα αντικείμενα συγκρούστηκαν έπειτα με τη Γη σχεδόν ταυτόχρονα, προκαλώντας την παγκόσμια εξαφάνιση των ειδών. Όπως με την σύγκρουση ενός αστεροειδούς, το τελικό αποτέλεσμα αυτού του βομβαρδισμού κομητών θα ήταν μια ξαφνική πτώση στις παγκόσμιες θερμοκρασίες, που θα ακολουθούνταν από μία παρατεταμένη κρύα περίοδο.
Περιβαλλοντικές Αλλαγές: Στην αιχμή της εποχής των δεινοσαύρων δεν υπήρξε κανένα πολικό κάλυμμα πάγου, και οι στάθμες των θαλασσών υπολογίζεται ότι ήταν από 100 έως 250 μέτρα υψηλότερα από ότι είναι σήμερα. Η θερμοκρασία του πλανήτη ήταν, επίσης, πιο ομοιόμορφη, με μόνο 25 βαθμούς Κελσίου να χωρίζει τις μέσες πολικές θερμοκρασίες από εκείνες στον ισημερινό. Κατά μέσον όρο, οι ατμοσφαιρικές θερμοκρασίες ήταν επίσης πολύ μεγαλύτερες. Οι πόλοι, παραδείγματος χάριν, ήταν κατά 50° C θερμότεροι απ' όσο σήμερα.
Η σύνθεση της ατμόσφαιρας κατά τη διάρκεια της εποχής των δεινοσαύρων ήταν πολύ διαφορετική επίσης. Τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα ήταν μέχρι 12 φορές πιο υψηλά από τα σημερινά επίπεδα, και το οξυγόνο ήταν 32% έως 35% της ατμόσφαιρας, σε σύγκριση με το 21% που είναι σήμερα. Παρόλα αυτά, μέχρι το τέλος της κρητιδικής περιόδου, το περιβάλλον άλλαζε εντυπωσιακά. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα μειωνόταν, πράγμα που οδήγησε σε μια τάση ψύξης, καθώς τα επίπεδα του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα χαμήλωναν. Τα επίπεδα οξυγόνου στην ατμόσφαιρα άρχισαν, επίσης, να μεταλλάσσονται και πρέπει, τελικά, να χαμήλωσαν αρκετά.
Μερικοί επιστήμονες υποθέτουν ότι η αλλαγή κλίματος, που συνδυάστηκε με τα χαμηλότερα επίπεδα οξυγόνου, θα είχε οδηγήσει άμεσα στην εξαφάνιση πολλών ειδών. Εάν οι δεινόσαυροι είχαν αναπνευστικά συστήματα παρόμοια με εκείνα που βρίσκονται συνήθως στα σύγχρονα πτηνά, μπορεί να ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να αντιμετωπίσουν τη μειωμένη αναπνευστική αποδοτικότητα, λαμβάνοντας υπόψη τις τεράστιες απαιτήσεις οξυγόνου των πολύ μεγάλων σωμάτων τους.
Ο Τυραννόσαυρος (Tyrannosaurus, από τα ελληνικά τύραννος και σαύρος) είναι γένος θηριόποδου δεινόσαυρου. Απολιθώματά του βρίσκονται σε ποικιλία σχηματισμών που χρονολογούνται από την Μααστρίχτια περίοδο του ύστερου Κρητιδικού, 67 με 65,5 εκατομμύρια χρόνια πριν. Ήταν από τους τελευταίους, εκτός των πτηνών, δεινοσαύρους που έζησαν πριν το συμβάν εξαφάνισης Κρητιδικού-Τριτογενούς.
Έχουν αναγνωριστεί πάνω από 30 δείγματα Tyrannosaurus rex, κάποια από τα οποία είναι σχεδόν ολόκληροι σκελετοί. Αρκετά άλλα γένη τυραννοσαυριδών από την Βόρεια Αμερική θεωρούνται πλέον συνώνυμα με τον Τυραννόσαυρο.
Είχε μήκος 15 μέτρων, ύψος 5 μέτρων και βάρος 7 τόνους.
