Περί θανάτου του ανθρώπου.
Ο Αδάμ και η Εύα οι προπάτορες
που έπλασε ο Θεός παρακούοντας την εντολή του , με την πρώτη Θεοδικία,
εξορίστηκαν από τον Κήπο της Εδέμ.
Πολλές ερμηνείες έχουν δοθεί σε
αυτή την Βιβλική διήγηση είτε από θρησκευτικής/ φιλοσοφικής πλευράς, είτε επιστημονικής.
Οι προπάτορες ζούσαν στον Κήπο της
Εδέμ μέσα στην αιωνιότητα, αλλά και στην αμάθεια.
Κόβοντας από το δέντρο της Γνώσης τον καρπό του
η γυναίκα Εύα και προσφέροντας το
στον εαυτό της αλλά και στον άντρα Αδάμ, πρόσφερε την γνώση. Από εκείνη τη
στιγμή απέκτησαν την γνώση και μαζί με αυτή και τη γνώση του θανάτου, καθώς του δικού τους μοναδικού, αποκλειστικού θανάτου
. Γεγονός όχι σχετικό αλλά ασφαλές. Από αιώνια όντα έγιναν πεπερασμένα.
Έμαθαν ότι ο θάνατος είναι
κυρίαρχος. Άλλαξε έτσι όλη η οπτική τους και έγινε το σημαντικότερο πρόβλημα της
ανθρωπότητας. Μέσω της φιλοσοφίας ο άνθρωπος στοχάζεται το πρόβλημα θάνατος
(Πλάτων). Τη σχέση του καθενός με τον δικό του θάνατο. Ο Κάντ ανέφερε ότι ο «όφις» της Βιβλικής διήγησης είναι το πρώτο
«γιατί». Έπρεπε να μάθουν να ζουν και να αντιμετωπίζουν διαχρονικά τον θάνατο. Ό Πλάτων
έλεγε ότι η λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι η σωστή πορεία του ανθρώπου στη ζωή
σε σχέση με το φαινόμενο του θανάτου.
Και ο Φρόιντ, εάν θέλεις ζωή να ετοιμάζεσαι για τον θάνατο. Όσο ζεις ο
θάνατος δεν υπάρχει και όταν έρθει δεν θα ζεις για να τον γνωρίσεις.
Ο άνθρωπος απέκτησε την νοητική
γνώση, τη γνώση ότι ξέρει ότι θα πεθάνει, χωρίς να γνωρίζει τι γίνεται μετά.
Αυτή η γνώση είναι γνώρισμα μόνο του ανθρώπου. Με το να είναι ο άνθρωπος σκεπτόμενο ον δημιουργείται
η οντολογική διαφορά ανάμεσα σε αυτόν και στα άλλα όντα (Χάιντεγκερ). Αυτή η διαφορά
αποκτήθηκε από την γνώση που προήλθε από τον καρπό του Δέντρου της Γνώσης.
Απέκτησε ο άνθρωπος την γνωστική συνείδηση
και μαζί τη φοβερή και οδυνηρή γι αυτόν γνώση του θανάτου, και έτσι απέκτησε το φόβο ενός γεγονότος αναπόφευκτου.
Από την άλλη ο θάνατος επιτρέπει
στον άνθρωπο να είναι αυτό που είναι, δηλαδή την μη υποκατάστατη μοναδικότητά του και είναι το ίδιο δώρο, η
ίδια πηγή και ο ίδιος νόμος που του προσφέρει το θάνατο. Μόνο μέσα από τον
θάνατο σαν τόπο του αναντικατάστατου, δηλαδή της μοναδικότητας του ανθρώπου
νιώθει να καλείται στην υπευθυνότητά του. Αφού η υπευθυνότητά του υπάρχει μόνο εκεί
όπου κανείς δεν μπορεί να κάνει αυτό που κάνει αντί γι αυτόν. Με αυτή την
έννοια μόνο ένας θνητός είναι υπεύθυνος.
