Η Γαλλία ετοιμάζει μεγάλη συμμαχία για την προστασία πολιτιστικής κληρονομιάς σε Ιρακ και Συρία

      

Του Βίνσεντ Νος
Η στενή συνεργασία μεταξύ των Ευρωπαϊκών αρχών, τα καταφύγια για πολιτιστική κληρονομιά που βρίσκεται σε κίνδυνο, η κατονομασία και η περιθωριοποίηση χωρών που λειτουργούν σαν άσυλα για λαθρέμπορους και η ενδυνάμωση των νόμων ενάντια στην λαθρεμπορία είναι κάποια από τα 50 «συγκεκριμένα και λειτουργικά» μέτρα που ανακοινώθηκαν από τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, με σκοπό την προστασία πολιτιστικής κληρονομιάς στο Ιράκ και την Συρία. Πολλές από τοις προτάσεις έχουν ήδη μπει μπροστά από την Unesco σε πολυάριθμα διεθνή συνέδρια. Η γαλλική ηγεσία θα κάνει την διαφορά;
Δείχνοντας με το δάχτυλο σημεία ελεύθερης διακίνησης πολιτιστικής κληρονομιάς τα οποία «υπάρχουν ακόμα και στην Ευρώπη», ο Ολάντ ανακοίνωσε ότι η Γαλλία θα αρχίσει να ελέγχει της εισαγωγές αρχαιολογικού υλικού και να δημιουργεί «καταφύγια» στα οποία μπορούν να κρατηθούν η μουσειακές συλλογές και ανακτώμενα αγαθά.
Οι προτάσεις έγιναν με ένα δελτίο αναφοράς το οποίο προετοίμασε ο διευθυντής του Λούβρου, Ζαν Λουκ Μαρτίνεζ, και παρουσιάστηκε από τον Ολάντ στην Γενική Διάσκεψη της Unesco στις 17 Νοεμβρίου. Μιλώντας μόνο τέσσερις μέρες μετά την τρομοκρατική επίθεση στην καρδιά του Παρισιού, ο Ολάντ επισήμανε ότι το «τεράστιο αυτό κύμα συναισθημάτων που δημιουργήθηκε με την καταστροφή στην Μέση Ανατολή» μπορεί να ενεργοποιήσει μια παγκόσμια αντίδραση ενάντια στο παράνομο εμπόριο.
Το έγγραφο δόθηκε σε όλους τους υπουργούς πολιτισμού της Ευρώπης στις Βρυξέλες. Κάποιες από τις προτάσεις συμπεριλαμβάνονταν σε ένα χαρτί συζήτησης, όπως το μοίρασμα της κόκκινης λίστα του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (International Council of Museums) στις υπηρεσίεςεπιβολής του νόμου και η «καταγραφή και η δημιουργία καταλόγων για τις περιοχές πολιτιστικής κληρονομιάς». Αλλά η Ευρωπαϊκή επιτροπή έκανε ξεκάθαρο ότι λίγες κατασχέσεις επιβεβαιώθηκαν στην ήπειρο και το Λουξεμβούργο, όπου και έγινε το συνέδριο, πρόσεξε ιδιαίτερα να μην αναφέρει τις περιπτώσεις ελεύθερης διακίνησης.
Οι υπουργοί πολιτισμού της Γαλλίας και της Γερμανίας Φλέρ Πελερίν και Μονικα Γκρούτερς, υποσχέθηκαν να συναντηθούν με σκοπό την ενδυνάμωση της συνεργασίας της Ευρώπης ενάντια στην λαθρεμπορία. Έχουν ήδη ξεκινήσει συζητήσεις για την κατάρτιση ενός κοινού συνόλου προτάσεων μεταξύ των τμημάτων ανατολίτικων αρχαιοτήτων του Λούβρου και του Pergamonmuseum στο Βερολίνο. Το Λούβρο, σχεδιάζει επίσης να συντονίσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τους Ιρακινούς αρχαιολόγους και μουσειακούς επαγγελματίες, μαζί με το Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο.
Ο Μαρτίνεζ πιστεύει ότι αυτή η αναφορά δίνει τις βάσεις για ένα παγκόσμιο σχέδιο δράσης για την προστασία πολιτιστικής κληρονομιάς σε εμπόλεμες ζώνες. Η Γαλλία, η οποία «αναμφίβολα έχει ειδική ευθύνηγια τα θέματα αυτά», σύμφωνα με αυτόν, είναιέτοιμηναπάρει το προβάδισμα. Αλλά ζήτησε και από την δική του χώρα να συμμορφωθεί μετις διεθνείς συνθήκες, όπως η Σύμβαση για την Προστασία των Πολιτιστικών Αγαθών σε Περίπτωση Ένοπλης Σύρραξης της Χάγης (Hague Convention for the Protection of Cultural Property in the Event of Armed Conflict) και την σύμβαση της Unesco που έγινε το 1970, επιβεβαιώνοντας ότι θα μεταφραστούν σε εθνικό νόμο.
artnews.gr, επιμέλεια: Χρόνης Μούγιος