Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από Οκτώβριος, 2025

Ο Ιππόλυτος του Ευριπίδη: Φαίδρα, το πάθος, η ενοχή και το ασυνείδητο της ψυχής

Εικόνα
  του γιωργου ξηρου                                        Ο “Ιππόλυτος” στην Επίδαυρο–11 Ιουλίου 1954 Όταν ο Ευριπίδης προανήγγειλε τη γέννηση της ψυχολογικής ανάλυσης και σκανδάλισε την ηθική του Αριστοφάνη Στην καρδιά της αρχαίας τραγωδίας βρίσκεται πάντα ο άνθρωπος∙ το πάθος του, η σύγκρουσή του με τη μοίρα και η αδυναμία του να υπερβεί τη φύση του. Στον Ιππόλυτο, ο Ευριπίδης φέρνει στο φως μία από τις πιο σκοτεινές και βαθιά ανθρώπινες μορφές του αρχαίου δράματος: τη Φαίδρα. Εδώ   η τραγωδία μετατρέπεται σε ψυχολογική τοιχογραφία.   Μια γυναίκα που συντρίβεται από έναν παράνομο, αδικαίωτο έρωτα, και μέσα από την πτώση της αποκαλύπτει τη λεπτότερη ψυχολογική τέχνη της αρχαίας δραματουργίας.     Η Φαίδρα δεν είναι απλώς ένα πρόσωπο του μύθου, αλλά ένας καθρέφτης του ανθρώπινου ψυχισμού — μια γυναίκα που συντρίβεται ανάμεσα στο συνειδητό και το ασυνείδητ...

Προσαρμοστείτε, επιβιώστε, ευδοκιμήστε: πληροφορίες από έναν πλανήτη που θερμαίνεται

Εικόνα
  Ερευνητικά έργα σε μεγάλη κλίμακα αποκαλύπτουν πώς τα οικοσυστήματα και οι άνθρωποι αντιδρούν σε ένα ταχέως θερμαινόμενο κλίμα. Χρησιμοποιώντας δορυφορικές εικόνες και drones, οι ερευνητές του Stony Brook ανακάλυψαν μια μεγάλη συστάδα αποικιών πιγκουίνων Adélie στα Νησιά Danger στα ανοικτά της Ανταρκτικής Χερσονήσου.  Πίστωση: Πανεπιστήμιο Stony Brook Το κλίμα της Γης αλλάζει ταχύτερα από ό,τι μπορούν να παρακολουθήσουν οι επιστήμονες. Ορισμένες περιοχές βιώνουν ήδη συνθήκες που οι σύγχρονοι άνθρωποι δεν έχουν ξαναδεί, και το μέλλον επιφυλάσσει ακόμη μεγαλύτερη αβεβαιότητα. Η υποχώρηση των παγετώνων, οι ξηρασίες, οι πυρκαγιές και οι ακραίες βροχοπτώσεις συμβαίνουν όλα πιο γρήγορα από ό,τι ανέμεναν οι ερευνητές. Οι παγκόσμιες προσπάθειες με επικεφαλής ερευνητές του Πανεπιστημίου Stony Brook (SBU) που εργάζονται σε πολύ διαφορετικούς τομείς βοηθούν στη σκιαγράφηση μιας πληρέστερης εικόνας για το πώς οι άνθρωποι και τα οικοσυστήματα αντιδρούν σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα. Προειδο...

Ο Καραγκιόζης: Από την καταγωγή έως τη σύγχρονη παρουσία

Εικόνα
Ο Καραγκιόζης, το λαϊκό θέατρο σκιών που συντροφεύει γενιές Ελλήνων, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής μας ταυτότητας. Με τις φιγούρες του, τις εύθυμες ατάκες, αλλά και την κριτική του ματιά στην κοινωνία, κατόρθωσε να γίνει αγαπητός θεσμός που παραμένει ζωντανός μέχρι σήμερα. Καταγωγή και ρίζες Η ιστορία του Καραγκιόζη ξεκινά από την Ανατολή. Το θέατρο σκιών έχει βαθιές ρίζες στην Κίνα και στην Ινδία, ενώ μέσω της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πέρασε στα Βαλκάνια και κατέληξε στην Ελλάδα. Στη χώρα μας, ο Καραγκιόζης προσαρμόστηκε στην ελληνική πραγματικότητα, με τον ήρωα να εκφράζει τις δυσκολίες, τις ελπίδες και το χιούμορ του λαού. Από τον 19ο αιώνα εγκαθίσταται ως μορφή λαϊκής τέχνης, ιδιαίτερα μετά την Επανάσταση του 1821, με τον ήρωα να συμβολίζει τον φτωχό και αδικημένο, αλλά πανέξυπνο και ευρηματικό Έλληνα. Η εξέλιξη του θεάτρου σκιών Αρχικά, οι παραστάσεις δίνονταν σε υπαίθριους χώρους, με φωτισμό από λυχνάρια ή κεριά. Αργότερα, με την εξάπλωση του ηλεκτρισμού, οι ...

Το λυκόφως στο Νησί του Πάσχα: κοινωνία, περιβάλλον και το χαμένο δάσος

Εικόνα
  Η Νήσος του Πάσχα (Ράπα Νούι), ένα από τα πιο απομονωμένα νησιά του Ειρηνικού, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα παραδείγματα αλληλεπίδρασης κοινωνίας και περιβάλλοντος. Η ιστορία της αποτυπώνει πώς οι πολιτισμοί μπορούν να φτάσουν σε μεγάλα επιτεύγματα, αλλά και πώς η υπερεκμετάλλευση της φύσης μπορεί να οδηγήσει σε βαθιές κρίσεις. Γεωγραφία και ιστορικό πλαίσιο Το νησί, ηφαιστειογενές και μικρό σε έκταση (163 τ.χλμ.), κατοικήθηκε από Πολυνήσιους γύρω στον 12ο αιώνα. Η απομόνωσή του και το περιορισμένο φυσικό περιβάλλον το καθιστούσαν εξαρχής ευάλωτο. Οι πρώτοι κάτοικοι βρήκαν ένα νησί πλούσιο σε βλάστηση, με τοπικά δάση που περιλάμβαναν τον γιγάντιο φοίνικα Paschalococos disperta. Κοινωνική οργάνωση και δομή Η κοινωνία της Ράπα Νούι ήταν οργανωμένη σε φυλές, με αρχηγούς και ιερείς που έπαιζαν σημαντικό ρόλο στην κοινωνική συνοχή. Η κατασκευή των μοάι – γιγάντιων λίθινων αγαλμάτων – είχε έντονη θρησκευτική και πολιτική σημασία: τα αγάλματα αντιπροσώπευαν προγόνους και λειτουργο...

Ένα νησί – δύο λαοί – δύο ιστορίες. Η Δομινικανή Δημοκρατία και η Αϊτή

Εικόνα
 του γιώργου ξηρού «Στην καρδιά της Καραϊβικής, ένα νησί με δύο διαφορετικές πραγματικότητες.» Η Δομινικανή Δημοκρατία και η Αϊτή Στην καρδιά της Καραϊβικής βρίσκεται η Ισπανιόλα , ένα νησί που κουβαλάει την πιο έντονη αντίφαση: δύο χώρες μοιράζονται την ίδια γη, αλλά ακολουθούν δύο διαφορετικούς δρόμους, δύο διαφορετικές μοίρες. Στα ανατολικά η Δομινικανή Δημοκρατία , στα δυτικά η Αϊτή . Δύο λαοί, δύο πολιτισμοί, δύο ιστορίες που ξεκινούν από την ίδια ρίζα αλλά διακλαδίζονται σε διαφορετικές κατευθύνσεις.                                       Άγαλμα του Τουςέν Λουβερτύρ στην Αϊτή. Ι. Ιστορία και ταυτότητα Η Αϊτή ήταν η πρώτη ανεξάρτητη μαύρη δημοκρατία στον κόσμο. Το 1804, μετά από μια από τις σπουδαιότερες επαναστάσεις σκλάβων στην ιστορία, πέτυχε αυτό που φάνταζε αδύνατο: να σπάσει τις αλυσίδες της αποικιοκρατίας. Όμως, η Γαλλία την τιμώρησε με εξοντωτικές αποζημιώσεις, εν...