«Ο κύκλος των μουσείων»: Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας

Το λίκνο του μακεδονικού πολιτισμού πρωταγωνιστεί στις 400 σελίδες ενός πολυτελούς τόμου από τη σειρά «Ο κύκλος των μουσείων»


Είναι η πόλη όπου γεννήθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος. Στα σπλάγχνα της κρυβόταν το μεγαλύτερο - γνωστό ώς σήμερα - κείμενο της μακεδονικής διαλέκτου και στην καρδιά της η μεγαλύτερη ορθογώνια αγορά του αρχαίου ελληνικού κόσμου.

Από τη βασιλική αυλή της πέρασαν από τον φημισμένο ζωγράφο Ζεύξι ώς τον μεγάλο τραγικό Ευριπίδη. Και ήταν η μόνη αποικία της Μακεδονίας επί ρωμαϊκής εποχής που δεν υποχρεώθηκε να υιοθετήσει το Ius Italicum (ιταλικό νόμο).

Είκοσι πέντε αιώνες αφότου έγινε η πρωτεύουσα των Μακεδόνων (την περίοδο της βασιλείας του Αρχελάου που κράτησε την εξουσία από το 413 ώς το 399 π.Χ.), η Πέλλα εξακολουθεί να κρατά κρυμμένα μυστικά, όπως από το πού πήρε το όνομά της: από τα βόδια της που είχαν το χρώμα της τέφρας; Από τις πέτρες, όπως λέγονταν στην τοπική διάλεκτο ή μήπως από το όνομα του ιδρυτή της;

Μια πλήρης ακτινογραφία της - από την 3η χιλιετία όταν πρωτοκατοικήθηκε ώς τα ρωμαϊκά χρόνια και από τις πλούσιες βίλες της έως τους γεμάτους χρυσά κτερίσματα τάφους της ευρύτερης περιοχής της - αποκαλύπτει την εικόνα της λαμπερής πρωτεύουσας των Μακεδόνων μέσα από επιστημονικά κείμενα και εντυπωσιακές φωτογραφίες που εστιάζουν τόσο στον αρχαιολογικό χώρο όσο και στο μουσείο της Πέλλας.

Η πόλη των 4.000 στρεμμάτων κατάφερε να χωρέσει στις 400 σελίδες της φετινής πολυτελούς έκδοσης του Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και της Eurobank EFG (εντάσσεται στον Κύκλο των Μουσείων) που είναι αφιερωμένη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας και την οποία επιμελήθηκαν, όπως κάθε χρόνο, οι εκδόσεις Ολκός με κείμενα των αρχαιολόγων Μαρίας Λιλιμπάκη - Ακαμάτη, Ιωάννη Ακαμάτη, Αναστασίας και Παύλου Χρυσοστόμου και φωτογραφίες του Σωκράτη Μαυρομμάτη.

«Σήμερα έχουμε ανάγκη, περισσότερο από ποτέ, από πρωτοβουλίες και δράσεις οι οποίες να αναδεικνύουν το νέο πρόσωπο της Ελλάδας, τους σύγχρονους τρόπους με τους οποίους τιμούμε, προστατεύουμε και αναδεικνύουμε το έργο των γενεών που ήρθαν πριν από εμάς» επισημαίνει ο υπουργός Πολιτισμού Παύλος Γερουλάνος που προλογίζει την έκδοση.

Από το πρωιμότερο γνωστό γλυπτό της Πέλλας - τη μαρμάρινη ανάγλυφη επιτύμβια στήλη του νεαρού Ξάνθου του τέλους του 5ου αι. π.Χ. - ώς τη χαραγμένη σε μεταλλικό έλασμα ερωτική κατάρα που αποτελεί και το μεγαλύτερο κείμενο της τοπικής διαλέκτου, μαζί με το εντυπωσιακό ανάκτορο και από την αγορά των 70 στρεμμάτων με τα αρωματοπωλεία, τα καταστήματα με τα εισαγόμενα προϊόντα - όπως αγγεία και λυχνάρια - ώς τις κατοικίες (οι μικρότερες είχαν έκταση 100-125 τ.μ. και οι μεγαλύτερες έφταναν τα 3.160 τ.μ.).

Αλλά και τους τάφους με τα πολύτιμα κτερίσματα - ανάμεσά τους ξεχωρίζει ο λιγότερο γνωστός αλλά από τους μεγαλύτερους κιβωτιόσχημους του ελληνικού χώρου που σώζει τη μοναδική ώς σήμερα σε τάφο και την παλαιότερη γνωστή ζωγραφική σύνθεση με σοφούς. Στη σύνθεση ξεχωρίζει η μορφή ενός αστρονόμου που δείχνει με το ραβδί του την ουράνια σφαίρα. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ενδιαφέροντα σημεία που αξίζει να σταθεί ο αναγνώστης της πλούσιας αυτής έκδοσης.

Ο τόμος κυκλοφορεί και στα αγγλικά σε μετάφραση Τζούντυς Γιαννακοπούλου.
ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ,Μαίρη Αδαμοπούλου