1949-1951: Με δελτίο η διάθεση τροφίμων . Σχέδιο Μάρσαλ

ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ
ΚΟΥΠΟΝΙ ΤΟΥ 1950

Η Ελλάδα κατά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, αλλά και κατά τον εμφύλιο πόλεμο υπέστη μεγάλες οικονομικές καταστροφές, μεταξύ των οποίων καταστροφές οικισμών, εργοστασίων, αλλά κυρίως, η εκτόπιση από τις εστίες τους 700.000 γεωργών και κτηνοτρόφων από τη Βόρεια Ελλάδα, οι οποίοι συνέρευσαν άνεργοι στις μεγάλες πόλεις.
Το 1949, οι υπεύθυνοι της αμερικανικής αποστολής στην Αθήνα εκτίμησαν ότι καμιά άλλη χώρα, σαν τη Ελλάδα, δε είχε υποστεί τόσες μεγάλες οικονομικές ζημιές.
Το άμεσο αποτέλεσμα των ζημιών της κατοχής και του εμφυλίου πολέμου ήταν η αδυναμία της χώρας να θρέψει τον πληθυσμό της.
Οι ελλειμματικοί δημόσιοι προϋπολογισμοί της περιόδου 1949-1952 στηρίχτηκαν σε δύο βασικούς παράγοντες: στην αναστολή πληρωμής του εξωτερικού χρέους και στην αμερικανική βοήθεια(Σχέδιο Μάρσαλ).

Η βοήθεια χορηγήθηκε με δύο τρόπους: αφενός την παραχώρηση αδειών εισαγωγής ειδών, κυρίως τροφίμων, από τις ΗΠΑ, το αντίτιμο των οποίων πιστωνόταν σε δολάρια στην Τράπεζα της Ελλάδος, από όπου μετατρέπονταν σε δραχμές, αφετέρου από τα λεγόμενα τραβηχτικά δικαιώματα, τα οποία επέτρεπαν στην Ελλάδα να αγοράσει είδη από τις διάφορες ευρωπαϊκές χώρες με έμμεση χρέωση της αμερικανικής βοήθειας.
Τα στελέχη της αμερικάνικης αποστολής επειδή δεν είχαν ιδιαίτερη εμπιστοσύνη στου έλληνες πολιτικούς για την σωστή αξιοποίηση της οικονομικής βοήθεια που πρόσφεραν, παρενέβαιναν συχνά ακόμη και σε δευτερεύουσες λεπτομέρειες. Φυσικά παρενέβαιναν και στις πολιτικές εξελίξεις της χώρας.( οκτώ κυβερνήσεις εναλλάχτηκαν αυτή την περίοδο).
Για παράδειγμα : οι αμερικανοί πίεζαν για παύσεις δημοσίων υπαλλήλων προκειμένου μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες. Το αποτέλεσμα ήταν το ακριβώς αντίθετο . Όχι μόνο δεν έγινα απολύσεις αλλά προσελήφθησαν νέοι υπάλληλοι.
Η λιανική διάθεση των τροφίμων γινόταν μέσω των κρατικών υπηρεσιών με το σύστημα του δελτίου, το οποίο μάλιστα επεκτάθηκε ακόμη περισσότερο το 1951 και εν συνεχεία το 1952, λόγω της κρίσης στο ισοζύγιο πληρωμών.
Στη διετία 1949-1951 ο τιμάριθμος ανέβηκε. Το μέσο ελληνικό νοικοκυριό δαπανούσε το ήμισυ του εισοδήματός του για να αποκτήσει τα αναγκαία είδη διατροφής (στα οποία το ψωμί κατείχε εξέχουσα θέση). Για ρούχα και παπούτσια δαπανούσε το ένα όγδοο του εισοδήματός του και για στέγαση μόλις το ένα δωδέκατο , χάρη στο σύστημα του ενοικιοστασίου, το οποίο απέβαινε σε βάρος των ιδιοκτητών κατοικιών και επαγγελματικών χώρων.

Στο πρωτογενή τομέα είχαμε χαμηλό επίπεδο επενδύσεων, με σοβαρές επιπτώσεις στην απασχόληση, διότι το 50% του ενεργού πληθυσμού απασχολούταν στη γεωργία και στην κτηνοτροφία. Ένας στου τέσσερις Έλληνες ήταν καταδικασμένος στην μερική απασχόληση, λόγω του μικρού και κατακερματισμένου κλήρου. Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση έγινε διανομή μεγάλων ιδιοκτησιών , οποία τελικά εφαρμόστηκε μόνο εν μέρει και δεν απέδωσε ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Την μερίδα του λέοντος του ΑΕΠ στις επενδύσεις απορροφήθηκε από την κατασκευή κατοικιών, λόγω τις καταστροφής του οικιστικού αποθέματος κατά την κατοχή και τον εμφύλιο. Η βιομηχανία και η ενέργεια μοιράστηκαν μόλις το ένα τέταρτο των επενδύσεων με φορείς κρατικές εταιρίες (ίδρυση ΔΕΗ, ΟΤΕ).
Στο διάστημα από το 1949-1952 οι 570 κυριότερες βιομηχανίες και βιοτεχνίες στην Αττική, απασχολούσαν 80.000 εργάτες και υπαλλήλους και παρήγαγαν τα δύο τρία της πανελλήνιας βιομηχανικής παραγωγής . Την άνοιξη του 1952 λόγω της οικονομικής κρίσης οι απολύσεις αυξήθηκαν.
γ.ξ.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ξέρεται ότι: Το χαγιάτι στον ελλαδικό χώρο δεν είναι τούρκικο

Το άλογο κοιμάται όρθιο!