Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Δήμου Αμαρουσίου: Εκπαιδευτικά και βιωματικά προγράμματα για να γνωρίσουμε τα ράμφη των πτηνών

Ο Κάρλος Δαρβίνος, σε ηλικία 22 ετών συμμετείχε στο ταξίδι έρευνας - εξερεύνησης που πραγματοποίησε το πλοίο  HMS Beagle το 1831  (απέπλευσε από το Plymouth Sound στις 27/12/1831) που διήρκησε πέντε χρόνια κάνοντας τον γύρο του κόσμου.

Σε μία από τις παρατηρήσεις του που δημοσίευσε  1839 αναφέρεται στην εξέλιξη και στην προσαρμογή των ραμφών των πτηνών.  

Κατά την επίσκεψή του στα νησιά Γκαλαπάγκος, στα ανοιχτά του Ισημερινού, ο Δαρβίνος έκανε μερικές από τις πιο σημαντικές παρατηρήσεις του. Σε αυτή την ομάδα ηφαιστειακών νησιών, που φαίνονται εδώ από το διάστημα, ο Δαρβίνος παρατήρησε σχετικά είδη που είχαν εξελιχθεί διαφορετικά σε διαφορετικά νησιά. Η ασυνήθιστη γεωλογία και η μοναδική φύση των διαφορετικών νησιών είχαν δημιουργήσει πολυάριθμα ανεξάρτητα οικοσυστήματα, το καθένα με τη δική του ομάδα «φυσικά επιλεγμένων» πλασμάτων.

Μεταξύ των παρατηρήσεών του ήταν και τα ράμφη των πουλιών όπως φαίνεται και στη φωτογραφία, όπου  δείχνει τέσσερις «υποομάδες» σπίνων Γκαλαπάγκος. Οι διαφορετικοί σπίνοι εξελίχθηκαν με διαφορετικά ράμφη σε διαφορετικά νησιά, καθώς η φυσική επιλογή ευνόησε το ράμφος που μπορούσε καλύτερα να έχει πρόσβαση στις πηγές τροφής του νησιού καταγωγής κάθε πτηνού.

Αυτό το γεγονός το παρατηρούμε σε όλα τα ράμφη των πουλιών (διαφορετικά μεταξύ των ειδών) τα οποία προσαρμοζόμενα στις φυσικές συνθήκες, όπου διαβιώνουν, διαμορφώνονται ώστε να εξυπηρετούν την επιβίωση τους.  

Στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Αμαρουσίου που διαθέτει μία πλούσια συλλογή από πτηνά και εκτίθενται πάνω από 300 είδη πτηνών, από το Σεπτέμβριο 2022 έως και τον Ιούνιο 2023 θα πραγματοποιούνται προγράμματα βιωματικών ξεναγήσεων -με πειράματα, δημιουργικής κατασκευές- γνωρίζοντας τη φύση μέσα από τα εκθέματά - δείγματά του, αλλά και τα διαφορετικά ράμφη των πτηνών.

Επίσης τον Μάρτιο -Απρίλιο 2023 θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακό εργαστήριο με θέμα     «ΔΕΙΞΕ ΜΟΥ ΤΟ ΡΑΜΦΟΣ ΣΟΥ… ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΠΟΙΟ ΕΙΣΑΙ» για τους μαθητές της Β τάξης δημοτικού σχολείου.

Οι μαθητές θα επισκεφτούν διαδικτυακά σε ζωντανή μετάδοση το Μουσείο και θα συμμετέχουν στο άκρως διαδραστικό εργαστήριο με την εμψύχωση  βιολόγου-εκπαιδευτικού   που θα τους καθοδηγήσει μέσα από παιχνίδια, κατασκευές και προβολές να γνωρίσουν τον κόσμο των πουλιών.

Μια απεικόνιση που δείχνει μια ποικιλία από ράμφη πουλιών.  © Visuals Unlimited/CORBIS