Μόνο ένας θνητός ή κάποιος που
ξέρει ότι είναι θνητός μπορεί να φτάσει στην υπευθυνότητα του σε αυτό που μόνο αυτός
μπορεί να κάνει και κανένας άλλος. Κανένας δεν μπορεί να πεθάνει για μένα. Αν
το για «το σένα» σημαίνει στη θέση μου, αντί για μένα.
Ο θάνατος είναι στο μέτρο που «είναι»,
δηλαδή ο θάνατος «είναι» . Ο θάνατος καθόσον «είναι», είναι κάθε φορά δικός μου
θάνατος. Πάντα ο δικός μου θάνατος. Στην προσέγγιση του θανάτου έχω την
εμπειρία του δικού μου. Τίποτα δεν είναι περισσότερο δικό μου από τον θάνατό
μου. Τίποτα δεν πιο μοναδικό σε κάθε άνθρωπο από τον δικό του θάνατο. Μπορεί να
προσφέρει κάποιος την ζωή του για κάποιον άλλον, θυσιάζοντας την ζωή του (πεθαίνω
στον πόλεμο, για κάποιον δικό μου, κ.λπ.), αλλά δεν πεθαίνει στην θέση του.
Πεθαίνω για κάποιον άλλον , δεν σημαίνει πως πεθαίνω στη θέση του (Χάιντεγκερ).
Αντίθετα μόνο στο μέτρο που ο θάνατος παραμένει αναπόσπαστα δικός μου, μόνο
τότε μπορώ να πεθάνω γι αυτό. Μόνο στο μέτρο του αναντικατάστατα του υπάρχει ή
μπορούμε να σκεφτούμε ένα δώρο του εαυτού μας. Μπορώ να δώσω τη ζωή μου
ολόκληρη στον άλλον. Μπορώ να προσφέρω το θάνατο μου. Αλλά δεν θα αντικαταστήσω
και θα δώσω έτσι παρά μόνο ένα κομμάτι σε κάποια ιδιαίτερη κατάσταση. Τότε θα
έχω μια ανταλλαγή ή μια μερική θυσία, μια οικονομία της θυσίας, δε θα απαλλάξω όμως
ποτέ τον άλλον από το δικό του θάνατο. Ο θάνατος αγγίζει το όλο του «είναι» (ο Χάιντεγκερ
βάζει το «είναι» σε εισαγωγικά) . Αυτό το σχόλιο πάνω στο θάνατο διέπεται από
την ανάλυση, αυτό που ο Χάιντεγκερ ονομάζει «ολότητα της ύπαρξης» . Το ερώτημα
του θανάτου αφορά την «ολότητα της ύπαρξης». Κι εφόσον ο θάνατος αφορά την «ολότητα
της ύπαρξης» δεν μπορώ να απαλλάξω τον άλλον από το θάνατό του. Σημαίνει ότι
μπορώ να προσφέρω στον άλλον τα πάντα εκτός από την αθανασία. (Ντεριντά).
Αθανασία που την έχασε αποκτώντας τη γνώση και
τη γνώση του θανάτου.
Σύμφωνα με τα παραπάνω μόνο ένας θνητός
μπορεί να προσφέρει και να είναι υπεύθυνος. Ο θνητός όμως δεν μπορεί να προσφέρει παρά κάτι θνητό, εφόσον
μπορεί να προσφέρει τα πάντα εντός της αθανασίας. Εκτός από τη σωτηρία της αθανασίας.
Λόγω του πόθου της ψυχής να ξαναβρεί πάλι την αείζωη θέση της όπου την
έχασε. Να ξεφύγει από τον καθημερινό
θάνατο της. Βρίσκεται σε διαρκείς αναζήτηση
ο άνθρωπος για το «Αληθές»
μέσω της φιλοσοφίας και της επιστήμης, χρησιμοποιώντας αυτή που τον έφερε σε
αυτή την έκπτωτη κατάσταση, την γνώση. Για να είναι και πάλι πάντα «είναι» η ψυχή και να ζει σύμφωνα με το αιώνιο πλάνο.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου