Αμφίπολη: Αποκαλύφθηκε η Περσεφόνη στο ψηφιδωτό - Πιθανά μέλος της μακεδονικής δυναστείας στον τάφο
Η αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, παρουσία του ψυχοπομπού Ερμή,
είναι η εικόνα που αναπαριστά το ψηφιδωτό μεγέθους 4,5μΧ3, το οποίο
αποκαλύφθηκε στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης, όπως έγινε γνωστό κατά τη
σημερινή ενημέρωση των δημοσιογράφων, στο Μουσείο της Αμφίπολης.
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού συνεχίζεται η ανασκαφική εργασία στον λόφο Καστά, από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Αφαιρούνται από τον λόφο οι επιχώσεις και τα μπάζα της ανασκαφής Λαζαρίδη. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η αφαίρεση στη δυτική πλευρά και συνεχίζονται οι εργασίες πίσω και ανατολικά από τη θόλο.
Από τα ευρήματα στις Αιγές που απεικονίζει την μεταφορά της Περσεφόνης στον Αδη
Mια γυναικεία νεανική μορφή, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους, η οποία φορά λευκό χιτώνα που συγκρατείται με κόκκινη, επίσης, λεπτή ταινία στο ύψος του στήθους είναι το τρίτο πρόσωπο της παράστασης του περίφημου ψηφιδωτού που αποκαλύφθηκε πρόσφατα στο υπό ανασκαφή ταφικό μνημείο στο λόφο Καστά της Αμφίπολης. Η μορφή, η οποία βρίσκεται πίσω από τον γενειοφόρο άνδρα, αποκαλύφθηκε την Πέμπτη, 16 Οκτωβρίου με την αφαίρεση και των τελευταίων στρωμάτων χωμάτων από την ανατολική πλευρά του ψηφιδωτού και φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού. Είναι προφανές ότι πρόκειται για την μυθολογική παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, με την παρουσία του θεού Ερμή ως ψυχοπομπού, όπως είθισται σε ανάλογες αναπαραστάσεις.
Η σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού κάνει λόγο για εκπληκτική παράσταση, όχι μόνο για τον χρωματικό της πλούτο αλλά και για την τέλεια εκτέλεση του σχεδίου. Στην παράσταση του ψηφιδωτού παρουσιάζεται και η τρίτη διάσταση, ιδιαίτερα στην απεικόνιση του ψυχοπομπού και της Περσεφόνης. Είναι φανερό ότι η παράσταση παραπέμπει και στην αντίστοιχη της αρπαγής της Περσεφόνης, στον λεγόμενο Τάφο της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Ομως, η παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης στις Αιγές είναι τοιχογραφία. Εδώ, για πρώτη φορά, απαντάται σε βοτσαλωτό ψηφιδωτό, σε ταφικό μνημείο.
Με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού δαπέδου δόθηκε η δυνατότητα και για την τελική υποστύλωση του επιστυλίου των Καρυατίδων. Παράλληλα, έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες προστασίας του ψηφιδωτού σε επικάλυψη με φύλλα φελιζόλ και πάνω απ΄αυτά ξύλινη επένδυση. Οπως πληροφορεί η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, στον τέταρτο χώρο, ήτοι στον τρίτο θάλαμο, έχει ολοκληρωθεί η υποστύλωση. Δεν προχώρησαν οι ανασκαφικές εργασίες, επειδή η ομάδα ασχολήθηκε με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού.
«Εξαιρετικά σημαντικός ο νεκρός, άδηλο ακόμη αν πρόκειται για βασιλικό τάφο»
Εξαιρετικά σημαντικός ο νεκρός αλλά ακόμη δεν μπορούμε να πούμε τίποτε για το φύλο του. Αδηλος ο χρόνος της ανασκαφής καθώς «ό,τι λέγεται είναι σχετικό». Εχουν εντοπιστεί κινητά ευρήματα - κεραμεική, καρφιά κ.λ.π- ωστόσο χρειάζονται συντήρηση και μελέτη. Εικόνα περί του αν υπάρχει τέταρτος θάλαμος ή κρύπτη θα προκύψει μετά την ανασκαφή του τρίτου χώρου. Οσο για την φθορά στο κέντρο του ψηφιδωτού, φαίνεται πως προήλθε από φυσικά αίτια.
Τα παραπάνω είναι μερικά μόνο απ΄όσα ειπώθηκαν στη σημερινή συνέντευξη Τύπου η οποία δόθηκε στην Αμφίπολη στο πλαίσιο της τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων για την εξέλιξη των ανασκαφικών εργασιών στον λόφο Καστά από την Γενική Γραμματέα του ΥΠΠΟΑ κυρία Λίνα Μενδώνη και την επικεφαλής της Ανασκαφής κυρία Αικατερίνη Περιστέρη, προϊσταμένη της ΚΗ Εφορείας. Ο ακριβής διάλογος με τους δημοσιογράφους έχει ως εξής:
Ερώτηση: Ποια σχέση μπορεί να έχει η αρπαγή της Περσεφόνης με το συγκεκριμένο μνημείο;
Κ. Περιστέρη: Η αρπαγή είναι ένα καθαρά ταφικό θέμα. Έχουμε ένα ακόμη δείγμα χρονολόγησης του τάφου: Τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα .π.Χ.
Ερώτηση: Ποια σχέση μπορεί να υπάρχει στην αναπαράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης με τη δυναστεία των Τημενιδών.
Λ. Μενδώνη: Βρίσκουμε την σκηνή της αρπαγής της Περσεφόνης στην τοιχογραφία του λεγόμενου τάφου της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Έχουμε και δεύτερη απεικόνιση με τον Πλούτωνα και την Περσεφόνη, σε σκηνή ιερού γάμου, στο ερεισίνωτο του μαρμάρινου θρόνου, στον τάφο της Ευρυδίκης, μητέρας του Φιλίππου, στις Αιγές. Οι σκηνές αυτές συνδέονται με τις λατρείες του κάτω κόσμου, με την Ορφική λατρεία- κάθοδος στον Άδη-καθώς και με τις διονυσιακές τελετές. Ο εκάστοτε επικεφαλής του οίκου των Μακεδόνων ήταν ο αρχιερέας αυτών των λατρειών. Σας θυμίζω την πρόσφατη έρευνα του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» για τα κατάλοιπα της μάσκας που βρέθηκαν στα κατάλοιπα των οστών του Φιλίππου. Σύμφωνα με τους ειδικούς ήταν η μάσκα, την οποία φορούσε ο Φίλιππος στις ορφικές τελετές. Επομένως, η παράσταση στην περίπτωσή μας έχει συμβολική σημασία, η οποία μπορεί να δηλώνει κάποια σχέση του ”ενοίκου” του τάφου με τον μακεδονικό οίκο. Ο πολιτικός συμβολισμός είναι πολύ ισχυρός σε όλες τις εποχές.
Ερώτηση: Μπορούμε από την παράσταση να βγάλουμε συμπέρασμα για το φύλο του νεκρού.
Κ. Περιστέρη: Όχι δεν μπορούμε
Ερώτηση: Μετά το ψηφιδωτό βρισκόμαστε στην μαρμάρινη θύρα, πριν από τον κυρίως θάλαμο. Ένα τέτοιο ψηφιδωτό μας προϊδεάζει για το πόσο σημαντικός είναι ο νεκρός;
Κ. Περιστέρη: Χωρίς αμφιβολία ο νεκρός ήταν εξαιρετικά σημαντικός.
Ερώτηση: Πως εξηγείτε το γεγονός ότι δεν έχει βρεθεί ένα κανένα κινητό εύρημα κατά την ανασκαφή;
Κ. Περιστέρη: Έχουμε βρει κινητά, όπως κεραμική, καρφιά κ.ά. Όμως δεν μπορούμε να τα βάλουμε όλα σ᾽ ένα δελτίο τύπου. Δεν μπορούμε να πούμε βρέθηκαν όστρακα ή καρφιά. Όλα χρειάζονται συντήρηση και όλα χρειάζονται μελέτη.