Όπως και οι άλλοι τυραννοσαυρίδες, ο Τυραννόσαυρος ήταν δίποδο σαρκοφάγο με ογκώδες κρανίο που εξισορροπούνταν από μία μακριά, βαριά ουρά. Σε σχέση με τα μεγάλα και ισχυρά οπίσθια άκρα, τα εμπρόσθια άκρα του Τυραννόσαυρου ήταν μικρά, αν και ασυνήθιστα ισχυρά για το μέγεθός τους, και έφεραν δύο δάκτυλα με νύχια. Μεταξύ επιστημόνων υπάρχει η διαμάχη για το αν ο τυραννόσαυρος ήταν θηρευτής ή αποκλειστικά πτωματοφάγος είναι τόσο παλιά όσο και αυτή σχετικά με την κίνησή του. Υπάρχουν δύο κύρια ζητήματα σχετικά με την ικανότητα κίνησης του τυραννόσαυρου: πόσο καλά μπορούσε να στρίψει, και ποια ήταν η μέγιστη δυνατή ταχύτητά του στην ευθεία.
Βραχιόσαυρος, έζησε στη Β. Αμερική, Ευρώπη (Πορτογαλία), Αφρική (Τανζανία), πριν από 150 εκατομμύρια έτη. Είχε μήκος 23-27 μέτρα, ύψος 12 μέτρα και βάρος 77 τόνους.
Εντμοντόσαυρος, έζησε στη Β. Αμερική, πριν από 73 εκατ. Έτη. Είχε μήκος 9-13 μέτρα, ύψος 4 μέτρα και βάρος 4 τόνους.
Ευοπλοκέφαλος, έζησε στη Β. Αμερική πριν από 70 εκατομμύρια έτη. Είχε 6 μέτρα μήκος, ύψος 2,5 μέτρα και βάρος 2 τόνους.
Ο Βελοσιράπτορας (και σπανιότερα Βελοκιράπτορας) (Velociraptor) είναι γένος δρομεοσαυρίδη θηριόποδου δεινόσαυρου που έζησε, κατά προσέγγιση πριν από 75 με 71 εκατομμύρια χρόνια, κατά τη διάρκεια της Ύστερης Κρητιδικής Περιόδου.[1] Δύο είδη έχουν αναγνωριστεί μέχρι σήμερα, αν και ο χαρακτηρισμός έχει αποδοθεί και σε άλλα στο παρελθόν. Ο τύπος είδους είναι V. mongoliensis• απολιθώματα του είδους έχουν ανακαλυφθεί στην Εσωτερική και Εξωτερική Μογγολία στην κεντρική Ασία. Το 2008 ονομάστηκε ένα νέο είδος, V. osmolkae, που προέρχονταν από κρανιακό υλικό της Εσωτερικής Μογγολίας.
Μικρότερος από άλλους δρομεοσαυρίδες όπως ο Δεινόνυχος (Deinonychus) και ο Αχιλλοβάτωρ (Achillobator), ο μεγέθους γαλοπούλας Βελοκιράπτορας εμφάνιζε πολλά από τα κοινά ανατομικά χαρακτηριστικά. Ήταν ένα δίποδο φτερωτό σαρκοβόρο με μια μακριά, άκαμπτη ουρά και ένα διευρυμένο, σε σχήμα δρεπανιού, νύχι σε κάθε πίσω πόδι, το οποίο χρησιμοποιούσε για να σκοτώσει το θήραμά του. Ο Βελοσιράπτορας διακρίνεται εύκολα από τους άλλους δρομεοσαυρίδες, εξ' αιτίας του μακριού χαμηλού, με ένα υψωμένο ρύγχος, κρανίου του.
Ο Βελοσιράπτορας (κοινώς εν συντομία «ράπτορας») είναι ένας από τα είδη δεινοσαύρων περισσότερο γνωστοποιημένο στο ευρύ κοινό, λόγω του εξέχοντα ρόλου του στην κινηματογραφική σειρά ταινιών Jurassic Park.
Ο Βελοσιράπτορας ήταν ένας μεσαίου μεγέθους δρομεοσαυρίδης, με ανώτατο μήκος σώματος 2,07 μ., ύψος γοφών 0,5 μ. Και βάρος 15 κιλών. ο Βελοσιράπτορας είναι διάσημος για το σχετικά μεγάλο, δρεπανοειδές νύχι, τυπικό στοιχείο δρομεοσαυρίδων και τροοδοντίδων δεινοσαύρων. Το συγκεκριμένο νύχι, μήκους πάνω από 6,5 εκ., ήταν ένας ευλογοφανής θηρευτικός μηχανισμός που λειτουργία του ήταν να ορμά στο θήραμα, προκαλώντας κατά πάσα πιθανότητα ένα μοιραίο χτύπημα.
Oviraptor έζησε στην Ασία (Μογγολία, Κίνα), πριν από 75 εκατομμύρια έτη στα τέλη της Κρητιδικής περιόδου. Ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά από τον παλαιοντολόγο Ρόι Τσάπμαν Άντριους , και περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Henry Fairfield Osborn , το 1924. Το όνομά στη λατινική σημαίνει «κλέφτης αυγού». Είχε 2 μέτρα μήκος, ύψος 1,2 μέτρα και ζύγιζε 30 κιλά.
Βαρυόνυχας έζησε στην Ευρώπη (Αγγλία , Πορτογαλία) πριν από 130 εκατομμύρια έτη. Το μήκος του ήταν 8,5 μέτρα, ύψος 3 μέτρα και βάρος 1,7 τόνους.
Κοιλόφυσις , έζησε στην Βόρεια Αμερική, πριν από 225 εκατομμύρια έτη. Είχε 3 μέτρα μήκος, 1,2 μέτρα ύψος και βάρος 23 κιλά.
Ιγουανόδοντας, ένας φυτοφάγος δεινόσαυρος που έζησε στη Βόρεια Αμερική, Ευρώπη (Ισπανία, Βέλγιο, Αγγλία), κατά προσέγγιση πριν από 150 εκατομμύρια έτη, από τη μέση Ιουράσια έως την Κρητιδική περίοδο. Είχε μήκος 8 μέτρα, ύψος 5 μέτρα και το βάρος του ήταν 7 τόνους. Αν και τετράποδο κατά βάση, μπορούσε να περπατήσει εύκολα στα δύο πόδια σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Τα πρώτα άμεσα στοιχεία της συμπεριφοράς περί βοσκής, ήταν η ανακάλυψη το 1878 31 δεινοσαύρων τύπου Ιγουανόδοντα που χάθηκαν μαζί σε ένα βαθύ, πλημμυρισμένο φαράγγι στο Μπέρνισσαρτ του Βελγίου.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: ΑΠΟ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ, ΔΙΑΝΕΜΟΝ ΕΝΤΥΠΟ "ΔΕΙΝΟΣΑΥΡΟΙ"
γ.ξ.
Οι δεινόσαυροι ήταν τεράστια ερπετά που έζησαν πριν από 230 εκατομμύρια χρόνια έως 65 εκατομμύρια χρόνια πριν. Οι δεινόσαυροι έχουν γίνει μέρος του παγκόσμιου πολιτισμού και παραμένουν σταθερά δημοφιλείς, ειδικά στα παιδιά.
Στα πλαίσια γνωριμίας με ένα κόσμο που κυριάρχησε για 160 εκατομμύρια χρόνια και χάθηκε πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια, πραγματοποιείται η έκθεση με τίτλο «Δεινόσαυροι» του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, στον 4ο όροφο του The Mall Athens, η οποία θα διαρκέσει μέχρι της 4 Μαρτίου 2012.
Ένα πρωινό περιηγηθήκαμε στην έκθεση, και μαζί με εμάς και παιδιά από διάφορα σχολεία που τα ξεναγούσαν άνθρωποι της έκθεσης, σε έναν κόσμο πολύ μεγαλύτερο από τον δικό μας.
Μέσα από τον φωτογραφικό φακό σας παρουσιάζουμε εικόνες ενός κόσμου που ήταν μεγάλος και μίκρυνε (προσαρμόστηκε) για να υπάρξει .
Ο χώρος διαμορφωμένος με σκοτεινές λίμνες, μυστηριώδη δάση και με 9 τεράστιους δεινόσαυρους (σε κίνηση με τους περισσότερους σε φυσικό μέγεθος) που κυριαρχούν, μεταφέροντας τον επισκέπτη σε ένα κόσμο πριν 250 εκατομμύρια χρόνια, παρέχοντας πληροφορίες, με σύγχρονο τρόπο, για αυτά τα παράξενα πλάσμα, αλλά και τις μεθόδους των επιστημόνων που χρησιμοποιούν για την εξερεύνηση – ανακάλυψη - ανάγνωση όλων των στοιχείων που συνθέτουν αυτόν τον κόσμο.
Οι Δεινόσαυροι ήταν σπονδυλωτά ζώα που κυριάρχησαν στο γήινο οικοσύστημα για πάνω από 160 εκατομμύρια χρόνια. Πρωτοεμφανίστηκαν πριν 230 εκατομμύρια χρόνια. Στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου πριν 65 εκατομμύρια χρόνια, οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν, πράγμα που σήμανε το τέλος της κυριαρχίας τους στον πλανήτη. Τα σημερινά πτηνά είναι άμεσοι απόγονοι των θηριόποδων δεινοσαύρων, και κατά συνέπεια θεωρούνται ως η μόνη ομάδα δεινοσαύρων που επέζησε.
Από τότε που ανακαλύφθηκε ο πρώτος δεινόσαυρος, τον 19ο αιώνα, απολιθωμένοι σκελετοί δεινοσαύρων έχουν γίνει σημαντικό θέαμα σε μουσεία όλου του κόσμου, ενώ συνολικά οι παλαιοντολόγοι έχουν ανακαλύψει περισσότερα από 500 διαφορετικά γένη δεινοσαύρων.
Ο όρος δεινόσαυρος χρησιμοποιείται μερικές φορές ανεπίσημα για να περιγράψει άλλα προϊστορικά ερπετά, όπως τον πελικόσαυρο διμετρόδοντα, τον φτερωτό πτερόσαυρο και τον υδρόβιο ιχθυόσαυρο, τους πλησιόσαυρους και τους μοσάσαυρους, αν και πρακτικά κανένας από αυτούς δεν ήταν δεινόσαυρος.
Η τάξη των δεινοσαύρων πήρε το όνομά της επίσημα από τον Άγγλο παλαιοντολόγο Ρίτσαρντ Όουεν το 1842 σαν μία «ευδιάκριτη φυλή ή υποομάδα των Σαυροειδών ερπετών». Ο όρος προέρχεται από τις Ελληνικές λέξεις δεινός και σαύρα (δηλαδή οι «φοβερές σαύρες»).
Σήμερα, με βάση τη φυλογενετική, ως δεινόσαυροι ορίζονται ως μία ομάδα που αποτελείται από τον τρικεράτοπα, τα πτηνά, τους πιο πρόσφατους κοινούς τους προγόνους και όλους τους απογόνους. Ένας άλλος ορισμός είναι πως στους δεινοσαύρους ανήκουν οι πιο πρόσφατοι κοινοί απόγονοι του Ιγουανόδοντα και του Μεγαλόσαυρου. Άρα και από τους δύο ορισμούς συνάγεται το συμπέρασμα ότι Δινοσαύρια = Ορνιθόποδα + Σαυρίσχια, που συμπεριλαμβάνει τα θηριόποδα (δίποδα σαρκοφάγα, πτηνά), αγκυλόσαυρους, ορνιθόποδα και τα σαυροποδόμορφα.
Οι δεινόσαυροι ήταν εξαιρετικά πολυποίκιλοι. Αυτή η ποικιλία συνίσταται στο γεγονός ότι έχουν ανακαλυφθεί 500 γένη δεινοσαύρων, με τον αριθμό αυτών που αναμένεται να ανακαλυφθούν στα πετρώματα να είναι περίπου 1850 γένη και το συνολικό αριθμό γενών να είναι 3400. Μέχρι το Σεπτέμβριο του 2008 είχαν αναγνωριστεί 1050 διαφορετικά είδη. Υπήρχαν χορτοφάγοι σαρκοφάγοι και λίγοι παμφάγοι. Κάποιοι δεινόσαυροι ήταν δίποδοι ενώ άλλοι τετράποδοι, και άλλοι, όπως ο Αμμόσαυρος και ο Ιγουανόδοντας, αν και τετράποδοι κατά βάση, μπορούσαν να περπατήσουν εύκολα στα δύο πόδια σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Ανεξάρτητα από τον τύπο σώματος, σχεδόν όλοι οι γνωστοί δεινόσαυροι προσαρμόστηκαν καλά κυρίως σε χερσαίους αλλά και σε υδρόβιους βιότοπους.
Υπάρχει γενική συμφωνία ότι μερικές συμπεριφορές που είναι κοινές στους κροκόδειλους και τα πουλιά (τους πιο στενούς ζωντανούς συγγενείς των δεινοσαύρων), είναι επίσης κοινές μεταξύ των δεινοσαύρων.
Η ξαφνική μαζική εξαφάνιση των μη ιπταμένων δεινοσαύρων, που συνέβη πριν 65 εκατομμύρια έτη, είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μυστήρια της Παλαιοντολογίας. Πολλές άλλες ομάδες ζώων εξαφανίστηκαν επίσης εκείνη την περίοδο, συμπεριλαμβανομένων των αμμωνιτών (είδος μαλακίων), των μοσάσαυρων, πληριόσαυρων, πτερόσαυρων, των χορτοφάγων χελωνών και των κροκοδείλων, των περισσότερων πουλιών, και πολλές ομάδες των θηλαστικών. Η φύση του γεγονότος που προκάλεσε αυτήν την μαζική εξάλειψη έχει μελετηθεί εκτενώς από τη δεκαετία του 1970. Αυτή τη στιγμή, διάφορες σχετικές θεωρίες υποστηρίζονται ευρέως από παλαιοντολόγους.
Σύγκρουση με Αστεροειδή: Η θεωρία σύγκρουσης με αστεροειδή, που προτάθηκε αρχικά από τον Γουόλτερ Αλβάρεζ προς το τέλος της δεκαετίας του 1970, συνδέει το γεγονός εξάλειψης στο τέλος της κρητιδικής περιόδου με μία σύγκρουση που συνέβη 65,5 εκατομμύριο έτη πριν. Μερικοί επιστήμονες προτείνουν ότι ο μετεωρίτης προκάλεσε μία μακροχρόνια και αφύσικη πτώση στην ατμοσφαιρική θερμοκρασία της γης, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι θα είχε δημιουργήσει αντ' αυτού ένα ασυνήθιστο κύμα θερμότητας.
Πολλαπλές συγκρούσεις - Το Νέφος του Όορτ: Ενώ παρόμοια με τη θεωρία σύγκρουσης του Αλβάρεζ (που περιελάμβανε έναν αστεροειδή ή κομήτη), αυτή η θεωρία προτείνει ότι ένα ρεύμα κομητών απομακρύνθηκε από το Νέφος του Όορτ λόγω της βαρυτικής διάσπασης που προκλήθηκε από ένα διαπερνών αστέρι. Ένα ή περισσότερα από αυτά τα αντικείμενα συγκρούστηκαν έπειτα με τη Γη σχεδόν ταυτόχρονα, προκαλώντας την παγκόσμια εξαφάνιση των ειδών. Όπως με την σύγκρουση ενός αστεροειδούς, το τελικό αποτέλεσμα αυτού του βομβαρδισμού κομητών θα ήταν μια ξαφνική πτώση στις παγκόσμιες θερμοκρασίες, που θα ακολουθούνταν από μία παρατεταμένη κρύα περίοδο.
Περιβαλλοντικές Αλλαγές: Στην αιχμή της εποχής των δεινοσαύρων δεν υπήρξε κανένα πολικό κάλυμμα πάγου, και οι στάθμες των θαλασσών υπολογίζεται ότι ήταν από 100 έως 250 μέτρα υψηλότερα από ότι είναι σήμερα. Η θερμοκρασία του πλανήτη ήταν, επίσης, πιο ομοιόμορφη, με μόνο 25 βαθμούς Κελσίου να χωρίζει τις μέσες πολικές θερμοκρασίες από εκείνες στον ισημερινό. Κατά μέσον όρο, οι ατμοσφαιρικές θερμοκρασίες ήταν επίσης πολύ μεγαλύτερες. Οι πόλοι, παραδείγματος χάριν, ήταν κατά 50° C θερμότεροι απ' όσο σήμερα.
Η σύνθεση της ατμόσφαιρας κατά τη διάρκεια της εποχής των δεινοσαύρων ήταν πολύ διαφορετική επίσης. Τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα ήταν μέχρι 12 φορές πιο υψηλά από τα σημερινά επίπεδα, και το οξυγόνο ήταν 32% έως 35% της ατμόσφαιρας, σε σύγκριση με το 21% που είναι σήμερα. Παρόλα αυτά, μέχρι το τέλος της κρητιδικής περιόδου, το περιβάλλον άλλαζε εντυπωσιακά. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα μειωνόταν, πράγμα που οδήγησε σε μια τάση ψύξης, καθώς τα επίπεδα του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα χαμήλωναν. Τα επίπεδα οξυγόνου στην ατμόσφαιρα άρχισαν, επίσης, να μεταλλάσσονται και πρέπει, τελικά, να χαμήλωσαν αρκετά.
Μερικοί επιστήμονες υποθέτουν ότι η αλλαγή κλίματος, που συνδυάστηκε με τα χαμηλότερα επίπεδα οξυγόνου, θα είχε οδηγήσει άμεσα στην εξαφάνιση πολλών ειδών. Εάν οι δεινόσαυροι είχαν αναπνευστικά συστήματα παρόμοια με εκείνα που βρίσκονται συνήθως στα σύγχρονα πτηνά, μπορεί να ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να αντιμετωπίσουν τη μειωμένη αναπνευστική αποδοτικότητα, λαμβάνοντας υπόψη τις τεράστιες απαιτήσεις οξυγόνου των πολύ μεγάλων σωμάτων τους.
Ο Τυραννόσαυρος (Tyrannosaurus, από τα ελληνικά τύραννος και σαύρος) είναι γένος θηριόποδου δεινόσαυρου. Απολιθώματά του βρίσκονται σε ποικιλία σχηματισμών που χρονολογούνται από την Μααστρίχτια περίοδο του ύστερου Κρητιδικού, 67 με 65,5 εκατομμύρια χρόνια πριν. Ήταν από τους τελευταίους, εκτός των πτηνών, δεινοσαύρους που έζησαν πριν το συμβάν εξαφάνισης Κρητιδικού-Τριτογενούς.
Έχουν αναγνωριστεί πάνω από 30 δείγματα Tyrannosaurus rex, κάποια από τα οποία είναι σχεδόν ολόκληροι σκελετοί. Αρκετά άλλα γένη τυραννοσαυριδών από την Βόρεια Αμερική θεωρούνται πλέον συνώνυμα με τον Τυραννόσαυρο.
Είχε μήκος 15 μέτρων, ύψος 5 μέτρων και βάρος 7 τόνους.
Όπως και οι άλλοι τυραννοσαυρίδες, ο Τυραννόσαυρος ήταν δίποδο σαρκοφάγο με ογκώδες κρανίο που εξισορροπούνταν από μία μακριά, βαριά ουρά. Σε σχέση με τα μεγάλα και ισχυρά οπίσθια άκρα, τα εμπρόσθια άκρα του Τυραννόσαυρου ήταν μικρά, αν και ασυνήθιστα ισχυρά για το μέγεθός τους, και έφεραν δύο δάκτυλα με νύχια. Μεταξύ επιστημόνων υπάρχει η διαμάχη για το αν ο τυραννόσαυρος ήταν θηρευτής ή αποκλειστικά πτωματοφάγος είναι τόσο παλιά όσο και αυτή σχετικά με την κίνησή του. Υπάρχουν δύο κύρια ζητήματα σχετικά με την ικανότητα κίνησης του τυραννόσαυρου: πόσο καλά μπορούσε να στρίψει, και ποια ήταν η μέγιστη δυνατή ταχύτητά του στην ευθεία.
Βραχιόσαυρος, έζησε στη Β. Αμερική, Ευρώπη (Πορτογαλία), Αφρική (Τανζανία), πριν από 150 εκατομμύρια έτη. Είχε μήκος 23-27 μέτρα, ύψος 12 μέτρα και βάρος 77 τόνους.
Εντμοντόσαυρος, έζησε στη Β. Αμερική, πριν από 73 εκατ. Έτη. Είχε μήκος 9-13 μέτρα, ύψος 4 μέτρα και βάρος 4 τόνους.
Ευοπλοκέφαλος, έζησε στη Β. Αμερική πριν από 70 εκατομμύρια έτη. Είχε 6 μέτρα μήκος, ύψος 2,5 μέτρα και βάρος 2 τόνους.
Ο Βελοσιράπτορας (και σπανιότερα Βελοκιράπτορας) (Velociraptor) είναι γένος δρομεοσαυρίδη θηριόποδου δεινόσαυρου που έζησε, κατά προσέγγιση πριν από 75 με 71 εκατομμύρια χρόνια, κατά τη διάρκεια της Ύστερης Κρητιδικής Περιόδου.[1] Δύο είδη έχουν αναγνωριστεί μέχρι σήμερα, αν και ο χαρακτηρισμός έχει αποδοθεί και σε άλλα στο παρελθόν. Ο τύπος είδους είναι V. mongoliensis• απολιθώματα του είδους έχουν ανακαλυφθεί στην Εσωτερική και Εξωτερική Μογγολία στην κεντρική Ασία. Το 2008 ονομάστηκε ένα νέο είδος, V. osmolkae, που προέρχονταν από κρανιακό υλικό της Εσωτερικής Μογγολίας.
Μικρότερος από άλλους δρομεοσαυρίδες όπως ο Δεινόνυχος (Deinonychus) και ο Αχιλλοβάτωρ (Achillobator), ο μεγέθους γαλοπούλας Βελοκιράπτορας εμφάνιζε πολλά από τα κοινά ανατομικά χαρακτηριστικά. Ήταν ένα δίποδο φτερωτό σαρκοβόρο με μια μακριά, άκαμπτη ουρά και ένα διευρυμένο, σε σχήμα δρεπανιού, νύχι σε κάθε πίσω πόδι, το οποίο χρησιμοποιούσε για να σκοτώσει το θήραμά του. Ο Βελοσιράπτορας διακρίνεται εύκολα από τους άλλους δρομεοσαυρίδες, εξ' αιτίας του μακριού χαμηλού, με ένα υψωμένο ρύγχος, κρανίου του.
Ο Βελοσιράπτορας (κοινώς εν συντομία «ράπτορας») είναι ένας από τα είδη δεινοσαύρων περισσότερο γνωστοποιημένο στο ευρύ κοινό, λόγω του εξέχοντα ρόλου του στην κινηματογραφική σειρά ταινιών Jurassic Park.
Ο Βελοσιράπτορας ήταν ένας μεσαίου μεγέθους δρομεοσαυρίδης, με ανώτατο μήκος σώματος 2,07 μ., ύψος γοφών 0,5 μ. Και βάρος 15 κιλών. ο Βελοσιράπτορας είναι διάσημος για το σχετικά μεγάλο, δρεπανοειδές νύχι, τυπικό στοιχείο δρομεοσαυρίδων και τροοδοντίδων δεινοσαύρων. Το συγκεκριμένο νύχι, μήκους πάνω από 6,5 εκ., ήταν ένας ευλογοφανής θηρευτικός μηχανισμός που λειτουργία του ήταν να ορμά στο θήραμα, προκαλώντας κατά πάσα πιθανότητα ένα μοιραίο χτύπημα.
Oviraptor έζησε στην Ασία (Μογγολία, Κίνα), πριν από 75 εκατομμύρια έτη στα τέλη της Κρητιδικής περιόδου. Ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά από τον παλαιοντολόγο Ρόι Τσάπμαν Άντριους , και περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Henry Fairfield Osborn , το 1924. Το όνομά στη λατινική σημαίνει «κλέφτης αυγού». Είχε 2 μέτρα μήκος, ύψος 1,2 μέτρα και ζύγιζε 30 κιλά.
Βαρυόνυχας έζησε στην Ευρώπη (Αγγλία , Πορτογαλία) πριν από 130 εκατομμύρια έτη. Το μήκος του ήταν 8,5 μέτρα, ύψος 3 μέτρα και βάρος 1,7 τόνους.
Κοιλόφυσις , έζησε στην Βόρεια Αμερική, πριν από 225 εκατομμύρια έτη. Είχε 3 μέτρα μήκος, 1,2 μέτρα ύψος και βάρος 23 κιλά.
Ιγουανόδοντας, ένας φυτοφάγος δεινόσαυρος που έζησε στη Βόρεια Αμερική, Ευρώπη (Ισπανία, Βέλγιο, Αγγλία), κατά προσέγγιση πριν από 150 εκατομμύρια έτη, από τη μέση Ιουράσια έως την Κρητιδική περίοδο. Είχε μήκος 8 μέτρα, ύψος 5 μέτρα και το βάρος του ήταν 7 τόνους. Αν και τετράποδο κατά βάση, μπορούσε να περπατήσει εύκολα στα δύο πόδια σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Τα πρώτα άμεσα στοιχεία της συμπεριφοράς περί βοσκής, ήταν η ανακάλυψη το 1878 31 δεινοσαύρων τύπου Ιγουανόδοντα που χάθηκαν μαζί σε ένα βαθύ, πλημμυρισμένο φαράγγι στο Μπέρνισσαρτ του Βελγίου.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: ΑΠΟ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ, ΔΙΑΝΕΜΟΝ ΕΝΤΥΠΟ "ΔΕΙΝΟΣΑΥΡΟΙ"
γ.ξ.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου