Πώς βλέπουν οι Έλληνες τους Γερμανούς;

Πώς βλέπουν οι πολίτες άλλων χωρών τους Γερμανούς; Πώς κρίνουν την πολιτική, την οικονομία και τον πολιτισμό τους; Προκαλεί ακόμη φόβο η γερμανική ισχύς; Είναι η Γερμανία ο σωτήρας ή ο καταστροφέας της ευρωζώνης; Πρόκειται για κάποια από τα ερωτήματα στα οποία κλήθηκαν να απαντήσουν οι πολίτες 15 χωρών, μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας. Οι απόψεις τους έγιναν βιβλίο και εκδόθηκαν στη Γερμανία. Ο ανταποκριτής της Deutsche Welle, Γιάννης Παπαδημητρίου, ο οποίος συνυπογράφει το κεφάλαιο που αφορά στο πώς βλέπουν οι Έλληνες τους Γερμανούς, μιλά στο tvxs.gr. Της Ιουλίας Κιλέρη

Το βιβλίο με τίτλο «Έτσι μας βλέπει ο κόσμος – Απόψεις για τη Γερμανία» (So sieht uns die Welt- Ansichten über Deutschland) εκδόθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2013 και ήδη έχει γίνει μπεστ σέλερ στη Γερμανία, αφού έχει μπει στο Top 20 των paperbacks, όπως καταγράφονται από το περιοδικό Der Spiegel. «Αυτό σημαίνει ότι – σε αντίθεση με ό,τι κάποιοι μπορεί να πιστεύουν – οι Γερμανοί ενδιαφέρονται για τη γνώμη που εκφράζουν οι υπόλοιπες χώρες για τη χώρα τους. Νομίζω ότι είναι και κάτι απόλυτα φυσιολογικό γιατί η Γερμανία είναι μια τεράστια εξαγωγική δύναμη, ζει από τις εξαγωγές. Έχει λοιπόν κάθε συμφέρον να εκφράζεται μια θετική – ή εν πάσει περιπτώσει όχι αρνητική – άποψη», σχολιάζει στο tvxs.gr ο κ. Παπαδημητρίου.
Εκτός από την Ελλάδα, το βιβλίο έχει αντίστοιχα ρεπορτάζ από άλλες 14 χώρες, τα οποία υπογράφουν νυν ή πρώην ανταποκριτές στις χώρες αυτές. Η πρωτοβουλία, ασφαλώς και με αφορμή την κρίση, ανήκει στην Hanni Hüsch, δημοσιογράφο και πρώην ανταποκρίτρια της γερμανικής τηλεόρασης στην Ουάσιγκτον, το Λονδίνο και το Τόκιο. Πάντως, όπως τονίζει ο κ. Παπαδημητρίου, δεν πρόκειται για άλλο ένα βιβλίο για την κρίση. «Αυτό που θέλαμε ήταν να κάνουμε μια καταγραφή για τη γενικότερη νοοτροπία των Γερμανών, το οποίο θα μπορεί να διαβαστεί και σε πέντε χρόνια όταν ελπίζουμε ότι η οικονομική κρίση θα έχει τελειώσει», τονίζει.

Πώς βλέπουν οι Έλληνες τους Γερμανούς

Ο κ. Παπαδημητρίου πραγματοποίησε συνολικά οκτώ συνεντεύξεις στην Ελλάδα, οι οποίες φιλοξενήθηκαν σε ένα κεφάλαιο έκτασης 15 περίπου σελίδων στο βιβλίο. «Θελήσαμε να δώσουμε σε κάθε συνέντευξη και κάποια έκταση», εξηγεί. Κάθε κεφάλαιο – για κάθε χώρα - εκτείνεται στον ίδιο περίπου αριθμό σελίδων.

«Θα πρέπει να διευκρινίσω εξαρχής δύο πράγματα: Το πρώτο είναι ότι η καταγραφή αυτή στην Ελλάδα έγινε σε μια χρονική περίοδο σχετικά ευνοϊκή, αν αναλογιστούμε τον ορυμαγδό των τελευταίων ετών, δηλαδή αρκετά μετά αφότου είχε γίνει σαφές ότι δεν θα άφηνε την Ελλάδα να χρεοκοπήσει και βεβαίως πολύ πριν τα γεγονότα στην Κύπρο. Αν η καταγραφή γινόταν την περασμένη εβδομάδα πιθανόν να ήταν λίγο διαφορετικό το αποτέλεσμα», σημειώνει ο κ. Παπαδημητρίου.

Βασικό συμπέρασμα της καταγραφής που έγινε είναι ότι υπάρχουν σαφώς αρκετές επικριτικές φωνές ιδιαίτερα σε θέματα που αφορούν τους χειρισμούς στη διάρκεια της οικονομικής φύσης, υπάρχουν όμως και αρκετές θετικές κρίσεις όσον αφορά ιδιότητες των Γερμανών που έχουν σχέση με τα οργανωτικά τους χαρίσματα, με τον τρόπο που έχουν οργανώσει την οικονομία τους, με την επιμέλειά τους.

Για παράδειγμα, ένας ηλικιωμένος άνθρωπος, ο οποίος έχει και τις μνήμες του πολέμου, εξέφραζε πολύ αρνητική γνώμη για τους Γερμανούς και γενικότερα όσον αφορά τη νοοτροπία τους και επειδή – κατά την άποψή του – θέματα όπως οι γερμανικές αποζημιώσεις μένουν ανοιχτά, αλλά και λόγω της ηγεμονικής πολιτικής που ασκούν στη σημερινή οικονομική κρίση, σημειώνει ο κ. Παπαδημητρίου.

Αναφέρεται επίσης σε ορισμένους νεότερους σε ηλικία που δεν ασχολούνταν τόσο με τις μνήμες του πολέμου. «Από τη μία πλευρά βέβαια θα εξέφραζαν επιφυλάξεις για τους χειρισμούς της γερμανικής πολιτικής, αλλά από την άλλη πλευρά έβλεπαν ότι κάπου έχουν και δίκιο οι Γερμανοί να επιμένουν για μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα, ότι το πρόβλημα δεν το δημιούργησε ούτε ο Σόιμπλε ούτε η Μέρκελ».

Υπήρχαν και άλλες απόψεις... Ένας νεαρός, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης μπαρ, έχει ως όνειρο θα ήταν να ανοίξει ένα αντίστοιχο στο Βερολίνο. «Δεν δέχομαι καν να μπαίνω στη συζήτηση πώς είναι γενικώς οι Γερμανοί ή πώς είναι γενικώς οι Έλληνες. Θέλω το δικαίωμα να κρίνω τον κάθε άνθρωπο κατά περίπτωση και όχι ανάλογα με το διαβατήριό του ή με το σε ποια φυλή ή σε ποιο λαό ανήκει», σημείωνε ο ίδιος.

Πολύ θετικά ήταν τα σχόλια των Ελλήνων για το Βερολίνο, ως μια πόλη που έχει μια ατμόσφαιρα πιο ανοιχτή, με μεγαλύτερη ανεκτικότητα στο διαφορετικό. Όπως όμως επισημαίνει και ο ανταποκριτής της Deutsche Welle, «προφανώς το Βερολίνο δεν χαρακτηρίζει ολόκληρη τη Γερμανία...».

Τι πιστεύουν οι υπόλοιποι

Από την καταγραφή προκύπτουν αρκετές ομοιότητες στις απόψεις πολιτών από χώρες που έχουν ανοιχτά θέματα στο χώρο της οικονομίας, όπως είναι η Ελλάδα. Οι Ισπανοί για παράδειγμα εκφράζουν σε κάποιοι ποσοστό παρεμφερείς απόψεις με τους Έλληνες. Ενδιαφέρον παρουσιάζει αυτό που λένε οι Γάλλοι: «εμείς σεβόμαστε πάρα πολύ τους Γερμανούς και προσωπικά την Άγκελα Μέρκελ. Θεωρούμε ότι χειρίζεται πολύ καλά τα θέματα πολιτικά, πλην όμως ο σεβασμός σταματά εκεί που θα μας πουν εφαρμόστε και εσείς το ίδιο μοντέλο. Δηλαδή από εκεί και πέρα λένε «εμείς είμαστε μια άλλη χώρα, με άλλες καταβολές, οπότε θα πρέπει να έχουμε το δικαίωμα να επιλέξουμε τις δικές μας λύσεις στα προβλήματα που έχουμε».

Ένα άλλο στοιχείο που ακούγεται ίσως παράξενα είναι ότι επιφυλάξεις εκφράζουν και οι Ελβετοί. Παρόλο που η γερμανόφωνη Ελβετία υποτίθεται ότι έχει ιδιαίτερη συγγένεια με τη Γερμανία, οι Ελβετοί εμφανίζονται επικριτικοί, κάτι που οφείλεται στο γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια εν μέρει έχει ανοίξει η ελβετική αγορά εργασίας για τα κράτη μέλη της ΕΕ. Υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες Γερμανοί που έχουν πάει στην Ελβετία είτε για να βρουν δουλειά είτε για να βρουν καλύτερα αμειβόμενη δουλειά από αυτή που θα είχαν στη Γερμανία. Οπότε φτάνουν στο σημείο κάποιοι Ελβετοί να διαμαρτύρονται για την υπερβολική προσέλευση Γερμανών από τη μητροπολιτική Γερμανία - να το πω έτσι, εξηγεί ο κ. Παπαδημητρίου.

Πέρα από την Ευρώπη, βλέπουμε τους Κινέζους, τους Αμερικανούς, ακόμη και τους Ρώσους, όχι μόνο να εκφράζουν θετικές απόψεις για τους Γερμανούς αλλά επιθυμούν και μια πιο ενεργή ανάμιξη της Γερμανίας σε διεθνή θέματα, μια ανάμιξη η οποία θα ανταποκρίνεται στην οικονομική ισχύ της. Όπως σημειώνει ο κ. Παπαδημητρίου, για την οπτική γωνία του Αμερικανού ή του Βραζιλιάνου ή του Κινέζου η Γερμανία είναι μια τεράστια οικονομική δύναμη, αλλά η πολιτική δύναμη που διαθέτει δεν ανταποκρίνεται στην οικονομική της ισχύ. Είναι περισσότερο soft-power προς το παρόν.

«Θεωρώ ότι είναι ένα ενδιαφέρον βιβλίο, θα χαιρόμουν αν μπορούσε να διαβαστεί περισσότερο και από τους Γερμανούς για να καταλάβουν ότι υπάρχουν και επιφυλάξεις απέναντί τους, αλλά και από άλλα αναγνωστικά κοινά – γιατί όχι και από τους Έλληνες – για να καταλάβουν ότι υπάρχουν και κάποια θετικά στοιχεία στους Γερμανούς. Και το ενδιαφέρον είναι ότι δεν πρόκειται για μια επιστημονική μελέτη αλλά για κάτι που είναι περισσότερο χρονογράφημα παρά ακαδημαϊκή καταγραφή. Δεν μιλούν οι ειδικοί, οι ακαδημαϊκοί, αλλά κάποιοι καθημερινοί άνθρωποι από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, διαφορετικά επαγγέλματα, που λένε την άποψή τους», καταλήγει ο κ. Παπαδημητρίου.  
TVXS.GR