Ερώτηση: Το δημοτικό συμβούλιο Σερρών έβγαλε ψήφισμα να δημιουργηθεί ένα υπερσύγχρονο μουσείο στην Αμφίπολη και ένα στις Σέρρες.
Κ. Περιστέρη: Το θέμα του Μουσείου των Σερρών το ψάχνουμε από το 2004.
Λ. Μενδώνη: Τα ευρήματα από τις ανασκαφές που γίνονται εδώ, προφανώς θα μείνουν εδώ. Αυτή η συζήτηση είναι παραπληροφόρηση. Ουδέποτε ετέθη θέμα μετακίνησης ευρήματος, οπουδήποτε αλλού, όχι μόνον από την Αμφίπολη, αλλά από οποιοδήποτε σημείο της χώρας. Η πολιτική του Υπουργείου είναι, όπου είναι δυνατόν να επιστρέφονται ευρήματα- ακόμη και από παλαιότερες ανασκαφές- στον τόπο που έχουν βρεθεί. Δεν υπάρχει ανασκαφικό εύρημα, που να απομακρύνεται από τον τόπο του. Ομολογώ πώς δεν καταλαβαίνω πώς ξεκίνησε και γιατί γίνεται μια τέτοια συζήτηση. Αυτά είναι εκ του πονηρού.
Ερώτηση: Υπάρχει τέταρτος θάλαμος ή κρύπτη;
Κ. Περιστέρη: Είμαστε αρκετά ψηλά. Υποθέσεις μπορεί να γίνουν. Θα έχουμε εικόνα μετά την ανασκαφή του τρίτου χώρου.
Ερώτηση: Είπατε για την Περσεφόνη στο βασιλικό νεκροταφείο. Μπορούμε να πούμε ότι είναι βασιλικός τάφος;
Κ. Περιστέρη: Είναι νωρίς. Δεν μπορούμε να πούμε τίποτε αν δεν τελειώσει η ανασκαφή. Είναι πολύ σημαντικός. Η σημαντικότητα του μνημείου ανεβαίνει και με το ψηφιδωτό που πρώτη φορά απαντάται σε ταφικό μνημείο.
Ερώτηση: Η φθορά στο κέντρο του ψηφιδωτού από τι προήλθε; Από φθορά; Από τυμβωρυχία;
Απάντηση: Όχι δεν υπάρχει λογική. Φαίνεται όμως ότι δεν είναι φυσική φθορά.
Ερώτηση: Η υπόθεση ότι οι επιχώσεις -όπως λέγατε αρχικά- ότι είχαν μπει με την κατασκευή του μνημείου, ισχύει ακόμη;
Κ. Περιστέρη: Να προχωρήσουμε στην ανασκαφή και θα έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα.
Ερώτηση: Συνάδελφοί σας, σ’ ένα κείμενο με 140 υπογραφές, σχολιάζουν ότι ποινικοποιήσατε επιστήμονες που έχουν εκφράσει άλλη επιστημονική άποψη για την ανασκαφή .
Κ. Περιστέρη: Προτιμώ να προχωρεί η ανασκαφή από να ασχολούμαι από διάφορα θέματα τα οποία θεωρώ κακοήθειες.
Ερώτηση: Πόσο χρόνο θα χρειαστείτε ακόμη;
Κ. Περιστέρη: Δεν κτίζουμε σπίτι. Η ανασκαφή μας οδηγεί. Ότι λέμε είναι σχετικό. Δεν ξέρουμε να σας πούμε ημερομηνίες. Δεν τρέχουμε, μας οδηγεί η ανασκαφή.
Ερώτηση: Να μείνουμε στον τρίτο θάλαμο. Πριν από ένα μήνα ο γεωλόγος πήρε “καρότο” για να σταλεί στην Ελβετία για την χρονολόγηση του τάφου.
Κ. Περιστέρη: Πήρε δείγματα, αλλά δεν έχουν σταλεί ακόμη. Άλλωστε δεν μπορούμε από αυτά να χρονολογήσομε τον τάφο.
Λ. Μενδώνη: Η ανάλυση των γεωλογικών δειγμάτων είναι απαραίτητη σε μια σύγχρονη ανασκαφική έρευνα, καθώς είναι απαραίτητη η γνώση του γεωπεριβάλλοντος του μνημείου. Οι αναλύσεις αυτές θα επιτρέψουν να γνωρίζομε την ακριβή σύσταση και τον τρόπο δημιουργίας των γαιών, να χρονολογήσομε τα ιζήματα. Η όποια χρονολόγηση μπορεί να προκύψει από γεωλογικού τύπου αναλύσεις, οδηγεί και σε χρονολογήσεις εκατομμυρίων ετών. Είναι εντελώς διαφορετικά τα δεδομένα από την ιστορική, αρχαιολογική χρονολόγηση.
Πριν τις επίσημες ανακοινώσεις
Ενώ αναμένονται οι επίσημες ανακοινώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού την Πέμπτη 16 Οκτωβρίου, σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος» μια εντυπωσιακή γυναικεία μορφή αποκαλύπτεται δίπλα από τον γενειοφόρο δαφνοστεφανωμένο άνδρα στο ψηφιδωτό το οποίο έφερε στο φως προ ημερών η αρχαιολογική σκαπάνη στο ταφικό μνημείο του λόφου Καστά στην Αμφίπολη.
Υπενθυμίζεται πως η κεντρική παράσταση απεικονίζει άρμα σε κίνηση που σύρεται από δύο λευκά άλογα, το οποίο οδηγεί γενειοφόρος άνδρας με στεφάνι δάφνης στο κεφάλι και μπροστά από το άρμα απεικονίζεται ο θεός Ερμής ως ψυχοπομπός (οδηγός του νεκρού προς τον Κάτω Κόσμο).
Η σύνθεση έχει κατεύθυνση από ανατολικά προς τα δυτικά, δηλαδή από τη ζωή προς τον Κάτω Κόσμο.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας στην περίπτωση που στο ψηφιδωτό υπάρχει και γυναικεία μορφή- όπως εν προκειμένω επιβεβαιώνεται- τότε ο γενειοφόρος άνδρας είναι ο Πλούτωνας που οδηγεί την Περσεφόνη στον Κάτω Κόσμο.
Μιλώντας στον ΣΚΑΙ, την Τρίτη, η κ. Μενδώνη επισήμανε: «Δεν έχει αποκαλυφθεί ανατολικά και δυτικά της παράστασης όλο το ψηφιδωτό, γιατί στα σημεία αυτά πατούν τα υποστυλώματα. Μπορεί να υπάρχει και άλλο πρόσωπο ή διακόσμηση, σήμερα ή αύριο θα φανεί αυτό».
«Δεν είναι σαφές αν ο επόμενος θάλαμος είναι ο τελευταίος» πρόσθεσε δε, η κ. Μενδώνη.
Η γγ του υπουργείου Πολιτισμού έκανε δε λόγο για «μνημείο εξέχον και μοναδικό».
«Είναι ταφικό μνημείο, έχουν βρεθεί τα χαρακτηριστικά που προδίδουν αυτό το χαρακτήρα. Νομίζω ότι το ψηφιδωτό ενισχύει απολύτως τη χρονολόγηση ότι το μνημείο είναι του τελευταίου τετάρτου του 4ου προ Χριστού αιώνα» πρόσθεσε.
Σύμφωνα με την κ. Μενδώνη, «αυτό το μνημείο θα συζητηθεί για παρά πολλά χρόνια και θα απασχολήσει πολύ μεγάλο μέρος της επιστημονικής κοινότητας»
Αναφερόμενη εξάλλου στις εκτιμήσεις διάφορων συναδέλφων της αρχαιολόγων, παρατήρησε ότι «πρέπει να μένουμε στα δεδομένα, όλα όσα λέγονται είναι υποθέσεις».
ΠΗΓΗ: ΤΟ ΒΗΜΑ
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού συνεχίζεται η ανασκαφική εργασία στον λόφο Καστά, από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Αφαιρούνται από τον λόφο οι επιχώσεις και τα μπάζα της ανασκαφής Λαζαρίδη. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η αφαίρεση στη δυτική πλευρά και συνεχίζονται οι εργασίες πίσω και ανατολικά από τη θόλο.
Από τα ευρήματα στις Αιγές που απεικονίζει την μεταφορά της Περσεφόνης στον ΑδηMια γυναικεία νεανική μορφή, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους, η οποία φορά λευκό χιτώνα που συγκρατείται με κόκκινη, επίσης, λεπτή ταινία στο ύψος του στήθους είναι το τρίτο πρόσωπο της παράστασης του περίφημου ψηφιδωτού που αποκαλύφθηκε πρόσφατα στο υπό ανασκαφή ταφικό μνημείο στο λόφο Καστά της Αμφίπολης. Η μορφή, η οποία βρίσκεται πίσω από τον γενειοφόρο άνδρα, αποκαλύφθηκε την Πέμπτη, 16 Οκτωβρίου με την αφαίρεση και των τελευταίων στρωμάτων χωμάτων από την ανατολική πλευρά του ψηφιδωτού και φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού. Είναι προφανές ότι πρόκειται για την μυθολογική παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, με την παρουσία του θεού Ερμή ως ψυχοπομπού, όπως είθισται σε ανάλογες αναπαραστάσεις.
Η σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού κάνει λόγο για εκπληκτική παράσταση, όχι μόνο για τον χρωματικό της πλούτο αλλά και για την τέλεια εκτέλεση του σχεδίου. Στην παράσταση του ψηφιδωτού παρουσιάζεται και η τρίτη διάσταση, ιδιαίτερα στην απεικόνιση του ψυχοπομπού και της Περσεφόνης. Είναι φανερό ότι η παράσταση παραπέμπει και στην αντίστοιχη της αρπαγής της Περσεφόνης, στον λεγόμενο Τάφο της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Ομως, η παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης στις Αιγές είναι τοιχογραφία. Εδώ, για πρώτη φορά, απαντάται σε βοτσαλωτό ψηφιδωτό, σε ταφικό μνημείο.
Με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού δαπέδου δόθηκε η δυνατότητα και για την τελική υποστύλωση του επιστυλίου των Καρυατίδων. Παράλληλα, έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες προστασίας του ψηφιδωτού σε επικάλυψη με φύλλα φελιζόλ και πάνω απ΄αυτά ξύλινη επένδυση. Οπως πληροφορεί η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, στον τέταρτο χώρο, ήτοι στον τρίτο θάλαμο, έχει ολοκληρωθεί η υποστύλωση. Δεν προχώρησαν οι ανασκαφικές εργασίες, επειδή η ομάδα ασχολήθηκε με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού.
«Εξαιρετικά σημαντικός ο νεκρός, άδηλο ακόμη αν πρόκειται για βασιλικό τάφο»
Εξαιρετικά σημαντικός ο νεκρός αλλά ακόμη δεν μπορούμε να πούμε τίποτε για το φύλο του. Αδηλος ο χρόνος της ανασκαφής καθώς «ό,τι λέγεται είναι σχετικό». Εχουν εντοπιστεί κινητά ευρήματα - κεραμεική, καρφιά κ.λ.π- ωστόσο χρειάζονται συντήρηση και μελέτη. Εικόνα περί του αν υπάρχει τέταρτος θάλαμος ή κρύπτη θα προκύψει μετά την ανασκαφή του τρίτου χώρου. Οσο για την φθορά στο κέντρο του ψηφιδωτού, φαίνεται πως προήλθε από φυσικά αίτια.
Τα παραπάνω είναι μερικά μόνο απ΄όσα ειπώθηκαν στη σημερινή συνέντευξη Τύπου η οποία δόθηκε στην Αμφίπολη στο πλαίσιο της τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων για την εξέλιξη των ανασκαφικών εργασιών στον λόφο Καστά από την Γενική Γραμματέα του ΥΠΠΟΑ κυρία Λίνα Μενδώνη και την επικεφαλής της Ανασκαφής κυρία Αικατερίνη Περιστέρη, προϊσταμένη της ΚΗ Εφορείας. Ο ακριβής διάλογος με τους δημοσιογράφους έχει ως εξής:
Ερώτηση: Ποια σχέση μπορεί να έχει η αρπαγή της Περσεφόνης με το συγκεκριμένο μνημείο;
Κ. Περιστέρη: Η αρπαγή είναι ένα καθαρά ταφικό θέμα. Έχουμε ένα ακόμη δείγμα χρονολόγησης του τάφου: Τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα .π.Χ.
Ερώτηση: Ποια σχέση μπορεί να υπάρχει στην αναπαράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης με τη δυναστεία των Τημενιδών.
Λ. Μενδώνη: Βρίσκουμε την σκηνή της αρπαγής της Περσεφόνης στην τοιχογραφία του λεγόμενου τάφου της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Έχουμε και δεύτερη απεικόνιση με τον Πλούτωνα και την Περσεφόνη, σε σκηνή ιερού γάμου, στο ερεισίνωτο του μαρμάρινου θρόνου, στον τάφο της Ευρυδίκης, μητέρας του Φιλίππου, στις Αιγές. Οι σκηνές αυτές συνδέονται με τις λατρείες του κάτω κόσμου, με την Ορφική λατρεία- κάθοδος στον Άδη-καθώς και με τις διονυσιακές τελετές. Ο εκάστοτε επικεφαλής του οίκου των Μακεδόνων ήταν ο αρχιερέας αυτών των λατρειών. Σας θυμίζω την πρόσφατη έρευνα του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» για τα κατάλοιπα της μάσκας που βρέθηκαν στα κατάλοιπα των οστών του Φιλίππου. Σύμφωνα με τους ειδικούς ήταν η μάσκα, την οποία φορούσε ο Φίλιππος στις ορφικές τελετές. Επομένως, η παράσταση στην περίπτωσή μας έχει συμβολική σημασία, η οποία μπορεί να δηλώνει κάποια σχέση του ”ενοίκου” του τάφου με τον μακεδονικό οίκο. Ο πολιτικός συμβολισμός είναι πολύ ισχυρός σε όλες τις εποχές.
Ερώτηση: Μπορούμε από την παράσταση να βγάλουμε συμπέρασμα για το φύλο του νεκρού.
Κ. Περιστέρη: Όχι δεν μπορούμε
Ερώτηση: Μετά το ψηφιδωτό βρισκόμαστε στην μαρμάρινη θύρα, πριν από τον κυρίως θάλαμο. Ένα τέτοιο ψηφιδωτό μας προϊδεάζει για το πόσο σημαντικός είναι ο νεκρός;
Κ. Περιστέρη: Χωρίς αμφιβολία ο νεκρός ήταν εξαιρετικά σημαντικός.
Ερώτηση: Πως εξηγείτε το γεγονός ότι δεν έχει βρεθεί ένα κανένα κινητό εύρημα κατά την ανασκαφή;
Κ. Περιστέρη: Έχουμε βρει κινητά, όπως κεραμική, καρφιά κ.ά. Όμως δεν μπορούμε να τα βάλουμε όλα σ᾽ ένα δελτίο τύπου. Δεν μπορούμε να πούμε βρέθηκαν όστρακα ή καρφιά. Όλα χρειάζονται συντήρηση και όλα χρειάζονται μελέτη.
Ερώτηση: Το δημοτικό συμβούλιο Σερρών έβγαλε ψήφισμα να δημιουργηθεί ένα υπερσύγχρονο μουσείο στην Αμφίπολη και ένα στις Σέρρες.
Κ. Περιστέρη: Το θέμα του Μουσείου των Σερρών το ψάχνουμε από το 2004.
Λ. Μενδώνη: Τα ευρήματα από τις ανασκαφές που γίνονται εδώ, προφανώς θα μείνουν εδώ. Αυτή η συζήτηση είναι παραπληροφόρηση. Ουδέποτε ετέθη θέμα μετακίνησης ευρήματος, οπουδήποτε αλλού, όχι μόνον από την Αμφίπολη, αλλά από οποιοδήποτε σημείο της χώρας. Η πολιτική του Υπουργείου είναι, όπου είναι δυνατόν να επιστρέφονται ευρήματα- ακόμη και από παλαιότερες ανασκαφές- στον τόπο που έχουν βρεθεί. Δεν υπάρχει ανασκαφικό εύρημα, που να απομακρύνεται από τον τόπο του. Ομολογώ πώς δεν καταλαβαίνω πώς ξεκίνησε και γιατί γίνεται μια τέτοια συζήτηση. Αυτά είναι εκ του πονηρού.
Ερώτηση: Υπάρχει τέταρτος θάλαμος ή κρύπτη;
Κ. Περιστέρη: Είμαστε αρκετά ψηλά. Υποθέσεις μπορεί να γίνουν. Θα έχουμε εικόνα μετά την ανασκαφή του τρίτου χώρου.
Ερώτηση: Είπατε για την Περσεφόνη στο βασιλικό νεκροταφείο. Μπορούμε να πούμε ότι είναι βασιλικός τάφος;
Κ. Περιστέρη: Είναι νωρίς. Δεν μπορούμε να πούμε τίποτε αν δεν τελειώσει η ανασκαφή. Είναι πολύ σημαντικός. Η σημαντικότητα του μνημείου ανεβαίνει και με το ψηφιδωτό που πρώτη φορά απαντάται σε ταφικό μνημείο.
Ερώτηση: Η φθορά στο κέντρο του ψηφιδωτού από τι προήλθε; Από φθορά; Από τυμβωρυχία;
Απάντηση: Όχι δεν υπάρχει λογική. Φαίνεται όμως ότι δεν είναι φυσική φθορά.
Ερώτηση: Η υπόθεση ότι οι επιχώσεις -όπως λέγατε αρχικά- ότι είχαν μπει με την κατασκευή του μνημείου, ισχύει ακόμη;
Κ. Περιστέρη: Να προχωρήσουμε στην ανασκαφή και θα έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα.
Ερώτηση: Συνάδελφοί σας, σ’ ένα κείμενο με 140 υπογραφές, σχολιάζουν ότι ποινικοποιήσατε επιστήμονες που έχουν εκφράσει άλλη επιστημονική άποψη για την ανασκαφή .
Κ. Περιστέρη: Προτιμώ να προχωρεί η ανασκαφή από να ασχολούμαι από διάφορα θέματα τα οποία θεωρώ κακοήθειες.
Ερώτηση: Πόσο χρόνο θα χρειαστείτε ακόμη;
Κ. Περιστέρη: Δεν κτίζουμε σπίτι. Η ανασκαφή μας οδηγεί. Ότι λέμε είναι σχετικό. Δεν ξέρουμε να σας πούμε ημερομηνίες. Δεν τρέχουμε, μας οδηγεί η ανασκαφή.
Ερώτηση: Να μείνουμε στον τρίτο θάλαμο. Πριν από ένα μήνα ο γεωλόγος πήρε “καρότο” για να σταλεί στην Ελβετία για την χρονολόγηση του τάφου.
Κ. Περιστέρη: Πήρε δείγματα, αλλά δεν έχουν σταλεί ακόμη. Άλλωστε δεν μπορούμε από αυτά να χρονολογήσομε τον τάφο.
Λ. Μενδώνη: Η ανάλυση των γεωλογικών δειγμάτων είναι απαραίτητη σε μια σύγχρονη ανασκαφική έρευνα, καθώς είναι απαραίτητη η γνώση του γεωπεριβάλλοντος του μνημείου. Οι αναλύσεις αυτές θα επιτρέψουν να γνωρίζομε την ακριβή σύσταση και τον τρόπο δημιουργίας των γαιών, να χρονολογήσομε τα ιζήματα. Η όποια χρονολόγηση μπορεί να προκύψει από γεωλογικού τύπου αναλύσεις, οδηγεί και σε χρονολογήσεις εκατομμυρίων ετών. Είναι εντελώς διαφορετικά τα δεδομένα από την ιστορική, αρχαιολογική χρονολόγηση.
Πριν τις επίσημες ανακοινώσεις
Ενώ αναμένονται οι επίσημες ανακοινώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού την Πέμπτη 16 Οκτωβρίου, σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος» μια εντυπωσιακή γυναικεία μορφή αποκαλύπτεται δίπλα από τον γενειοφόρο δαφνοστεφανωμένο άνδρα στο ψηφιδωτό το οποίο έφερε στο φως προ ημερών η αρχαιολογική σκαπάνη στο ταφικό μνημείο του λόφου Καστά στην Αμφίπολη.
Υπενθυμίζεται πως η κεντρική παράσταση απεικονίζει άρμα σε κίνηση που σύρεται από δύο λευκά άλογα, το οποίο οδηγεί γενειοφόρος άνδρας με στεφάνι δάφνης στο κεφάλι και μπροστά από το άρμα απεικονίζεται ο θεός Ερμής ως ψυχοπομπός (οδηγός του νεκρού προς τον Κάτω Κόσμο).
Η σύνθεση έχει κατεύθυνση από ανατολικά προς τα δυτικά, δηλαδή από τη ζωή προς τον Κάτω Κόσμο.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας στην περίπτωση που στο ψηφιδωτό υπάρχει και γυναικεία μορφή- όπως εν προκειμένω επιβεβαιώνεται- τότε ο γενειοφόρος άνδρας είναι ο Πλούτωνας που οδηγεί την Περσεφόνη στον Κάτω Κόσμο.
Μιλώντας στον ΣΚΑΙ, την Τρίτη, η κ. Μενδώνη επισήμανε: «Δεν έχει αποκαλυφθεί ανατολικά και δυτικά της παράστασης όλο το ψηφιδωτό, γιατί στα σημεία αυτά πατούν τα υποστυλώματα. Μπορεί να υπάρχει και άλλο πρόσωπο ή διακόσμηση, σήμερα ή αύριο θα φανεί αυτό».
«Δεν είναι σαφές αν ο επόμενος θάλαμος είναι ο τελευταίος» πρόσθεσε δε, η κ. Μενδώνη.
Η γγ του υπουργείου Πολιτισμού έκανε δε λόγο για «μνημείο εξέχον και μοναδικό».
«Είναι ταφικό μνημείο, έχουν βρεθεί τα χαρακτηριστικά που προδίδουν αυτό το χαρακτήρα. Νομίζω ότι το ψηφιδωτό ενισχύει απολύτως τη χρονολόγηση ότι το μνημείο είναι του τελευταίου τετάρτου του 4ου προ Χριστού αιώνα» πρόσθεσε.
Σύμφωνα με την κ. Μενδώνη, «αυτό το μνημείο θα συζητηθεί για παρά πολλά χρόνια και θα απασχολήσει πολύ μεγάλο μέρος της επιστημονικής κοινότητας»
Αναφερόμενη εξάλλου στις εκτιμήσεις διάφορων συναδέλφων της αρχαιολόγων, παρατήρησε ότι «πρέπει να μένουμε στα δεδομένα, όλα όσα λέγονται είναι υποθέσεις».
ΠΗΓΗ: ΤΟ ΒΗΜΑ
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου